Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının edebiyat halkası yöntemiyle çevre eğitimine yönelik kavramsal anlayışlarının geliştirilmesi
Development of social studies teacher candidates' conceptual understanding of environmental education with the literature circle method
- Tez No: 935010
- Danışmanlar: PROF. DR. ÇAĞRI ÖZTÜRK DEMİRBAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 236
Özet
Bu araştırma 2023-2024 eğitim öğretim yılı bahar döneminde bir üniversitenin Eğitim Fakültesinde yapılmıştır. Bu üniversitenin sosyal bilgiler eğitimi ana bilim dalına kayıtlı üçüncü ve dördüncü sınıf öğrencilerinden araştırmaya gönüllü olarak katılan 13 öğretmen adayı çalışma grubunu oluşturmaktadır. Çalışma edebiyat halkası yöntemi ile okunan kitapların sosyal bilgiler öğretmen adaylarının çevre eğitimine yönelik kavramsal anlayışlarına etkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Amaca yönelik olarak zayıf deneysel desenlerden tek grup ön test-son test kontrol grupsuz deneysel desen kullanılmıştır. Aynı zamanda nitel verilerle desteklenmiştir. Çalışmada eko eleştiri kapsamında yapılan çalışmalar incelenmiş; çalışmalarda kullanılan kitaplar yakın çevre ve uzmanların tavsiyeleri doğrultusunda çevre ile ilgili bir kitap listesi oluşturulmuştur. Listede yer alan kitapların sayfa sayısı, içeriği, kelime ve kavram bağlamında yeterliliği, öğrenciye uygunluk durumu gibi pek çok husus göz önünde bulundurularak Beyaz Gemi, Hüyükteki Nar Ağacı, Dünyaya Orman Denir, Sürüklenme, Empedokles'in Dostları, Köpekli Çocuklar Gecesi ve Ekofobiyi Aşmak kitaplarının okunmasına karar verilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak; öğretmen adaylarının çevre okuryazarlığı becerilerini ölçmek için Kaplowitz ve Levine'in (2005) hazırladığı ve Türkçe uyarlamasının Teksöz vd., (2010) tarafından yapılan Çevre Okuryazarlığı Ölçeği, edebiyat halkası yöntemi ile okunan kitapların sosyal bilgiler öğretmen adaylarına bireysel okuma ve role hazırlanma süreçlerinde yansımalarını görebilmek için yansıtıcı günlükler, edebiyat halkası yönteminin adayların kavramsal anlayışlarına etkisini incelemek amacıyla her bir kitap için hazırlanan söz varlığı tarama testleri ve öğretmen adaylarının edebiyat halkası yöntemine ilişkin görüşlerini ortaya çıkarmak amacıyla görüşme formu kullanılmıştır. Çevre okuryazarlığı ölçeğinden elde edilen ön test son test verileri SSPS paket programı Wilcoxon işaretli sıralar testi ile her bir kitap için hazırlanan söz varlığı tarama testlerinden elde edilen ön test son test verileri betimsel analiz ile; yansıtıcı günlükler ve görüşme formlarından elde edilen veriler ise içerik analizi ile elde edilmiştir. Araştırmanın sonucunda öğretmen adaylarının edebiyat halkası uygulama öncesi ve sonrası Çevre Okuryazarlığı Ölçeğinden aldıkları puanlar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmadığı ancak çevre eğitimine yönelik kavramsal anlayışlarının düşük düzeyden orta düzeye çıktığı görülmektedir. Aynı zamanda öğrencilerin çevre bilinci konusunda var olan duyarlılık ve farkındalıklarının önemli ölçüde geliştidiğini söylemek mümkündür. Ayrıca kendilerini çevre bilinci noktasında sorguladıkları ve olumlu yönde davranış değişikliklerine gittikleri görülmektedir. Öğretmen adaylarının edebiyat halkası yöntemini beğendikleri kendi deneyimlerinden yola çıkarak gelecekte öğrencilerine uygulamak istedikleri, süreçten oldukça memnun ayrıldıkları yine sonuçlar arasındadır.
Özet (Çeviri)
This research was conducted in the Faculty of Education at a university during the spring semester of the 2023-2024 academic year. The study group consists of 13 teacher candidates who voluntarily participated in the research from the third and fourth-year students enrolled in the social studies education department of this university. The study aims to examine the effect of books read through the literature circle method on the conceptual understanding and environmental literacy of social studies teacher candidates regarding environmental education. A single-group pretest-posttest design without a control group, categorized as a weak experimental design, was used for the purpose. It was also supported by qualitative data. Studies conducted within the scope of eco-criticism were examined; a book list related to the environment was created based on the recommendations of the immediate environment and experts. Considering many factors such as the number of pages, content, adequacy in terms of words and concepts, and suitability for the student, the decision was made to read the books“White Ship,”“Pomegranate Tree on the Hill,”“The World is Called Forest,”“Drift,”“Empedocles' Friends,”“Night of the Dogs,”and“Overcoming Ecophobia.”As data collection tools in the research; to measure the environmental literacy skills of teacher candidates, the“Environmental Literacy Scale,”prepared by Kaplowitz and Levine (2005) and adapted to Turkish by Teksöz et al. (2010), was used. Reflective diaries to observe the reflections of the books read through the literature circle method on social studies teacher candidates in their individual reading and role preparation processes, vocabulary screening tests prepared for each book to examine the effect of the literature circle method on the conceptual understanding of the candidates, and an interview form to reveal the candidates' opinions regarding the literature circle method were used. The pre-test and post-test data obtained from the environmental literacy scale were analyzed with the Wilcoxon signed-rank test in the SPSS package program, the pre-test and post-test data obtained from the vocabulary screening tests prepared for each book were analyzed with descriptive analysis; the data obtained from reflective diaries and interview forms were subjected to content analysis. As a result of the research, it is seen that there is no statistically significant difference between the scores of the teacher candidates from the Environmental Literacy Scale before and after the literature circle application, but their conceptual understanding of environmental education has increased from a low level to a medium level. It can also be said that students have gained sensitivity and awareness about environmental consciousness. Additionally, it is observed that they questioned themselves regarding environmental consciousness and made positive behavioral changes. The results also indicate that the teacher candidates liked the literature circle method, wanted to apply it to their future students based on their own experiences, and were quite satisfied with the process.
Benzer Tezler
- Değerler eğitiminde kahramanlardan yararlanma
Using heroes in value education
MECNUN ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Eğitim ve ÖğretimGaziosmanpaşa Üniversitesiİlköğretim Bölümü
DOÇ. DR. SEDAT YAZICI
- Farklı branşlarda öğrenim gören öğretmen adaylarının coğrafya okuryazarlık düzeylerinin belirlenmesi
Determining the geographical literacy level of teacher candidates who have study in different branches
ÖZCAN ÇEVİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT YILMAZ
- Sosyal bilgiler öğretiminde edebî ürünlerin kullanımı ve değer aktarımındaki katkılarına yönelik öğretmen adaylarının görüşleri
Pre-service teachers' views about using of literary works and on the contributions of literary works to transfer values in teaching social studies
HACER ÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiSosyal Bilgiler Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EMİNE KOLAÇ
- Türk dili ve edebiyatı eğitimiyle ilgili çalışmaların analizi: Bir meta-sentez çalışması
Analysis of studies about Turkish language and literature education: A meta-synthesis study
SEVİNÇ ULAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıAkdeniz ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilgiler Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ADİLE YILMAZ
- Öğretmen adaylarının egzersiz bağımlılıkları ve egzersize yönelik metaforik algıları
Teachers' exercises and exercise metaforic perceptions
ÖZNUR KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALİL İBRAHİM CİCİOĞLU