Toplu taşıma ve mobilite sistemleri için otobüs seyir sürüş çevriminin geliştirilmesi ve optimizasyonu
The development and optimization of bus driving cycle for public transportation and mobility systems
- Tez No: 935064
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ORKUN ÖZENER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Makine Mühendisliği, Mühendislik Bilimleri, Otomotiv Mühendisliği, Mechanical Engineering, Engineering Sciences, Automotive Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Otomotiv Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 93
Özet
Sürüş çevrimleri, toplu taşıma araçları için enerji verimliliği, emisyon değerleri ölçümü ve yakıt tüketimini analiz etmek için kritik öneme sahiptir. Hem uluslararası çalışmalar (WLTP, SORT) hem de bölgesel sürüş çevrimleri olmak üzere farklı çalışmalar bulunmaktadır. Gerçek sürüş koşullarına en yakın sonuçları elde edebilmek için, sürüş çevrimleri oluşturulduğu bölgenin tüm özelliklerini yansıtması gerekmektedir. Aksi takdirde, bölgesel özellikleri içermeyen sürüş çevrimleri kullanılarak elde edilen yakıt tüketim değerleri, gerçek yaşamı yansıtmaz ve yanıltıcı sonuçlara yol açabilir. Örneğin, İstanbul gibi büyük ve karmaşık bir şehirde, trafik yoğunluğu, hava durumu ve yolcu davranışları gibi faktörler sürüş dinamiklerini büyük ölçüde etkileyebilir. Bu çalışma, İstanbul'daki toplu taşıma araçları için gerçek hayata en yakın sürüş çevrimlerini oluşturmayı hedeflemektedir. Mevcut kullanılan ve geliştirilen sürüş çevrimlerinden farklı bir yaklaşım benimsenmiş ve bu kapsamda üç ana sınıflandırma yapılmıştır. Bu sınıflandırmalar doğrultusunda, birden fazla sürüş çevrimi oluşturulmuştur. Günün belirli saatlerine göre oluşturulan üç ayrı sürüş çevrimi, sabah, öğle ve akşam saatlerinde değişen trafik yoğunluklarını ve yolcu taleplerini göz önünde bulundurarak tasarlanmıştır. Sabah saatlerinde işe gidiş yoğunluğu, öğle saatlerinde kısa süreli yoğunluk artışı ve akşam saatlerinde işten dönüşlerde yaşanan yoğunluk gibi dinamikler, sürüş çevrimlerinin oluşturulmasında dikkate alınmıştır. Mevsimsel farklılıklar nedeniyle oluşan trafik yoğunluğunu yansıtmak amacıyla dört mevsim için ayrı ayrı sürüş çevrimi geliştirilmiştir. İstanbul'un iklim yapısı, mevsimlere göre değişiklikler gösterdiği için bu çevrimler, her mevsim için özel olarak tasarlanmıştır. Mevsimsel çevrimleri oluşturmak için, İstanbul'daki 15 otobüs hattından bir ay boyunca toplanan veriler, bir yılı kapsayan 500T otobüs hattından elde edilen verilerle yeni ve yenilikçi bir yöntemle ilişkilendirilmiştir. Bu yeni yöntem, farklı zaman dilimlerinde ve mevsimlerde toplanan verilerin entegre edilmesini sağlamış, böylece daha gerçekçi ve kapsamlı sürüş çevrimlerinin oluşturulmasına katkıda bulunmuştur. Bunun yanı sıra, gerçek hayata en yakın sonuçları elde edebilmek amacıyla yol profilleri, eğim bilgileri dikkate alınarak tasarlanmıştır. Eğim, toplu taşıma araçlarının yakıt tüketimini ve sürüş dinamiklerini doğrudan etkileyen önemli bir faktördür. Eğimli yollarda yapılan sürüşlerde, araçların daha fazla enerji harcaması ve performans kaybı yaşaması gibi durumlar gözlemlenmektedir. Bu nedenle, yol eğimlerinin sürüş çevrimlerine entegre edilmesi ile elde edilen verilerin doğruluğunu artırmakta ve yakıt tüketim değerlerinde daha anlamlı sonuçların elde edilmesine olanak tanımaktadır. Elde edilen sürüş çevrimleri kullanılarak hesaplanan yakıt tüketim değerlerinde önemli farklılıklar gözlemlenmiştir. Bu farklılıklar, sürüş çevrimlerinin gerçek koşulları yansıtma kapasitesini ortaya koymakta ve İstanbul'un toplu taşıma sisteminin verimliliğini artırmaya yönelik gelecekteki çalışmalara ışık tutmaktadır.
Özet (Çeviri)
Driving cycles are critical for analyzing the energy efficiency, emission values, and fuel consumption of public transport vehicles. There are various studies, including both international ones (WLTP, SORT) and regional driving cycles. To obtain the most accurate results in real driving conditions, the driving cycles need to reflect all the characteristics of the region in which they are created. Otherwise, fuel consumption values obtained using driving cycles that do not include regional characteristics may not reflect real-life conditions and could lead to misleading results. For example, in a large and complex city like Istanbul, factors such as traffic density, weather conditions, and passenger behavior can significantly affect driving dynamics. This study aims to create the driving cycles that are closest to real-life conditions for public transport vehicles in Istanbul. A different approach has been adopted compared to the currently used and developed driving cycles, and within this scope, three main classifications have been made. Based on these classifications, a large number of driving cycles have been generated. Three separate driving cycles, designed according to different times of the day, were created by considering the varying traffic densities and passenger demands during morning, afternoon, and evening hours. Dynamics such as the rush hour traffic in the morning, short-term increases in density during lunchtime, and the congestion experienced during evening rush hours have been considered when creating the driving cycles. To reflect the traffic density caused by seasonal differences, separate driving cycles have been developed for each of the four seasons. Since Istanbul's climate varies with the seasons, these cycles have been specifically designed for each season. To create the seasonal cycles, data collected over one month from 15 bus lines in Istanbul was associated with data obtained from a year-long 500T bus line dataset using a new and innovative method. This new method allowed the integration of data collected during different time periods and seasons, contributing to the creation of more realistic and comprehensive driving cycles. Additionally, in order to obtain the closest possible results to real life, road profiles and slope information were considered in the design. Slope is an important factor that directly affects the fuel consumption and driving dynamics of public transport vehicles. When driving on inclined roads, vehicles tend to consume more energy and experience performance losses. Therefore, integrating road slopes into the driving cycles enhances the accuracy of the obtained data and allows for more meaningful results in fuel consumption values. Significant differences have been observed in the fuel consumption values calculated using the generated driving cycles. These differences highlight the ability of the driving cycles to reflect real conditions and shed light on future studies aimed at improving the efficiency of Istanbul's public transport system.
Benzer Tezler
- İstanbul'da paylaşımlı e-scooter ve toplu taşıma sistemlerinin ilişkisi: Seyahat davranışları üzerinden bir inceleme
The relationship of shared e-scooters and publictransportation systems in İstanbul: An investigation ontravel behaviors
AYSEL BÜŞRA ÇAPAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Ulaşımİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EDA BEYAZIT İNCE
- Analyzing of park and ride: Case study for Istanbul
Park et bin sistem analizleri: İstanbul'da vaka çalışması
HIBA JALEEL ABED
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Trafikİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ OSMAN ATAHAN
- Mekansal analiz teknikleri ile çok kriterli karar verme yaklaşımı kullanılarak raylı sistem güzergah analizi
Rail system route analysis using multi criteria decision making with spatial analysis techniques
BERNA ÇALIŞKAN
Doktora
Türkçe
2023
Ulaşımİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ OSMAN ATAHAN
- Integration of public transportation using autonomous vehicles
Otonom araçlar kullanılarak toplu taşıma sistemlerinin entegresyonu
AKİF FİDANOĞLU
Doktora
İngilizce
2021
UlaşımBoğaziçi Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ILGIN GÖKAŞAR
- Şehirlere giriş noktalarının toplu taşıma ile entegrasyonun değerlendirmesinde sistematik bir yaklaşım: Toplu taşıma entegrasyon skoru (TTES)
A systematic approach to assess the integration of entry points into cities with public transport: Public transport integration score (TTES)
SÜLEYMAN NURULLAH ADAHİ ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2024
TrafikSakarya Uygulamalı Bilimler Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULKADİR ÖZDEN