Azot ve bakteri aşılama uygulamalarının ikinci ürün olarak yetiştirilen soya (Glycine max (L) Merill) bitkisinin verim ve bazı kalite parametrelerine etkisi
The effect of nitrogen and bacteria inoculation applications on yield and some quality parameters of soybean (Glycine max (L) Merill) plant grown as second crop
- Tez No: 935248
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HASAN HALİLOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harran Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 135
Özet
Bu araştırma, azot ve bakteri aşılama uygulamalarının ikinci ürün olarak yetiştirilen soya [Glycine max (L.) Merrill] bitkisinin verim ve bazı kalite parametrelerine olan etkisini araştırmak amacıyla yapılmıştır. Çalışma, Şanlıurfa GAP Tarımsal Araştırma Enstitüsü Talat Demirören Araştırma İstasyonu'nda 2021 ve 2022 yıllarında tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme desenine göre dört tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Denemede ana konuları bakteri aşılı ve aşısız, alt konuları ise azot dozu [0 (N0), 4 (N1), 8 (N2), 12 (N3), 16 (N4), 20 (N5), 24 (N6) ve 28 (N7) kg da-1] uygulamaları oluşturmuştur. Materyal olarak da Gapsoy 16 soya çeşidi, sıvı bakteri kültürü ve azot gübresi kullanılmıştır. İki yıllık birleştirilmiş varyans analiz sonuçlarına göre; aşılı-aşısız ve azot dozu uygulamaları bakımından; bitkide bakla sayısı, bitki boyu, bin tohum ağırlığı, tohum verimi, protein oranı ve yağ oranı istatistiksel olarak %1 seviyesinde önemli bulunmuştur. Bitkide en yüksek bakla sayısı 87.1 adet bitki-1 ile aşılı, 86.4 adet bitki-1 ile N5 uygulamasından, en düşük ise 82.6 adet bitki-1 ile aşısız, 83.1 adet bitki-1 ile N1 uygulamasından; en yüksek bitki boyu 99.1 cm ile aşısız, 99.4 cm ile N3 uygulamasından, en düşük ise 97.4 cm ile aşılı, 96.9 cm ile N0 uygulamasından; en yüksek bin tohum ağırlığı 218.1 g ile aşılı, 217.1 g ile N4 uygulamasından, en düşük ise 211.3 g ile aşısız, 207.4 g ile N0 uygulamasından; en yüksek tohum verimi 364.5 kg da-1 ile aşılı, 362.8 kg da-1 ile N7 uygulamasından, en düşük ise 307.2 kg da-1 ile aşısız, 279.1 kg da-1 ile N0 uygulamasından; en yüksek protein oranı %39.6 ile aşılı, %39.8 ile N7 uygulamasından, en düşük ise %38.9 ile aşısız, %38.7 ile N0 uygulamasından; en yüksek yağ oranı %18.4 ile aşısız ve N1 uygulamalarından elde edilirken, en düşük ise %17.6 ile aşılı ve N7 uygulamalarından elde edilmiştir. Sonuç olarak, Şanlıurfa koşullarında bakteri aşılı ikinci ürün Gapsoy 16 soya çeşidi yetiştiriciliğinde uygulanması gereken ekonomik saf azot miktarı regresyon analizine göre 14.4 kg da-1 olarak belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
This study investigated the effects of nitrogen application and seed inoculation with bacteria on yield and quality attributes of soybean [Glycine max (L.) Merrill] grown as a second crop. The study was conducted at Şanlıurfa GAP Agricultural Research Institute, Talat Demirören Research Station during 2021 and 2022. While seed inoculation (inoculated or non-inoculated) applications consisted the main plots, nitrogen doses [0 (N0), 4 (N1), 8 (N2), 12 (N3), 16 (N4), 20 (N5), 24 (N6) and 28 (N7) kg da-1 nitrogen] formed the sub plots. Gapsoy 16 soybean variety, liquid bacterial culture and nitrogen fertilizer were used as materials. According to the two-years variance analysis results; in terms of bacteria inoculated-non inoculated and nitrogen dose applications the number of pods per plant, plant height, thousand seed weight, seed yield, protein ratio and oil ratio were effected as significance level of p ≤ 0.01). The highest number of pods per plant was obtained from the N5 application with 86.4 pcs plants-1 and inoculated with 87.1 pcs plants-1, and the lowest was from the N1 application with 83.1 pcs plants-1 and non-inoculated with 82.6 plants-1; the highest plant height was obtained from the N3 application with 99.4 cm and non-inoculated with 99.1 cm, and the lowest was from the inoculated with 97.4 cm and the N0 application with 96.9 cm; the highest thousand seed weight was obtained from the inoculated with 218.1 g and 217.1 g with the N4 application, and the lowest was from non-inoculated with 211.3 g, from the N0 application with 207.4 g; the highest seed yield was obtained from the inoculated with 364.5 kg da-1 and N7 application with 362.8 kg da-1, and the lowest was from the non-inoculated with 307.2 kg da-1, N0 application with 279.1 kg da-1; the highest protein rate was obtained from the N7 application with 39.8% and inoculated with 39.6%, and the lowest was from the N0 application with 38.7% and non-inoculated with 38.9%; the highest oil rate was obtained from N1 and non-inoculated applications with 18.4%, and the lowest was from the N7 and inoculated applications with 17.6%. Regression analysis revealed that 14.4 kg da-1 pure nitrogen should be applied for the cultivation of Gapsoy 16 soybean variety, inoculated with Bradyrhizobium japonicum in Şanlıurfa conditions.
Benzer Tezler
- Yeşil gübrelemede kullanılan bakla (Vicia faba L.) bitkisinin brokoli verimi üzerine etkilerinin belirlenmesi
Determinig of effect of faba (Vicia faba L.) using as green manure on yield of broccoli
MURAT YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
ZiraatGaziosmanpaşa ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. SEZER ŞAHİN
- Yer fıstığı bitkisinde bakteriyel aşılama ile demir uygulamalarının nodülasyon, biyomas ve verime etkisi
Effects of bacteria inoculation and iron application on nodulation, biomass and grain yield in peanut
KEMAL DOĞAN
- Ön bitki, toprak işleme ve azot kaynağının ikinci ürün soyada verim, kalite ve nodül oluşumu üzerine etkileri
The effect of previous crop, tillage and source of nitrogen on yield, quality and nodulation of second crop soybean
FERHAT ÖZTÜRK
- Farklı organik madde ve bakteri aşılamasının soya fasulyesinde azot fiksasyonu ve verim üzerine etkileri
Başlık çevirisi yok
BİLGEN ETİZLER
- Van-Gevaş koşullarında farklı azot ve fosfor dozları ile bakteri aşılamasının (Rhizobium phaseoli) şeker fasulyesi (Phaseolus vulgaris L. ) çeşidinin verim ve verim ögeleri üzerine etkisi
The Effects of different nitrogen and phosphore levels and inoculation with rhizobium (Rhizobium phaseoli) on the yield and yield components in sugar bean in Van-Gevaş ecological conditions
NUMAN BİLDİRİCİ
Doktora
Türkçe
2003
ZiraatYüzüncü Yıl ÜniversitesiTarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURİ YILMAZ
YRD. DOÇ. DR. BÜNYAMİN YILDIRIM