Tahkikat komisyonu üyelerinin yassıada yargılamaları
The trials of the members of the investigation commission at Tassıada
- Tez No: 936716
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET ŞAH ÖZCAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çankırı Karatekin Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 188
Özet
Yüksek Lisans tezi olarak hazırladığımız bu çalışmada Demokrat Parti döneminin tartışmalı uygulamalarından biri olan Tahkikat Komisyonu üyelerinin Yassıada Yüksek Adalet Divanı'nda görülen Anayasa'yı İhlal Davası'nda yapmış oldukları yazılı ve sözlü savunmaları incelemeye çalıştık. CHP ve muhalif basının faaliyetlerini incelemek üzere kurulan Tahkikat Komisyonu 10 yıl süren Demokrat Parti iktidarının son zamanlarında ortaya çıkmış ve bir aydan fazla bir süre faaliyette bulunmuştur. On yıl süren iktidar sürecinde oldukça kısa süre varlığını sürdürmesine rağmen bu iktidar döneminin en tartışmalı uygulamalarından biri olmuş, 27 Mayıs 1960 Askeri Müdahalesi'nin gerekçelerinden biri olmuştur. Komisyon, muhalefetin basının ve birçok hukukçunun tepkisini çekmiş, Demokrat Parti içinde de rahatsızlık yaratmıştır. 27 Mayıs sonrasında Tahkikat Komisyonu üyeleri“Anayasayı ihlal”ve“diktaya hizmet”gibi suçlamalar ile karşı karşıya kalmış yapılan yargılamalar sonucu ölüm, hapis, sürgün gibi çeşitli cezalar almışlardır. Komisyon üyelerinin yargılandığı diğer davalar,“Gayrimeşru Servet İktisabı”,“Görevi Kötüye Kullanma”,“Halkı Silahlandırma”,“Kayseri Olayları”davaları olmuştur. Komisyon üyelerinin önemli bir kısmı hukukçulardan oluşmuştur. Anayasaya bağlı olduklarını ve dikta suçlamasını reddeden komisyon üyeleri hukuk devletinin varlığına inandıklarını ve hiçbir ismin emri altında olmadıklarını söylemişlerdir. Anayasa'yı İhlal Davası'nda önemli bir yer teşkil eden Tahkikat Komisyonu üyelerinin bu süreçte kendilerine ve komisyona dair söyledikleri, Demokrat Parti iktidarını ve 27 Mayıs sürecini anlamak adına oldukça değerlidir.
Özet (Çeviri)
In this study, which we prepared as a master's thesis, we aimed to examine the written and oral defenses made by the members of the Investigation Commission— one of the controversial practices of the Democrat Party era—during the Constitution Violation Case heard at the Yassıada High Court of Justice. The Investigation Commission, established to examine the activities of the CHP and opposition press, emerged during the final years of the Democrat Party's ten-year rule and remained active for more than a month. Despite its short-lived existence, it became one of the most controversial actions of this period and was cited as one of the justifications for the May 27, 1960, military intervention. The commission drew strong reactions from the opposition, the press, and many legal experts, even causing discomfort within the Democrat Party itself. After May 27, the commission members faced charges such as“violating the constitution”and“serving a dictatorship.”As a result of the trials, they received various sentences, including execution, imprisonment, and exile. Other cases in which commission members were tried included“Unlawful Acquisition of Wealth,”“Abuse of Office,”“Arming the Public,”and the“Kayseri Incidents”cases. A significant number of commission members were legal experts. They asserted their commitment to the constitution, rejected accusations of dictatorship, and declared their belief in the rule of law, stating that they were not acting under the orders of any individual. The statements made by the Investigation Commission members about themselves and the commission during the Constitution Violation Case hold significant value in understanding the Democrat Party government and the events leading up to May 27.
Benzer Tezler
- Demokrat Parti Döneminde iktidar-sivil toplum kuruluşları ilişkileri: 1950-1960
Relations with non-governmental organizations Period ruling Democratic Party: 1950-1960
ALİ ŞAĞAN
Doktora
Türkçe
2013
Siyasal BilimlerMarmara ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEMİL ÖZTÜRK
- Tahkikat Komisyonu'nun kuruluş amacı, çalışmaları ve Türk demokrasi tarihindeki yeri
The establishment purpose of the Commission of Inquest, its works and its place in the history of Turkish democracy
ASYA KALKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Siyasal BilimlerDokuz Eylül ÜniversitesiTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAKKI UYAR
- 27 Mayıs askeri müdahalesine doğru DP-CHP mücadelesinin zirvesi: 18 Nisan 1960-Tahkikat Komisyonu'nun kurulması ve faaliyetleri
Towards 27 May military coup the summit of political entriques between Democrat Party (DP)- Republician People's Party's (CHP): 18 April 1960-the establishment of Inqiuiry Commission and activities
ÖNDER GÜN
- 27 Mayıs darbesi sürecinde İstanbul-Ankara öğrenci olayları
Istanbul-Ankara student movements during the 27 May process
SEMA AKILMAK TOPÇU