Boğaz jeopolitiği: Hürmüz Boğazı örneği
Strait geopolitics: the case of the Strait of Hormuz
- Tez No: 937259
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET ÜNLÜ, DOÇ. DR. ALİ OSMAN KOCALAR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Coğrafya, Geography
- Anahtar Kelimeler: Boğazlar, Hürmüz Boğazı, Basra Körfezi, Klasik Jeopolitik, Eleştirel Jeopolitik, Straits, Strait of Hormuz, Persian Gulf, Classical Geopolitics, Critical Geopolitics
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Orta Doğu ve İslam Ülkeleri Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ortadoğu Coğrafyası ve Jeopolitiği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 191
Özet
Dünyadaki tüm devletlerde ülkelerin güç kazanma faktörleri jeopolitik bileşenlere dayanmaktadır ve bölgesel ve küresel politikalarında bu jeopolitik bileşenden güçlü bir şekilde etkilenmektedir. Bu jeopolitik bileşenlerden bazıları da ülkelerin jeopolitik yapısında çok önemli faktörler olarak değerlendirilen deniz yolları, boğazlar ve kanallardır. Günümüzde teknoloji alanında yaşanan gelişmelerle birlikte uluslararası boğazların jeo-ekonomik rolü de oldukça ilgi görmüş ve büyük güçlerin çıkarlarını güvence altına almak amacıyla bu bölgelere girmesiyle birlikte bunların stratejik boyutu daha da artmıştır. Ülkeler enerji kaynaklarının aktarımı alanında deniz ve deniz iletişimine daha bağımlı hale gelmişlerdir. Enerji kaynakları gibi objektif jeo-ekonomik kaynaklara erişim mekanizmalarından biri; üretim noktalarının ve büyük güçlerin deniz coğrafi bağlantısına sahip olmasıdır. Bu bakımdan bazı deniz boğazları bu ihtiyacın karşılanması açısından giderek önem kazanmakta ve enerji aktarımındaki yeri doldurulamaz rolleri bulunmaktadır. Öyle ki bunlar kullanılmadığı takdirde ulaşım ve enerji ticareti imkânı ciddi anlamda sekteye uğrayacaktır. Bu bakımdan bu önemli boğazlardan ve deniz geçitlerinden biri de enerji kaynaklarına erişim ve taşımadaki rolü nedeniyle stratejik önemi giderek artan Basra Körfezi'ndeki Hürmüz Boğazı'dır. Hürmüz Boğazı, Basra Körfezi'ne sınır ülkeleri ve diğer ülkelerin mal ve enerji ticaretinde doğrudan ve dolaylı bağımlılığının yanı sıra iletişim ve askerî açıdan rolü nedeniyle jeopolitik ve stratejik bir öneme sahiptir. Araştırmanın bulguları, bu boğazın küresel ölçekte enerji aktarımındaki benzersiz işlev ve yetenekleri nedeniyle dünya siyasi coğrafyasında benzersiz bir yer olarak değerlendirilebileceğini ve önümüzdeki yıllarda stratejik öneminin giderek artacağını göstermektedir.
Özet (Çeviri)
In all states in the world, the power gaining factors of countries are based on geopolitical components and their regional and global policies are strongly influenced by this geopolitical component. Some of these geopolitical components are sea routes, straits and canals, which are considered to be very important factors in the geopolitical structure of countries. Today, with the developments in the field of technology, the geo-economic role of international straits has attracted considerable attention, and their strategic dimension has increased even more as great powers have entered these regions to secure their interests. Countries have become more dependent on the sea and maritime communications for the transfer of energy resources. One of the mechanisms of access to objective geo-economic resources such as energy resources is the maritime geographical connectivity of production points and great powers. In this regard, some sea straits are becoming increasingly important in meeting this need and have an irreplaceable role in energy transfer. In fact, if they are not used, transportation and energy trade will be severely hampered. In this respect, one of these important straits and sea passages is the Strait of Hormuz in the Persian Gulf, which is becoming increasingly strategically important due to its role in accessing and transporting energy resources. The Strait of Hormuz has a geopolitical and strategic importance due to the direct and indirect dependence of the countries bordering the Persian Gulf and other countries in the trade of goods and energy, as well as its role in communication and military aspects. The findings of this study show that this strait can be considered as a unique place in the world political geography due to its unique functions and capabilities in energy transfer on a global scale and its strategic importance will gradually increase in the coming years.
Benzer Tezler
- İstanbul boğazı'nda kritik dönüş manevralarının simülatör tabanlı risk analizi: Aframax tanker örneği
Simulator-based risk analysis of critical turning manoeuvres in the istanbul strait: A case study of an aframax tanker
ALPER AKSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Denizcilikİstanbul Teknik ÜniversitesiDeniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YUNUS EMRE ŞENOL
- Türk boğazları´ndan gemi geçişleri ve geçiş sürelerinin analizi
Analysing passages and passages times of ships from Turkish straits
MUSTAFA TAŞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Denizcilikİstanbul Teknik ÜniversitesiDeniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZCAN ARSLAN
- Osmanlı belgelerine göre 1800-1914 yılları arasında Hürmüz Boğazı
The strait of hormuz according to Ottoman documents between 1800 and 1914
MOHAMAD HASAN SULIMAN
- What would be the effects of closing the strait of Hormuz on Iraq's energy security
Hürmüz Boğazı'nın kapatılmasının Irak'ın enerji güvenliği üzerindeki etkisi ne olur?
HIBA ABDULAMEER ALWAN ALWAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Uluslararası İlişkilerİstanbul Okan ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALI POYRAZ GURSON
- Bankacılık sektörünün Körfez ülkelerinin ekonomilerindeki yeri
Banking sector at Gulf countries's economies
ELGUN ALİZADA
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
BankacılıkMarmara ÜniversitesiOrtadoğu Ekonomi Politiği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İBRAHİM MURAT BOZKURT