Veri zarflama analizi
Data envelopment analysis
- Tez No: 93734
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. DR. FATMA TİRYAKİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Matematik, Mathematics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2000
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Matematik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
ÖZET Veri gruplarının karşılaştırılması günlük hayatımızın ayrılmaz bir parçasıdır. Örneğin, Kamu ve özel sektörlerde sayma, ölçme ve karşılaştırma önemli rol oynar. Burada performansla ilgilenilmektedir. Performans, bir işi yapan bir bireyin, bir grubun ya da bir teşebbüsün o işte amaçlanan hedefe yönelik olarak neyi sağlayabildiğinin nicel ve nitel olarak anlatımıdır. Ekonomik büyüme ve kalkınmanın temel hedefi, performansın arttırılmasıdır. Performans ile ilgili olarak değişik amaç ve değişik uygulama alanlarına yönelik hazırlanmış performans ölçüm modelleri vardır. Ancak her sektör için uygulanabilecek tek bir performans ölçüm modeli yoktur. Son yıllarda yaygınca kullanılan Veri Zarflama Analizi (VZ A) bu modellerden bir tanesidir. Birinci bölümde, genel olarak performans, performans ile ilgili en çok karşımıza çıkan etkinlik, etkililik ve verimlilik kavramları ve son olarak performans yönetimi anlatılmıştır. İkinci bölümde, performans ölçüm modelleri anlatılmıştır. Performans ölçümünde çok sayıda model önerilmiştir. Ancak bu bölümde ölçümü yapılacak birim olarak işletmeler ele alınmıştır ve işletme performansının ölçülmesi ile ilgili analiz yöntemleri genel olarak üç başlık altında toplanmıştır. Bunlar; Oran analizi, Parametreli ve Parametresiz yöntemlerdir. Daha sonra işletmenin bir bütün olarak ele alınarak geniş anlamda performans değerlendirmesinin yapılması ihtiyacından ortaya çıkan Toplam Performans Ölçüm Modelleri anlatılmıştır. Burada toplam performans ölçümüyle ilgili pekçok yaklaşımdan üç tanesi detaya girilmeyecek şekilde genel olarak tanımlanmış ve Veri Zarflama Analizi'nin bu modeller içindeki genel konumu ve karşılaştırılması yapılmıştır. Üçüncü bölümde, etkinlik ölçütlerinin temel kavramları anlatılmıştır. Öncelikle etkinlik üretim odaklı bir kavram olması nedeniyle, üretim teorisinin temelinde yatan bazı önemli kavramlar ve varsayımlar ele alınmıştır. Ardından da bu kavramların ışığı altında, etkinlikte sıkça rastlanılan üretim imkan kümeleri ve bu kümelerin etkinlik sınırlan, ölçeğe göre getiri kavramı belirlenecek, son olarak ise, parametresiz etkinlik ölçütleri genel bir kuramsal çatı altında anlatılmaya çalışılacaktır. Dördüncü bölümde, Veri Zarflama Analizi tamltılmaya çalışılmıştır. Veri Zarflama Analizi, ürettikleri mal ya da hizmet açısından birbirine benzer karar verme birimleri (KVB)' nin göreli etkinliklerinin ölçülmesi amacıyla geliştirilmiş olan parametresiz bir etkinlik ölçütüdür. Temel VZA modelleri ise; 1. CCR Oran Yöntemi 2. BCC Modeli 3. Çarpımsal Modeller ve 4. Toplamsal Model şeklindedir Beşinci bölümde, VZA modellerindeki gelişmeler anlatılmaktadır. Bu bölümde açıklanan gelişmeler, değerli teknik bilgileri geliştirir. Son bölümde ise, öncelikle VZA'nin uygulanabilmesi için gerekli olan adımlara, daha sonra da Bankacılık, Sağlık, Fast-food lokanta zincir sektörü'nde, Çimento Sanayii'nde ve bir ürün (printer,yazıcı) seçimi problemine uygulanmış VZA örneklerine yer verilmiştir. Son olarak ise, VZA'nin zayıf ve güçlü yönleri açıklanmıştır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Comparing data groups is an integral part of our daily life. For example in public and private sectors, counting-measuring and comparing play an important role. Here we are interested in the performance. Performance is the quantitative and descriptive explanation of what an individual, a group or a company can provide regarding the business done. The main objective of the economical growth and development is to improve the performance. Regarding the performance, there are performance measurement models prepared for various purposes and applications. However, there is not one single performance measurement model to be applied for all sectors. Data Envelopment Analysis (DEA), which has been widely used lately is one of these models. The first section covers the performance in general; efficiency, effectiveness and productivity concepts of performance which are widely used and management of performance. In the second section, performance measurement models are explained. Several models have been suggested in performance measurement. However, in this section organizations are examined as the units to be measured and the methods of analysis about the measurement of the organizational performance generally fall into three titles. These are; Ratio Analysis, Parametric and non-parametric methods. Then, Models of Total Performance Measurement which emerge from the need that the organization should be taken as a whole in evaluating the performance are explained. In this section, three approaches out of several others in total performance measurement are generally described and the Data Envelopment Analysis is compared with these models. In the third section, the basic concepts of the efficiency measures (criterions) are explained. Firstly, some important concepts and assumptions which are the basis of the theory of production are examined since the efficiency is a production-oriented concept. Then production possibility sets, their efficiency frontiers and the concept of returns- to-scale which are widely used in the light of afore mentioned concepts and assumptions will be defined and lastly, non-parametric efficiency measures will be explained on a theoretical basis. In the fourth sections, Data Envelopment Analysis is explained. Data Envelopment Analysis is a non-parametric efficiency measure (criterion) which is developed in order to measure the relative efficiencies of the decision making units (DMU ) similar to each other regarding their products or services. Basic DEA models are as follows: 1. The CCR Ratio Model 2. The BCC Model 3. The Multiplicative Model and 4. The Additive Model. In the fifth section, extensions DEA models are explained. The extensions to DEA described in this chapter provide valuable techniques. In the last section, fistly the steps required for the application of DEA and then various applied DEA examples are as follows; 1. Banking sector 2. Health sector 3. Fast food chain sector 4. Cement industry and 5. The problem of a product (printers) choice. Lastly, advantages and disadvantages of DEA are explained. xi
Benzer Tezler
- Veri zarflama analizi ile orta öğretimde performans ölçümü
Başlık çevirisi yok
MEHMET EMİN BAYSAL
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiGazi ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİLAL TOKLU
- Çok amaçlı veri zarflama analizi modellerinde genetik algoritma yaklaşımı
Genetic algorithm approach in multi-objective data envelopment analysis models
MİHRAÇ KÜPELİ
- Regional efficiency analysis of Turkish commercial banks with the use of data envelopment analysis between years 2007 - 2012
Veri zarflama analizi yöntemi ile Türk bankalarının 2007 -2012 yılları arasında bölgesel verimlilik analizi
HÜSEYİN AYDIN
- Türkiye'de devlet üniversitelerinde uygulanan performans esaslı bütçeleme sistemininin vakıf üniversitelerine uygulanabilirliği ve veri zarflama analizi ile fakültelerin etkinliklerinin ölçülmesi
The feasibility for private universities to apply the performance-based budgeting system implemented at public universities in turkey and the evaluation of faculties' efficacy by data envelopment analysis
ASLI YÜKSEL
- Veri zarflama analizi tekniği ile finansal piyasalarda etkinlik analizi: İMKB gıda maddeleri sanayii'nde bir uygulama
Efficiency analysis in financial markets by data envelopment analysis technique: An application in ise food industry
AYŞEGÜL ŞAHİN
