Aristoteles ve Gazzâli'nin ruh anlayışlarının karşılaştırması
Comparison of Aristotle and Gazzali's understandings of the soul
- Tez No: 937610
- Danışmanlar: DOÇ. DR. EMEL SÜNTER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Felsefe, Religion, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Iğdır Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 104
Özet
Ruh tarih boyunca insanların zihnini meşgul eden bir konu olmuştur. Ruh ile ilgili tanımların ortak yanı canlılara hareket veren bir şey olmuştur. Çalışmamızın ilk bölümünde Aristoteles'in ruh anlayışını değerlendirdik. Aristoteles'e göre ruhun bilinmesi insan tabiatının anlaşılması açısından son derece önemlidir. Ona göre canlılara hareket veren şey ruhtur. Ruh, hayattır canlılığın ilk belirtisidir. Aristoteles felsefesinde ruh, formu; madde ise bedeni temsil eder. Bunlardan biri diğerine ihtiyaç duyar fakat üstün olan taraf ruhtur. Ruh bedene şekil veren, yönlendiren ve bedeni hareket ettiren şeydir. Ruh ve beden birbirinden ayrı düşünülemez. Aristoteles'e göre ruh her zaman faal haldedir. İnsan faaliyetlerinin durduğu uyku halinde bile hareket halindedir. Ruh bir cisim değildir ve yer kaplamaz. Aristoteles'e göre görme organı neyse insan içinde ruh o derece önemlidir. Aristoteles ruh göçüne karşı çıkar. Ruhun vücuttan ayrılamayacağını ileri sürer. Ayrıca ruhun başka bedenlere girmesinin mümkün olmadığını ileri sürer çünkü her beden kendine hastır ruhta sadece o bedene uygundur. Ruh hayattır ve ona göre ruh bedenden önce gelir. İnsan ruhunun en ayırt edici yetkinliği akıl ile donatılmış olmasıdır. İnsanı diğer canlılardan ayıran en önemli özellik akıl yürütmedir ve bu özellikte Aristoteles'in üçe ayırdığı ruh çeşitlerinden sadece insani ruhta bulunur. Ruh boş bir zihinle dünyaya gelir ve bu zihni yaşanmışlıklarla doldurur. Çalışmamızın ikinci bölümünde Gazzâli'nin ruh anlayışını değerlendirdik. Gazzâli'ye göre ruhun üç türü vardır. Bitkisel ruh, bütün canlılarda ortak olan bu ruh doğurucu büyütücü besleyici olan ruhtur. Birbirlerinin eksiklerini giderirler. Ayrıca başka güçlerde içerinde barındıran bitkisel ruh da em önemlisi doğurucu güçtür. İkinci olarak hayvani ruh hareket ve algıyı içinde barındıran güçtür. İnsani ruh ise bilici ve yapıcı güce sahip olan bu güç insanların en belirgin özelliğidir. Bu güçler hayvani ruhun emrine girmemelidir aksi takdirde kötü huylar doğar. Gazzâli ilkçağ filozoflarından farklı olarak ruhun bölünemeyeceğini belirtir. Ayrıca ruh göçünün mümkün olmadığını söyler. Gazzâli ruh ile ilgili görüşlerini Kur'an'dan ayetler ve hadisleri delil olarak gösterir. O, bedenin bu dünyanın ürünü olduğunu ve dünyada kalacağını çünkü bu dünyaya ait cisimlerin hiçbiri ahirete götürülemeyeceğini ifade eder. Ona göre bu dünyadan alınabilecek tek şey ilimdir bunun taşıyıcısı da ruhtur. Ruh bu dünyadan değildir ne cisimdir ne arazdır ruh melekler cevherindendir ulvi bir alemdendir. Bu dünyada ruhun amacı ilim öğrenmek ve Allah-u Teâlâ'nın marifetlerini anlamaktır. Ruhu tam manasıyla anlamak için aklımız yeterli kapasiteye sahip değildir fakat ruhu anlamak imkânsız da değildir. Gazzâli'ye göre ruhu anlamanın en önemli şartı kendini bilmektir çünkü kendini bilmek Allah'ı bilmek demektir. Ruh ve beden birbirinden etkilendiklerini bağımsız olmadıklarını fakat ruhun daha üstün olduğunu öne sürer. Ruh bedenin hayati sıvısıdır. Gazzâli görüşlerini temellendirmek adına ayet ve hadislerden yararlanır ve felsefesini bu bağlamda inşa eder. Bu anlamda İlkçağ görüşlerine benzer ayrıca kendine has söylemlerini de görmek mümkündür. Üç bölümden oluşan bu çalışmada birinci bölümde Aristoteles'in ruh anlayışı ikinci bölümde Gazzâli'nin ruh anlayışı üçüncü bölümde ise Aristoteles ve Gazzâli'nin ruh anlayışlarını kıyasladık. Son olarak her iki filozofun ruh anlayışları üzerinde durulmuştur.
Özet (Çeviri)
Spirit has been a subject that has occupied people's minds throughout history. The common point of definitions about the soul is that it is something that gives movement to living things. In the first part of our study, we evaluated Aristotle's understanding of soul. According to Aristotle, knowing the soul is extremely important for understanding human nature. According to him, what gives movement to living things is the soul. Spirit is life, the first sign of vitality. In Aristotle's philosophy, soul means form; Matter represents the body. One of them needs the other, but the superior side is the soul. The soul is what shapes, directs and moves the body. Spirit and body cannot be considered separately from each other. According to Aristotle, the soul is always active. It is in motion even during sleep, when human activities cease. The soul is not an object and does not take up space. According to Aristotle, the soul is as important to humans as the organ of vision. Aristotle opposes transmigration. He argues that the soul cannot be separated from the body. He also claims that it is not possible for the soul to enter other bodies because each body is unique and the soul is only suitable for that body. The soul is life and according to him, the soul comes before the body. The most distinctive competence of the human soul is that it is equipped with reason. The most important feature that distinguishes humans from other living creatures is reasoning, and this feature is found only in the human soul, among the soul types that Aristotle divided into three. The soul is born with an empty mind and fills this mind with experiences. In the second part of our study, we evaluated Ghazali's understanding of the soul. According to Gazzali, there are three types of soul. The vegetal soul is this soul-generating, growing, nurturing soul that is common to all living things. They compensate for each other's shortcomings. In addition, the herbal spirit, which contains other powers, is most importantly the procreative power. Secondly, the animal spirit is the power that contains movement and perception. The human spirit, which has cognitive and constructive power, is the most distinctive feature of humans. These forces should not be subordinated to the animal spirit, otherwise bad habits will arise. Unlike ancient philosophers, Ghazali states that the soul cannot be divided. He also says that transmigration is not possible. Ghazali shows verses from the Quran and hadiths as evidence for his views on the soul. He states that the body is the product of this world and will remain in the world because none of the objects of this world can be taken to the afterlife. According to him, the only thing that can be taken from this world is knowledge and its carrier is the soul. The soul is not from this world, it is neither a body nor a symptom. The soul is from the essence of angels and from a sublime world. The purpose of the soul in this world is to learn knowledge and understand the knowledge of Allah Almighty. Our mind does not have enough capacity to fully understand the soul, but it is not impossible to understand the soul. According to Gazzali, the most important condition for understanding the soul is knowing yourself.Because knowing yourself means knowing God. He argues that the soul and body are influenced by each other and are not independent, but the soul is superior. The soul is the vital fluid of the body. Ghazali uses verses and hadiths to base his views and builds his philosophy in this context. In this sense, it is possible to see their unique discourses similar to the ancient ones. In this study, which consists of three parts, we compared Aristotle's understanding of soul in the first part, Gazzali's understanding of soul in the second part, and Aristotle's and Gazzali's understanding of soul in the third part. Finally, the understanding of the soul of both philosophers is emphasized.
Benzer Tezler
- Gazzali'de ölüm ve sonrası hayat
And life after death in Gazzali
HASAN TAŞDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
DinCumhuriyet ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSA KAZIM ARICAN
- Müslüman kelamın'da düalizm (ikicilik)
Dualism in the Muslim theology
EŞREF SAĞLIK
Yüksek Lisans
Türkçe
1999
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET AKBULUT
- İbn Sina felsefesinde ruh ve ruhun ölümsüzlüğünün rasyonel temelleri
Rational foundations of the soul and its immortality in the philosophy of Ibn Sina
İREM SUNMAN
- Gazzali felsefesinde bilgi ve yöntem
Knowledge and method in Ghazali's philosophy
MEHMET VURAL
Doktora
Türkçe
1998
FelsefeAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET BAYRAKDAR
- İbn Rüşd'de din felsefe ilişkisi
The relation between religion and philosophy in İbn Rushd
MEHMET SADIK SÜRMELİ