Karma sitlerin bütünleşik korunmasına yönelik karar destek sistemli bir model önerisi: Konuralp (Prusias ad Hypium) örneği
A proposal of a decision support system model for the integrated protection of mixed sites: The case of Konuralp (Prusias ad Hypium)
- Tez No: 937636
- Danışmanlar: PROF. DR. ÖZLEM SAĞIROĞLU DEMİRCİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 331
Özet
Bu çalışma, kültürel miras alanlarında yer alan sit alanlarının korunmasının toplumsal ve tarihsel önemine vurgu yaparak geleceğe aktarılmasını ele almaktadır. Sit alanlarının korunması sürecinde karşılaşılan zorluklar, özellikle farklı sit türlerinin bir arada bulunması durumunda hangi alanlara öncelik verilmesi gerektiği konusu üzerinden ele alınmıştır. Bu süreçte, öznel yaklaşımlar ve subjektif değerlendirmelerin öne çıkması, karar alma mekanizmalarını karmaşık hale getirmektedir. Bu zorlukların üstesinden gelmek ve karar vericilere rehberlik etmek amacıyla, çok kriterli karar verme süreçlerine dayalı, değer odaklı bir karar destek sistemi önerilmektedir. Önerilen sistemin temelini, değerlendirme yöntemi olarak Analitik Hiyerarşi Süreci (AHP) destekli model oluşturmaktadır. Çalışma kapsamında, karar destek sisteminin oluşturulması için alanında uzman kişilerle iki aşamalı anket çalışması gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada, kültürel ve tarihi değerler açısından önem arz eden kriterlere ulaşmak amacıyla çalışma yapılmış; ikinci aşamada ise kentsel ve arkeolojik değerleri bünyesinde barındıran Konuralp Kentsel Arkeolojik Sit Alanı örnek olarak seçilerek, ilk aşamada ortaya çıkan kriterler üzerinden değerlendirilmiştir. Seçilen alan üzerinden model test edilerek, taşıdığı çoklu değerler ve bu alana yapılacak müdahaleler arasında önem sıralaması yapılmıştır. Çalışmada önerilen karar destek sistemi, özellikle karma sit alanları gibi koruma kararı alınırken birçok farklı kriterin değerlendirilmesi gereken alanlarda etkili bir yöntem olarak öne çıkmakta; Kentsel ve arkeolojik sit alanlarının korunmasına yönelik kararların daha sağlıklı ve sürdürülebilir bir şekilde alınabilmesinde etkin olmaktadır. AHP yöntemi kullanılarak geliştirilen bu sistem, uzmanların ve paydaşların katılımıyla Karar vericilerin koruma kapsamındaki tüm kriterleri bir arada önem sıralamasıyla görmesini ve bütüncül bir bakış açısı kapsamında karar vermesini kolaylaştırmakta; öznel değerlendirmelerin kültürel miras üzerinde oluşturacağı olumsuzlukların üstesinden gelmek mümkün olmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study emphasizes the societal and historical significance of preserving heritage sites within cultural heritage areas, focusing on their transmission to future generations. It addresses the challenges encountered during the preservation process, particularly when different types of sites coexist and prioritization is required. Subjective approaches and evaluations often complicate decision-making mechanisms in this context. To overcome these challenges and guide decision-makers, a value-oriented decision support system based on multi-criteria decision-making processes is proposed. The foundation of the proposed system is a model supported by the Analytic Hierarchy Process (AHP) as the evaluation method. Within the scope of the study, a two-stage survey was conducted with experts in the field to develop the decision support system. In the first stage, criteria of importance concerning cultural and historical values were identified. In the second stage, the Konuralp Urban Archaeological Site, which encompasses both urban and archaeological values, was selected as a case study and evaluated based on the criteria identified in the first stage. By testing the model on the selected area, a prioritization of the multiple values and potential interventions was established. The proposed decision support system emerges as an effective method, especially in areas like mixed heritage sites where numerous diverse criteria must be assessed during preservation decisions. It facilitates more sound and sustainable decision-making regarding the preservation of urban and archaeological sites. Developed using the AHP method, this system enables decision-makers to view all preservation-related criteria in a prioritized manner through the participation of experts and stakeholders, promoting a holistic perspective in decision-making. Consequently, it becomes possible to overcome the adverse effects that subjective evaluations may have on cultural heritage.
Benzer Tezler
- Ameliyathanede kullanılan cerrahi setlerin öğretimine yönelik bir sanal gerçeklik simülasyonunun geliştirilmesi ve değerlendirilmesi
Development and evaluation of a virtual reality simulation to teach surgical sets used in the operating room
ZEYNEP TAÇGIN
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiBilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET ARSLAN
- Korunan alanlarda erişilebilir turizm yaklaşımları: göreme milli parkı ve kapadokya kayalık sitleri
Accessible tourism approaches in protected areas: göreme national park and the rock sites of cappadocia
AHMET ALPEREN DİKİCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Peyzaj MimarlığıAkdeniz ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAHSİN YILMAZ
- Sosyal medyada hikaye anlatıcılığı
Storytelling in story on social media
NAZLI YAZICI
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Radyo-TelevizyonMarmara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ALİ MURAT KIRIK
- Diyarbakır tarihi sur içi yerleşimi dönüşüm/ değişim sürecinde koruma olgusu
'Conservation concept within the transformation/ changing period of sur içi historical settlement of Diyarbakır'
MEHMET CÜNEYT KUBAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
Şehircilik ve Bölge PlanlamaGebze Yüksek Teknoloji EnstitüsüŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİHAL ŞENLİER
- Social networking sites as blended learning tools to improve EFL learners' listening comprehension
Yabancı dil öğrenenlerin ingilizce dinleme becerilerinin geliştirilmesinde harmanlanmış eğitim araçları olarak sosyal network sitelerinin rolü
RÜMEYSA TÜMAY GORAL
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesiİngiliz Dili Eğitimi Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEVİNÇ ERGENEKON