Sağlık okuryazarlığı ile hasta aktivasyonu arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examining the relationship between healty literacy and patient activation
- Tez No: 938158
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HİLAL AKMAN DÖMBEKCİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sağlık Yönetimi, Healthcare Management
- Anahtar Kelimeler: Aktif Hasta, Sağlık Okuryazarlığı, Hasta Aktivasyonu, Active Patient, Health Literacy, Patient Activation
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 87
Özet
Günümüz sağlık sistemleri giderek karmaşık bir yapı haline gelmektedir. Sağlık okuryazarlığı, insanların sağlık ile ilgili güncel bilgileri takip etmek, anlamak, öğrenmek için önem arz etmektedir. Buna ek olarak bireylerin kendilerini doğru ifade ederek sağlık hizmeti sunucularının uygulayacakları tahlil ve tedavi işlemlerinde yardımcı olmaları da önemlidir. İnsanların sağlıkları hakkında yeterli bilgi, yetenek ve donanıma sahip olmaları noktasında, karşılaşacakları hastalık halinde bu süreci anlama, profesyonel destek alma ve yönetebilme kabiliyetleri de gelişmiş olmaktadır. Bireylerin sağlık okuryazarlık düzeyleri yüksek olduğunda yaşanabilecek bir sağlık sorununda sağlık hizmeti sunucularına başvurmaktadırlar ve kendileri de sağlığa dair edindikleri bilgileri de aktarabilmektedirler. Bu durumda günümüzde aktif hasta kavramını ortaya çıkarmaktadır. Aktif hasta, kendi sağlığı veya hastalığı ile ilgili süreçlerine hakim olan, yaşayacağı olumsuz bir sağlık durumda yapılması gerekenleri araştırıp öğrenen ve hayatında uygulayan kişidir. Bu araştırmanın amacı da sağlık okuryazarlığı ile hasta aktivasyonu arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmada, nicel araştırma yöntemi kullanılmış olup örneklem büyüklüğü 395 kişiden oluşmaktadır. Veri toplama aracında demografik bilgi sorularının yanı sıra sağlık okuryazarlığı ölçeği ile hasta aktiflik düzeyi ölçeği kullanılmıştır. Araştırmaya katılan kişilerin %64,6'sının kadın (255 kişi) ve %35,4'ünün erkek (140 kişi) olduğu görülmüştür. Katılımcıların sağlık okuryazarlığı düzeyleri incelendiğinde; ortalama puanın (x̄=55,12) yüksek olması, sağlık okuryazarlığının iyi seviyede olduğunu göstermektedir. Grubun hesaplanan en düşük toplam puanı 31,00 ve hesaplanan en yüksek toplam puanı 70,00'dır. Araştırma sonucuna göre sağlık okuryazarlığının seviyesi yüksek olarak görülmektedir. Sağlık okuryazarlığının daha da artması veya bilgileri taze tutmak adına etkinlikler, kongreler veya reklam çalışmaları yapılabilir. İnsanlar sağlıkları hakkında bilgi edinmek için sağlık çalışanlarından destek alabilirler. Mesleki açıdan da sağlık okuryazarlık düzeyini arttırmak mümkün olabilmektedir. Sağlık okuryazarlığı ile ilgili kişilerin farkındalığını arttırmak ve bilinçlendirmek önem arz etmektedir. Hasta aktivasyonu için ise sağlık profesyonelleri hastaları ile iletişiminde daha anlaşılır, açık ve net ifadeler seçebilirler. Farklı ülkelerde sağlık okuryazarlığı ile ilgili yapılan çalışmalara bakılarak örnek alınabilecek veya örnek olabilecek noktalar tespit edilebilir. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından il ve ilçelerin belediyeye ait halk eğitim merkezlerinde sağlık okuryazarlığına ve hasta aktifliğine dair aktiviteler planlanarak farkındalık arttırılabilir.
Özet (Çeviri)
Today's healthcare systems are becoming an increasingly complex structure. Health literacy is important for people to follow, understand, and learn up-to-date information about health. In addition, it is also important for individuals to express themselves correctly and help health care providers with the Oct and treatment procedures they will perform. At the point that people have sufficient knowledge, skills and equipment about their health, their ability to understand this process, receive professional support and manage in case of illness they will encounter has also improved. When individuals' health literacy levels are high, they apply to health service providers for a health problem that may occur, and they can also transfer the information they have acquired about health themselves. In this case, it reveals the concept of an active patient today. An active patient is a person who dominates the processes related to his own health or illness, researches and learns what needs to be done in a negative health situation that he will experience and applies it in his life. The aim of this research is to Decipher the relationship between health literacy and patient activation. The quantitative research method was used in the study and the sample size consisted of 395 people. In addition to demographic information questions, the health literacy scale and the patient activity level scale were used in the data collection tool. It was observed that 64.6% of the people participating in the study were women (255 people) and 35.4% were men (140 people). When the health literacy levels of the participants were examined; the high average score (x=55.12) indicates that the health literacy is at a good level. The lowest calculated total score of the group is 31.00 and the highest calculated total score is 70.00. According to the research results, the level of health literacy is seen as high. Events, congresses or advertising activities can be held to further increase health literacy or to keep information fresh. People can get support from health professionals to learn about their health. From a professional point of view, it may also be possible to increase the level of health literacy. It is important to increase the awareness of people about health literacy and to raise awareness. For patient activation, health professionals can choose more understandable, clear and clear expressions in their communication with their patients. By looking at the studies conducted on health literacy in different countries, points that can be taken as an example or that can be an example can be identified. Awareness can be increased by planning activities related to health literacy and patient activism in public education centers belonging to municipalities of provinces and districts by the Ministry of National Education.
Benzer Tezler
- Yetişkinlerde sağlık okuryazarlığı ve hasta aktivasyonunun genel sağlığa etkisi
The effect of health literacy and patient activation on general health in adults
KAMİL YAYLA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
Aile HekimliğiTrakya ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE ÇAYLAN
- Kronik hastalığı olan bireylerde E-sağlık okuryazarlık düzeyleri ile hasta aktivasyon düzeylerinin incelenmesi
Investigation of R-HEALTH literacy and patient activation levels of patients with chronic diseases
BETÜL NUR ZAİMOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Hemşirelikİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZÜLFÜNAZ ÖZER
- Gebelerde hasta aktivasyonu ve sağlık okuryazarlığı, gebeliğe uyum ile ilişkisi
Patient activation and health literacy in pregnancy and its relationship with pregnancy adaptation
SEDA ÜNVER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HemşirelikHitit ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DERYA YÜKSEL KOÇAK
- Sağlık okuryazarlığını etkileyen faktörler ve sağlık okuryazarlığı ile hasta güvenliği ilişkisi
The factors affecting health literacy and relation between health literacy and patient safety
ALİ GÜVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
HastanelerHacettepe ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SIDIKA KAYA
- Sağlık okuryazarlık düzeyi ile hasta memnuniyeti arasındaki ilişki: Ayaktan sağlık hizmeti kullanıcılarında bir uygulama
The relationship between health literacy level and patient satisfaction: A practice among users of outpatient healthcare services
SEDA ÖZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sağlık Eğitimiİstanbul Medipol ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİYE ASLI SONSUZ