Geleneksel dokuda yeni yapı tasarımında genetik algoritmaya dayalı bir model önerisi
A model proposal for new building design in historic environment based on geneti̇c algorithm
- Tez No: 938505
- Danışmanlar: PROF. DR. ARZU ÖZEN YAVUZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 222
Özet
Geleneksel kentler, içerdiği tüm değerleri geçmişten günümüze aktaran, çevreleriyle birlikte korunması zorunlu olan birer kültürel mirastır. Geleneksel çevrede yeni yapı konusu da, koruma sorununa dahil edilmesi gereken önemli bir konudur. Yeni yapılaşma süreci, cephe sürekliliğinin sağlanması ve kent silüetinin devam ettirilmesi bakımından, titiz bir analiz süreci ve özel bir tasarım yaklaşımı gerektirir. Geleneksel çevrenin tasarım dilini ortaya çıkarmak ve bu dil ile dokuya uyumlu yüzlerce yeni yapı tasarım alternatifi üretmek, geleneksel tasarım yöntemleriyle gerçekleştirilemeyecek kadar kapsamlı ve zor bir süreçtir. Bu sebeple tez çalışması kapsamında, yeni tasarım alternatiflerinin hesaplamalı tasarım araçlarıyla üretildiği bir tasarım modeli önerilmiştir. Önerilen modelin sınanmasına yönelik alan çalışması için, Afyonkarahisar'da özgün geleneksel konutların bulunduğu, Yukarı Pazar Caddesi seçilmiştir. Geleneksel çevrenin tasarım kodlarını analiz etmek ve yeni tasarımlara tasarım parametresi üretebilmek için; biçim grameri, tipolojik ve tipomorfolojik analiz yöntemlerinden oluşan bir analiz çerçevesi kullanılmıştır. Analiz sonrasında elde edilen tasarım parametreleriyle birlikte, NSGA-II algoritmasının ve yere özgü amaç fonksiyonlarının kullanıldığı optimizasyon tabanlı bir üretim gerçekleştirilmiştir. Yeni kütle üretiminde kullanılan evrimsel model; tasarım değişkenlerinden ve üretim kurallarından oluşan parametrik bir model, üretilen alternatiflerin değerlendirildiği bir simülasyon ve alternatiflerin en iyilendiği optimizasyon aşamalarından oluşmaktadır. Geleneksel çevre analizinden gelen, kütle hareketleri ve cephe açıklığına dair tasarım parametreleriyle yürütülen optimizasyon süreçleri sonucunda, çözüm çeşitliliği sağlanmış ve dokuyla uyumlu yüzlerce tasarım alternatifi aynı anda üretilebilmiştir. Üretilen kütleler, tasarımcılara tasarımın ilk aşaması olan karar verme sürecinde yardımcı olacak soyut kütlelerdir. Tez çalışması kapsamında önerilen bu evrimsel model, yere özgü tasarım kodları çıkarılan, tüm geleneksel çevrelerde kullanılabilecek niteliktedir.
Özet (Çeviri)
Historic environments are cultural heritage that transfer all the values they contain from the past to the present and must be preserved with their surroundings. The issue of new construction in the historic environment is also an important issue that needs to be included in the conservation problem. The new construction process requires a rigorous analysis and a special design approach to ensure façade continuity and city silhouette's continuity. Revealing the design language of the historic environment and producing hundreds of new building design alternatives compatible with this language and texture is a comprehensive and challenging process that cannot be realized with traditional design methods. For this reason, within the scope of this thesis, a design model is proposed in which computational design tools generate new design alternatives. Yukarı Pazar Street, where the original traditional houses in Afyonkarahisar are located, was selected for the field study to test the proposed model. In order to analyze the design codes of the historic environment and to produce design parameters for new designs, an analysis framework consisting of shape grammar, typological and typomorphological analysis methods was used. With the design parameters obtained after the analysis, an optimization-based production was performed using the NSGA-II algorithm and location-specific objective functions. The evolutionary model used in new mass production consists of a parametric model consisting of design variables and production rules, a simulation in which the generated alternatives are evaluated, and optimization stages in which the alternatives are optimized. As a result of the optimization processes carried out with the design parameters of mass movements and façade openings from historic environmental analysis, various solutions were provided, and hundreds of design alternatives compatible with the texture could be produced simultaneously. The masses produced are abstract masses that will help designers in decision-making, which is the first design stage. The evolutionary model proposed in this thesis can be used in all historic environments from which site-specific design codes have been extracted.
Benzer Tezler
- Mekanik otopark tesislerinin yer seçimi ve boyutlandırılması için genetik algoritma tabanlı bir yaklaşım
A GA based approach to location selection and dimensioning of automated parking facilities
TOLGA KARASAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MİNE ÖZKAR KABAKÇIOĞLU
- Gelenekselden türeyen çağdaş Mardin konut yerleşimi
Contemporary Mardin settlement evolving from vernacular
HAKAN ÖZBEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. BİRGÜL ÇOLAKOĞLU
- A computational architecture methodology for design in traditional tissue: The case of Kalkan
Geleneksel dokuda tasarıma yönelik bir hesaplamalı mimari tasarım metodolojisi: Kalkan örneği
KUTAY KARABAĞ
- Geleneksel kent dokusunda çevresel verilerin sayısal araçlarla yorumu ve hesaplamalı bir tasarım modeli
An interpretation of environmental data with computational tools in a traditional city and a computational design model
PINAR ÇALIŞIR ADEM
- Membranların malzeme ve konstrüksiyon özellikleri açısından mimari formun oluşumundaki yeri ve konvansiyonel yapım sistemi ile yapılmış kagir malzemeli yapı örneği ile karşılaştırılması
The Role of fabric membranes by designing the architectural plastic forms through their material and constructive characteristics and the comparisan of such a canopy with a reinforced concrete canopy built with conve...
İSMAİL SARIAY