Türkiye'de net sıfır enerjili binalarda (NSEB) niş oluşumu için bütünleşik bir çerçeve önerisi
An integrated framework proposal for niche formation in net zero energy buildings (NZEB) in Turkey
- Tez No: 938616
- Danışmanlar: PROF. DR. SEMRA ARSLAN SELÇUK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 229
Özet
İklim değişikliği, etkileri gün geçtikçe belirgin hale gelen ve küresel düzeyde ele alınması gereken bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Nüfusun artışı ve bunun sonucunda enerji talebindeki yükselme, sera gazı emisyonlarının artmasına yol açmaktadır. Bu durumun etkileri yapılaşmanın yoğun olduğu kentlerde yüksek düzeyde hissedilmektedir. Enerji tüketiminin ve karbon salımının büyük bir kısmını oluşturan yapıların dönüşümü, sürdürülebilir bir gelecek için kaçınılmaz hale gelmiştir. Bu bağlamda, Net Sıfır Enerjili Binalar, hem çevresel hem de ekonomik sürdürülebilirlik hedeflerine ulaşmak için önemli bir strateji olarak öne çıkmaktadır. Türkiye'de Neredeyse/Net Sıfır Enerjili Binalara geçiş sürecinin yavaş ilerlediği, aktörler arasındaki etkileşimin yeterli olmadığı tespit edilmiştir. Bu doğrultuda“NSEB geçiş sürecinde seviyeler (niş, niş rejim, rejim) arasındaki etkileşim nasıl artar?”araştırma sorusu ve“yerel yönetimlerin yaptığı uygulama/projelerin deneyimleri aktörlere aktarılırsa aktörler arasında etkileşim artarak geçiş süreci hızlanır”hipotezi doğrultusunda araştırma geliştirilmiştir. Yapılan tez çalışmasında sürdürülebilirliğe yönelik geliştirilen Çok Seviyeli Perspektif (Multi Level Perspective) çerçevesinde yer alan seviyeler (niş, niş-rejim, rejim) göz önünde bulundurularak, Geçiş Yönetimi (Transition Management) teorisi ve denemeye önemli bir rol atfeden ancak farklı bir yaklaşıma dayanan Stratejik Niş Yönetimi (Strategic Niche Management) yaklaşımının senteziyle bütünleşik bir çerçeve oluşturulmuştur. Türkiye'de belediyeler tarafından yapılı çevre için gerçekleştirilen ve deney olarak kabul edilen enerji verimliliğine ilişkin yenilikçi uygulama/projeler incelenmiştir. Yenilikçi uygulama/projelerin tasarım ve uygulama aşamalarında görev alan uzmanlar ile bütünleşik çerçevede yer alan bileşenler doğrultusunda görüşmeler yapılmıştır. Görüşmelerin analizi sonucunda, NSEB niş oluşumu için belediyeler tarafından yapılan yenilikçi uygulama/projelerin başlatıcı deneyler olduğu, bu deneylerin tasarımı ve uygulanması aşamasında aktörler arasındaki ağın genişleyerek etkileşimin arttığı görülmüştür. Deneylerden elde edilen deneyimler doğrultusunda, yerel yönetim, merkezi yönetim ve ilgili diğer aktörler iş birliğinde oluşturulacak niş, niş-rejim, rejim seviyelerindeki geçiş alanları ve tespit edilen geçiş yolları doğrultusunda oluşturulacak niş ile yenilikçi uygulama/projelerden elde edilen deneyimlerin politikalara aktarılabileceği görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Climate change is a growing global issue whose effects are becoming more pronounced daily. The increase in population and the subsequent rise in energy demand contribute to the escalation of greenhouse gas emissions. The transformation of buildings, which represent a significant portion of energy consumption and carbon emissions, has become crucial for achieving a sustainable future. In this context, Net Zero Energy Buildings (NZEBs) emerge as a key strategy for achieving both environmental and economic sustainability goals. It has been observed that the transition to NZEBs in Turkey is progressing slowly, with insufficient interaction between stakeholders. Based on this, the research was developed with the question,“How can the interaction between the levels (niche, niche-regime, regime) in the NZEB transition process be enhanced?”and the hypothesis,“If the experiences of the projects/initiatives implemented by local governments are shared with stakeholders, the interaction between them will increase, thus accelerating the transition.”This thesis employs a Multi-Level Perspective (MLP) framework, developed for sustainability, to analyze the various levels (niche, niche-regime, regime). An integrated framework is created by synthesizing Transition Management (TM) and Strategic Niche Management (SNM) approaches. The study investigates innovative energy efficiency projects initiated by municipalities in Turkey, regarded as experiments in the built environment. Interviews were conducted with experts involved in the design and implementation of these projects, in line with the components of the integrated framework. The analysis of the interviews revealed that the innovative projects conducted by municipalities serve as starter experiments for the formation of the NZEB niche. During the design and implementation phases of these experiments, stakeholder networks expanded, leading to increased interaction. Based on the experiences gained from these experiments, it was concluded that collaboration among local and central governments, as well as other relevant stakeholders, could lead to the development of transition pathways at the niche, niche-regime, and regime levels, facilitating the transfer of experiences from innovative projects into policy frameworks.
Benzer Tezler
- Türkiye'de uygulanan neredeyse sıfır enerjili bina (NSEB) yaklaşımının değerlendirilmesi
Evaluation of the near zero energy building (NZEB) approach in Turkey
TUNAHAN HÜSNÜ PINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
MimarlıkÇankaya ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN CÜNEYT ELKER
DOÇ. DR. GÜLSU ULUKAVAK HARPUTLUGİL
- Hibrit yenilenebilir enerji sistemi kullanan net sıfır enerjili bina için enerji analizi, simülasyonu ve optimizasyonu: Türkiye'de bir durum analizi
The energy analysis, simulation and optimization for net zero energy building powered by hybrid renewable energy system: A case study in turkey
ABDULLA ALAKOUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
EnerjiKarabük ÜniversitesiEnerji Sistemleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ENGİN GEDİK
- Konut binalarının net sıfır enerji yaklaşımı ile mimari tasarım ve uygulama potansiyelinin değerlendirilmesi: Soğuk iklim bölgesi
Assessing the architectural design and implementation potential of residential buildings with net zero energy approach: Cold climate region
HİKMET ALİM
- Enerji verimliliği odaklı yapı yönlendirmesi için BIM tabanlı bir model önerisi: Kentsel dönüşüm örneği
A BIM-based model proposal for energy efficiency focused building orientation: An urban transformation area example
MÜBERRA DOLDUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. REHA METİN ALKAN
- Net sıfır enerjili binalar için mevcut konut cephelerinde iyileştirme yöntemlerinin uygulanabilirliğinin değerlendirilmesi
Evaluation of the applicability of refurbishment methods on existing housing facades for net zero energy buildings
ÖZGE ŞENEL
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
MimarlıkGebze Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEHER GÜZELÇOBAN MAYUK