Ticari diplomasinin ihracat performansına etkisinde ülke marka imajının rolü üzerine bir araştırma
An investigation into the role of country brand image in the impact of commercial diplomacy on export performance
- Tez No: 938746
- Danışmanlar: PROF. DR. FİGEN YILDIRIM
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Uluslararası Ticaret, International Trade
- Anahtar Kelimeler: Ticari Diplomasi, Ülke Marka İmajı, İhracat Performansı, Yapısal Eşitlik Modeli, Dış Ekonomik İlişkiler, Uluslararası Rekabet, Commercial Diplomacy, Country Brand Image, Export Performance, Structural Equation Modeling (SEM), Foreign Economic Relations, International Competitiveness
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Ticaret Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Uluslararası Ticaret Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 176
Özet
Bu tez çalışması, gelişen uluslararası ticarette devletlerin artan stratejik rolüne odaklanarak, ticari diplomasinin ihracat performansına etkisini ve aynı zamanda ülke marka imajının aracı bir kavram olarak nasıl etki sağladığını ortaya koymayı hedeflemektedir. Çalışma hem teorik bir model önerisi hem de ampirik bir analiz yoluyla, uluslararası ticaretin ve ekonomik ilişkilerin klasik diplomasi anlayışından farklı bir boyuta geçtiğini savunmaktadır. Kavramsal çerçevede Ticari diplomasinin incelenirken geleneksel, dijital, kamu diplomasisi, kurumsal, çok taraflı ve kriz ve yaptırım diplomasisi olarak çok boyutlu ele alınmıştır. Bunun yanı sıra ticari diplomasinin uluslararası ticaretteki rolü ve kullanım alanlarına değinilmiştir. Bu bağlamda Fransa, Estonya, Güney Kore, Almanya ve Türkiye gibi ülkelerdeki ticari diplomasinin işleyişine ve özgün yönlerine değinilmiştir. Çalışmada ayrıca ticari diplomasinin devlet merkezliliği, esneklik kaybı, normatif gerilimler ve dijitalleşme gibi alanlarda eleştirel sınırları irdelenmiş ve önerilen yapısal modelin bu eleştirilerle uyumlu olarak gerekçelendirildiği gösterilmiştir. Araştırmanın ampirik bölümünde, Türkiye'de farklı sektörlerde faaliyet gösteren 259 ürün ihracatçısı firmaya uygulanan anket verileri analiz edilmiştir. Yapısal Eşitlik Modellemesi (SEM) yöntemiyle yapılan analizde, ticari diplomasi faaliyetlerinin doğrudan ihracat performansının artmasını sağladığı, ek olarak olumlu bir ülke marka imajının da ihracat performansını dolaylı ve algısal olarak arttırma potansiyeli olduğu bulunmuştur. Bu çalışma ticari diplomasiyi sadece resmi bir faaliyet değil, bir algı yönetimi süreci ve stratejik iletişim aracı olarak konumlandırmakta ve ülkelerin dış ekonomik başarılarında“markalaşmanın”dönüştürücü etkisini vurgulamaktadır. Gelişmekte olan ülkeler için bu çalışma, yalnızca dış temsilcilik sayısını artırmanın değil; ulusal itibarın ve marka değerinin diplomatik faaliyetlerle entegre yönetilmesinin gerekliliğini ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
This doctoral dissertation explores the impact of commercial diplomacy on export performance by underscoring the increasingly strategic role of states within the evolving architecture of international trade. It further investigates the mediating function of country brand image in this relationship. The study posits that international trade and economic engagement have transcended the classical boundaries of diplomacy, as evidenced by both a proposed theoretical model and empirical findings. The conceptual framework offers a multidimensional analysis of commercial diplomacy, encompassing its traditional, digital, public, corporate, multilateral, and crisis- or sanctions-oriented forms. Additionally, the research examines the role and operationalization of commercial diplomacy in international trade, drawing on country-specific insights from France, Estonia, South Korea, Germany, and Turkey. Limitations of commercial diplomacy—such as state-centrism, diminished adaptability, normative friction, and digital transformation—are also critically addressed, providing theoretical justification for the proposed structural model. Empirical analysis is based on survey data from 259 Turkish firms engaged in goods exports across various sectors. Employing Structural Equation Modeling (SEM), the study demonstrates that commercial diplomacy significantly and directly enhances export performance. Moreover, a favorable country brand image emerges as a perceptual mechanism that indirectly reinforces this performance. In conclusion, this research redefines commercial diplomacy not merely as a governmental function but as a strategic communication and perception management tool. It highlights the pivotal role of nation branding in shaping successful foreign economic policy. For emerging economies, the findings suggest that enhancing export capacity requires not only expanding diplomatic outreach but also integrating national reputation and brand value into a cohesive diplomatic strategy.
Benzer Tezler
- Türk dizi ihracatının Türk ürünlerine yönelik satın alma niyeti açısından incelenmesi
Examination of Turkish TV series exports in terms of purchasing intention for Turkish products
MUHAMMED NASIM ZAHEROGHLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Radyo-TelevizyonSakarya ÜniversitesiUluslararası Ticaret Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET YAĞMUR ERSOY
- İhracat ve yatırım için diplomasi: Türkiye'nin ticari diplomasi uygulaması
Diplomacy for export and investment: The case of Turkish commercial diplomacy
NEJDET ÖZBERK
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
Uluslararası İlişkilerİstanbul ÜniversitesiUluslararası İlişkiler Bölümü
DOÇ. DR. LEVENT ÜRER
- Ekonomi diplomasisinin ihracat üzerine etkisinin analizi
An analysis of the efficiency of economic diplomacy on exports
AİDA ZAİMOVİC
- İran'a uygulanan ambargonun ekonomik etkileri
The economic effects of the sanctions imposed on Iran
SAKINA SAFARI
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
EkonomiSivas Cumhuriyet Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YUSUF DEMİR
- G7 ülkelerinin ticari diplomasisi: ABD ve Japonya karşılaştırması
Başlık çevirisi yok
SAYED SAMIULLAH SADAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Uluslararası Ticaretİstanbul Ticaret ÜniversitesiUluslararası Ticaret Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YUNUS ÖZCAN