Yozgat osetlerinde kimlik-ritüel-folklor
Identity-ritual-folklore in Yozgat ossetians
- Tez No: 938954
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SÜLEYMAN FİDAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Halk Bilimi (Folklor), Folklore
- Anahtar Kelimeler: Folklor, Kültür, Kimlik, Göç, Oset, Folklore, Culture, Identity, Immigration, Ossetian
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gaziantep Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Halkbilimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 155
Özet
Tarih süresince doğu ile batı ve kuzey ile güney arasında mühim bir bağlantı halinde olan Kafkasya bölgesi ekonomik ve siyasi olarak ilgi çekmektedir. Kafkaslar, Kuzey Kafkasya ve Güney Kafkasya olarak iki bölgeye ayrılmaktadır. Bu çalışmada Kuzey Kafkasya halklarından birisi olan Osetlerin Türkiye'ye göçleri, Türkiye'de yaşadıkları bölgeler ve bu bölgelerden birisi olan Yozgat'ta yaşatmakta oldukları kimlikleri, folklor ögeleri ve ritüellerinin tespit edilmesi ve ortaya konması amaçlanmıştır. Bu bağlamda Osetya'dan diasporaya taşınmış Oset halk kültürü ögeleri, bireylerin sözel hafızasında yer aldığı şekliyle derlenerek yazıya geçirilmiş, göç ve folklor ilişkisi bağlamında göçmenlerin kimliğini koruma ve aktarma noktasında ritüellere yüklenen anlamları çözümlemek hedeflenmiştir. Teorik ve uygulamalı olarak iki aşamadan oluşan çalışmanın alan araştırması 2023-2024 tarihleri arasında Yozgat ilinin Boğazlıyan ve Sarıkaya ilçelerinde bulunan Poyrazlı, Kayapınar, Boyalık ve Karabacak köylülerinin evlerinde, köylerde gerçekleşen düğünlerde ve Poyrazlı köyünde her sene düzenlenmekte olan Poyrazlı Köyü Şenliğinde gerçekleştirilmiştir. Araştırmadan elde edilen veriler doğrultusunda Osetlerin Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde yaşayan diasporik bir topluluk olduğu sonucuna varılmıştır. Yozgat bölgesinde yaşamakta olan Osetler, Oset dilinin kullanımını sürdürmekte, Osetçe sülale isimlerini bilmekte ve birbirlerini bu şekilde tanımaktadır. Geçiş dönemlerinde Oset kültürüne ait ritüelleri gerçekleştirmekte, Oset yemeklerini günlük hayatlarında ve özel günlerde tercih etmekte, geleneksel kıyafetlerini yaşatmak amacıyla özel kutlamalarda kullanımını sürdürmektedir. Geleneksel müziklerini, Oset müzik aletleri ile icra etmekte, Oset kültürüne ait danslar ile eğlenmekte ve bu doğrultuda kültürlerini korumaktadır. Bu doğrultuda Oset topluluğu, Çerkes adı altında toplanmış Kafkas halkları içerisinde kendi kimliklerini yaşatmaya gayret etmekte, Oset folkloruna sahip çıkmaktadır. Kendine has gelenekleri bulunan bu topluluk, Türk folkloru açısından değerlendirilmesi gereken bir kaynak oluşturmaktadır.
Özet (Çeviri)
The Caucasus region, which has been in an important connection between east and west and north and south throughout history, has been attracting economic and political attention Decently. The Caucasus is divided into two regions as the North Caucasus and the South Caucasus. In this study, it is aimed to identify and reveal the migration of the Ossetians, one of the peoples of the North Caucasus, to Turkey, the regions where they live in Turkey, and their identities, folklore elements and rituals that they keep alive in Yozgat, one of these regions. In this context, the elements of Ossetian folk culture transported from Ossetia to the diaspora were compiled and written down as they are contained in the verbal memory of individuals, and it was aimed to analyze the meanings assigned to rituals at the point of protecting and transferring the identity of immigrants in the context of migration and folklore relationship. The field research of the study, which consists of two stages theoretically and practically, was carried out between 2023-2024 in the homes of Poyraz Dec, Kayapinar, Boyalik and Karabacak villagers in the districts of Boğazlıyan and Sarıkaya of Yozgat province, weddings that take place in villages and at the Poyrazlı Village Festival, which is held every year in Poyrazlı village. According to the data obtained from the research, it was concluded that the Ossetians are a diasporic community living in various regions of Turkey. The Ossetians living in the Yozgat region continue to use the Ossetic language, know the Ossetian family names and get to know each other in this way. During the transition periods, it performs the rituals belonging to the Ossetian culture, prefers Ossetian food in their daily lives and on special occasions, continues to use it in special celebrations in order to keep their traditional clothes alive. They perform their traditional music with Ossetian musical instruments, have fun with dances belonging to the Ossetian culture and protect their culture in this direction. In this direction, the Ossetian community strives to preserve their identity among the Caucasian peoples gathered under the name of Circassian, and they take care of the Ossetian folklore. This community, which has its own traditions, constitutes a resource that should be evaluated in terms of Turkish folklore.
Benzer Tezler
- Mustafa Çiftci'nin Bozkırda Altmışaltı adlı hikâye kitabının söz varlığı açısından incelenmesi
An analysis of Mustafa Çiftci's story book Bozkırda Altmışaltı in terms of vocabulary
HASAN KICIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Türk Dili ve EdebiyatıYozgat Bozok ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET EMİN GÖNEN
- Anadolu sahası Türkçe Bahtiyâr-Nâme mesnevileri üzerine karşılaştırmalı birinceleme
A comparative examination on anatolian field Turkish Bahtiyâr-Name masnavis
SİNEM ERKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıYozgat Bozok ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ERDEM SARIKAYA
- 2018 Türkiye Cumhuriyeti inkılâp tarihi ve Atatürkçülük dersi öğretim programına yönelik öğretmen görüşleri (Yozgat ili örneği)
2018 Turkish Republic of revolution history course teacher's views on curriculum (Example of Yozgat province)
ÖZGÜR TEKKÖK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimTokat Gaziosmanpaşa ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSA TAK
- Eğitsel amaçlı chatbotların fen eğitiminde kullanılmasının ortaokul öğrencilerinin akademik başarıları fen dersine yönelik ilgileri ve bilişüstü becerileri üzerindeki rolü
The role of educational chatbots in science education on middle school students' academic achievement interest in science subjects and metacognitive skills
TANER YILMAZ
Doktora
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLBİLGE DÖKME
- Sadreddin Özçimi'nin günümüz ebru sanatındaki yeri
The place of Sadreddin Özçimi in contemporary marbling art
ESRA ASLANTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sanat TarihiYozgat Bozok Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULKADİR DÜNDAR