Kur'ân'da boşanma ahlâkı -Teorik ve uygulamalı bir çalışma-
The ethics of divorce in the Qur'an -A theoretical and applied study-
- Tez No: 939271
- Danışmanlar: PROF. DR. MURAT SÜLÜN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tefsir Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 303
Özet
Nikâh akdi, insan hayatındaki etkileri bakımından en önemli toplumsal sözleşmelerden biridir. Bu akdi hukuken sona erdiren boşanma da neticeleri açısından bir o kadar sarsıcı olabilmektedir. İslâm evliliği teşvik etmiş, bunu Hz. Peygamber'in (s.a.v.) sünneti olarak kodlamış; eşlerin evlilik birliğini, karşılıklı sevgi ve saygı ortamını olabildiğince korumalarını istemiş, boşanmayı da ancak evliliğin sürmesine imkân kalmadığında başvurulabilecek bir çözüm şekli olarak meşrû saymıştır. Boşanmanın da belli usullere göre yapılmasını istemiş, tarafların mağduriyet yaşamamasına özen göstermiştir. Nitekim psikolojik ve malî açıdan zor bir süreç olan boşanma esnasında zaman zaman eşlerin birbirine zarar verdiği hatta bazı ayrılıkların cinâyetle sonuçlandığı bilinmektedir. Kur'ân'da zararı önlemek amacıyla itikadi ve ahlâkî yaptırımlar öngörülmüştür. Bu konu işlenirken temel amaç; hukukî ayrıntılardan kaçınarak, boşanma bağlamında Kur'ân'da zikredilen âyetlerin arasına serpiştirilmiş ahlâkî tavsiyelere odaklanarak, klasik ve çağdaş tefsirlerden istifade etmek suretiyle Kur'ân'da aile hukukuyla ilgili olarak en çok ele alınan talâk/boşanma bağlamında tavsiye edilen“ihsân”,“ma'rûf”ve“fazl”gibi ilkelerle, bunların zıddı tutumları yansıtan“zarar”,“zulüm”,“tazyik”gibi kavramları tespit edip derinlemesine incelemektir. Bu çalışmada boşanma sürecinin ve sonrasının zorbalığa başvurmadan daha insani bir şekilde nasıl yönetilebileceği ortaya konulmuştur. Ayrıca Allah kelamını günümüzde doğru anlamak ve hayat kitabı Kur'ân'ı isabetli yorumlamak tefsir kaynakları kadar halihazırdaki boşanma tecrübelerinin tespit edilip yorumlanmasına da ihtiyaç duymaktadır. Bu sebeple boşanmış on Müslüman/dindar kadın ve on Müslüman/dindar erkekle derinlemesine görüşmeler yapılmış ve elde edilen veriler bu bağlamda kısmen analiz edilmiştir.
Özet (Çeviri)
The marriage contract is one of the most important social contracts in terms of its effects on human life. Divorce, which legally ends this contract, can be just as traumatic in terms of its consequences. Islam encouraged marriage, codified it as the Sunnah of the Prophet Muhammad (pbuh), required the spouses to preserve the marriage union and the atmosphere of mutual love and respect as much as possible, and considered divorce as a legitimate solution that can only be resorted to when the marriage is no longer possible. He also wanted divorce to be done according to certain procedures and took care to prevent the parties from being victimized. As a matter of fact, it is known that spouses sometimes harm each other during divorce, which is a psychologically and financially difficult process, and some separations have even resulted in murder. The Qur'an prescribes theological and moral sanctions to prevent harm. The main aim in dealing with this topic is to avoiding legal details, focusing on the moral recommendations interspersed among the verses mentioned in the Qur'an in the context of divorce, and benefiting from classical and contemporary tafsirs (exegesis), the“ihsân”(kindness), recommended in the context of talaq (divorce), which is the most discussed in the Qur'an in relation to family law,“ma'rūf”(fairness) and 'fazl' (generosity), and concepts such as 'darar' (harm), 'zulm' (cruelty) and 'tazyik' (oppression), which reflect the opposite attitudes. This study reveals how the divorce process and its aftermath can be managed in a more humane way without resorting to tyranny. In addition, understanding the word of Allah correctly today and interpreting the Qur'an, the book of life, accurately requires the identification and interpretation of current divorce experiences as well as exegetical sources. For this reason, in-depth interviews were conducted with ten divorced Muslim/religious women and ten Muslim/religious men and the data obtained were partially analyzed in this context.
Benzer Tezler
- Çağdaş Suriye nesrinde siyasî hapishane edebiyatı üzerine eleştirel bir bakış
The literature of political prisons in contemporary Syrian prose analytical prepective
ABDOLGADER MOHAMED ALİ
Yüksek Lisans
Arapça
2014
Doğu Dilleri ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. FİKRET ARSLAN
- Düşünce yapısının değişiminde tedebbür ayetlerinin kronolojik olarak incelenmesi
The chronologıcal analysis of tadabbur verses in change of people's mind
HİLAL MONİS
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinŞırnak ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET GÜL
- Amerikalı oryantalist misyoner Samuel M. Zwemer ve eserlerinde islam algısı
The american orientalist missionary Samuel M. Zwemer and the perception of islam in his writings
MUHAMMED GÜNGÖR
Doktora
Türkçe
2014
DinAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ERDEM
- Cemâleddin el-Kâsimî ve Mehâsinü't-Te'vîl adlı tefsirinde kadınlarla ilgili bazı āyetleri anlamadaki konumu
Al-Gasimi and his attitude in understanding the some verses related to women in his tafsir namely Mahasinu't Ta'vil
REZAN ADIN
Yüksek Lisans
Arapça
2019
DinKilis 7 Aralık Üniversitesiİlköğretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BÜNYAMİN AÇIKALIN
- Ekrem Doğanay ve fıkhî meselelere yaklaşımı
Ekrem Doğanay his works and his approach to the fikhi issues
İRFAN YAĞIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinKarabük ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖMER FARUK HABERGETİREN
- Kırıkkale'de yaşayan bir grup Karadenizli ve İç Anadolu kökenli kadının dindarlık biçimlerinin mukayeseli olarak incelenmesi
A comparative study of the forms of religiosity of a group of Black Sea and Central Anatolian women living in Kırıkkale
HATİCE YÖNDEMLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinKırıkkale ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HİDAYET TUKSAL