Sosyal bilgilerde sürdürülebilir kalkınma ile ilgili becerileri kazandırmada infografiklerden yararlanma
Using infographics in gaining skills related to sustainable development in social studies
- Tez No: 939345
- Danışmanlar: PROF. DR. TUĞBA SELANİK AY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Sosyal Bilgiler, Sosyal Bilgiler dersi, sürdürülebilir kalkınma, sürdürülebilirlik okuryazarlığı, infografik, Social Studies, Social Studies course, sustainable development, sustainability literacy, infographic
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Afyon Kocatepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 213
Özet
Bu araştırmanın temel amacı infografiklerden yararlanarak işlenen Sosyal Bilgiler dersinin ortaokul öğrencilerinin sürdürülebilirlik becerileri üzerindeki etkisini belirlemenin yanı sıra uygulama sürecini ortaokul öğrencilerinin görüşlerine dayalı olarak değerlendirmektir. Bu beceriler sosyal sürdürülebilirlik bağlamında sosyal beceri, ekonomik sürdürülebilirlik bağlamında finansal okuryazarlık ve çevresel sürdürülebilirlik bağlamında çevre okuryazarlığı ve geri dönüşüm farkındalığı olarak belirlenmiştir. Araştırma, 2023-2024 öğretim yılında, Adana ili Seyhan ilçesinde bulunan bir devlet ortaokulundaki 6. sınıf öğrencileri ile yürütülmüştür. Deney grubu 39, kontrol grubu 38 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırma, uygulama süreci 10 hafta toplam 30 ders saatini; Sosyal Bilgiler dersi öğretim programında yer alan“Hayatımızdaki Ekonomi”ve“Teknoloji ve Sosyal Bilimler”öğrenme alanlarından oluşan 10 kazanımı kapsayacak biçimde yapılandırılmıştır. Araştırma karma desen yöntemlerinden gömülü karma desen ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın nicel boyutu ön test – son test, kontrol grubu ile deneysel desen ile gerçekleştirilirken, nitel boyut temel nitel araştırma boyutuyla değerlendirilmiştir. Deney grubunda araştırmacının her kazanım için hazırladığı infografikler kullanılarak Sosyal Bilgiler dersleri işlenirken; kontrol grubunda mevcut öğretim programı ve ders kitabı ile Sosyal Bilgiler dersleri işlenmiştir. Araştırmanın nicel boyutunda, Atabek-Yiğit, Balkan-Kıyıcı ve Yavuz-Topaloğlu (2020) tarafından geliştirilen“Ortaokul Öğrencileri İçin Çevre Okuryazarlığı Ölçeği”,“Ortaokul Öğrencileri İçin Geri Dönüşüm Ölçeği”ve Ertoğrol (2020) tarafından geliştirilen“Ortaokul Öğrencileri İçin Finansal Okuryazarlık Ölçeği”ve Kocayörük (2000) tarafından geliştirilen“Ortaokul Öğrencileri İçin Sosyal Beceri Ölçeği”kullanılmıştır. Araştırmanın nitel boyutunda ise araştırma süresince öğrenciler tarafından görüş ve gözlemlerin kayıt altına alındığı ders günlükleri ve araştırma sonunda, belirlenen 6 odak öğrenci ile de yüz yüze görüşmeler yapılmıştır. Sosyal Bilgiler Öğretim Programı öğrenme alanlarında yer alan sürdürülebilir kalkınma boyutunun yerini belirlemek amacıyla ortaokul öğrencileriyle yapılan çalışmada araştırmanın modeli gömülü karma desen olarak belirlenmiştir. Araştırmanın nitel boyutunda içerik analizinden yararlanılmıştır. Nitel boyutunda verilerin istatistiksel analizinde SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) 23.0 paket programı kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, infografikler ile işlenen Sosyal Bilgiler dersinin, ortaokul öğrencilerinin sürdürülebilirlik farkındalıkları açısından geri dönüşüm, finansal okuryazarlık ve sosyal katılım becerileri üzerinde deney grubu lehine istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık yarattığı, çevre okuryazarlığı becerisinin ise deney grubunda puanın yüksek çıkmasına karşın aradaki fark istatistiksel açıdan anlamlı bulunmadığı görülmüştür. Ortaokul öğrencileri ile yapılan görüşmeler ve öğrencilerin süreç boyunca görüş ve gözlemlerini kayıt altına aldıkları Sosyal Bilgiler günlüklerinin analizi sonucunda, akademik katkı, duyuşsal katkı ve etkinlik olmak üzere üç tema ve bu temalara bağlı alt tema ve kategorilere ulaşılmıştır. Öğrenci günlükleri, odak öğrencilerle yapılan görüşmelerde infografikler kullanılarak işlenen Sosyal Bilgiler dersine karşı öğrencilerin eğlenerek öğrendikleri, zevk aldıkları, ilgi duydukları, merak ettikleri, heyecanlandıkları ve dersi sevdikleri sonucuna ulaşılmıştır. 6.sınıf Sosyal Bilgiler dersi iki öğrenme alanını kapsayan, infografiklerin kullanıldığı bu araştırma, farklı öğrenme alanlarında, Sosyal Bilgilerin farklı sınıf seviyelerinde ve farklı disiplinlerde de kullanılıp, sonuçları değerlendirilebilir.
Özet (Çeviri)
The main purpose of this research is to determine the effect of the Social Studies course taught using infographics on the sustainability skills of middle school students, as well as to evaluate the implementation process based on the opinions of middle school students. These skills were determined as social skills in the context of social sustainability, financial literacy in the context of economic sustainability, and environmental literacy and recycling awareness in the context of environmental sustainability. The research was conducted with 6th grade students in a state secondary school in the Seyhan district of Adana province in the 2023-2024 academic year. The experimental group consisted of 39 students and the control group consisted of 38 students. The implementation process of the research was structured to cover a total of 30 lesson hours for 10 weeks; 10 achievements consisting of the learning areas of“Economy in Our Lives”and“Technology and Social Sciences”in the Social Studies course curriculum. The research was carried out with the embedded mixed design, one of the mixed design methods. While the quantitative dimension of the research was carried out with the pre-test- post-test, experimental design with the control group, the qualitative dimension was evaluated with the basic qualitative research dimension. In the experimental group, Social Studies courses were taught using infographics prepared by the researcher for each outcome; in the control group, Social Studies courses were taught with the current curriculum and textbook. In the quantitative dimension of the research, the“Environmental Literacy Scale for Middle School Students”,“Recycling Scale for Middle School Students”developed by Atabek-Yiğit, Balkan-Kıyıcı and Yavuz-Topaloğlu (2020), the“Financial Literacy Scale for Middle School Students”developed by Ertoğrol (2020) and the“Social Skills Scale for Middle School Students”developed by Kocayörük (2000) were used. In the qualitative dimension of the research, course diaries were used to record the opinions and observations of the students during the research, and face-to-face interviews were conducted with 6 focus students at the end of the research. In order to determine the place of the sustainable development dimension in the learning areas of the Social Studies Curriculum, the research model was determined as embedded mixed design in the study conducted with middle school students. Content analysis was used in the qualitative dimension of the research. In the statistical analysis of the data in the qualitative dimension, SPSS (Statistical Package for the Social Sciences) 23.0 package program was used. As a result of the research, it was seen that the Social Studies course taught with infographics created a statistically significant difference in favor of the experimental group on the recycling, financial literacy and social participation skills of middle school students in terms of sustainability awareness, and that although the environmental literacy skill score was higher in the experimental group, the difference was not statistically significant. As a result of the interviews conducted with middle school students and the analysis of the Social Studies diaries in which the students recorded their opinions and observations throughout the process, three themes, namely academic contribution, affective contribution and activity, and subthemes and categories related to these themes were reached. In the student diaries and interviews conducted with the focus students, it was concluded that the students had fun learning, enjoyed, were interested, curious, excited and liked the course in the Social Studies course taught with infographics. This research, which covers two learning areas of the 6th grade Social Studies course and uses infographics, can be used in different learning areas, at different grade levels of Social Studies and in different disciplines, and its results can be evaluated.
Benzer Tezler
- Sosyal politikalarda yeni yaklaşım, yöntem ve kentsel uygulamaların geliştirilmesi: Bir sosyal inovasyon örneği olarak 'Şeker hayat'
Development of new approach, method and urban practices in social policies: 'Seker hayat' as a social innovation case study
AYSU UZSAYILIR KARA
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Sosyal Hizmetlerİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÜZİN BAYCAN
- Sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sürdürülebilir kalkınma farkındalıklarının belirlenmesi
Examination of sustainable development awareness of pre-service social studies teachers
RECEP MUHAMMET ZALİM
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASLIHAN SELCEN BİNGÖL
- Ortaokul sosyal bilgiler öğretim programında yer alan harita okuryazarlığı becerisinin geocaching ile ilişkisi
Relationship between map literacy skills in the secondary school social studies curriculum and geocaching
İSA AKDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimAkdeniz ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYHAN AKIŞ
- Coğrafı̇ bı̇lgı̇ teknolojı̇lerı̇ ı̇le akıllı şehı̇r tasarımı
Designing geographic information system framework for smart cities
ABDULLAH SAİD TÜRKSEVER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Jeodezi ve Fotogrametriİstanbul Teknik ÜniversitesiGeomatik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAHSİN YOMRALIOĞLU
- Global goals, local voices: A multinational comparative sentiment and topic analysis of public transportation in the context of SDGs
Küresel hedefler, yerel sesler: Sürdürülebilir kalkınma amaçları bağlamında toplu taşımaya yönelik ülkelerin karşılaştırmalı duygu ve konu analizi
ASLIGÜL AKSAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE CAMGÖZ AKDAĞ