Aşılama öncesinde Covid-19 geçiren yetişkinlerde siberkondri, ölüm ve sağlık kaygısı ilişkisi
The relationship of cyberchondry, death and health anxiety in adults with Covid-19 before vaccination
- Tez No: 939508
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EMEL ANER AKTAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Kent Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 102
Özet
Yapılan çalışmada, aşılama öncesi dönemde Covid-19 geçiren yetişkin bireylerde siberkondri, ölüm kaygısı ve sağlık kaygısı puanları arasındaki ilişki incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini Türkiye'de 18-65 yaş arası gönüllü katılımı kabul eden yetişkinler oluşturmaktadır. Çalışma toplam 570 kişi ile yapılmıştır. Araştırma örneklemi, çalışma ve karşılaştırma olma üzere iki gruptan oluşmaktadır. Çalışma grubu, aşılama öncesi covid-19 geçirmiş ve hayatta kalmış, 130'u (%54.2) kadın ve 110'u (%45.8) erkek olmak üzere toplam 240 kişi, karşılaştırma grubunu ise yine aşılama öncesi covid-19 hastalığı geçirmemiş 206'sı (%62.4) kadın ve 124'ü (%37.6) erkek olmak üzere toplam 330 kişiden oluşmaktadır. Örneklem grubuna internet üzerinden seçkisiz atama yöntemiyle ulaşılmıştır. Araştırmada, demografik bilgi formu, Sağlık Anksiyetesi Envanteri (Kısa Versiyon), Ölüm Kaygısı Ölçeği ve Siberkondri Ciddiyet Ölçeği kullanılmıştır. İstatistiksel verilerin analizi ise SPSS 27.0 istatistik programı ile incelenmiştir. Araştırma grubunun siberkondri, ölüm kaygısı ve sağlık anksiyetesi puanları arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla Pearson Korelasyonu ve çoklu regresyon analizi uygulanmıştır. Korelasyon bulgularına göre aşılama öncesi dönemde Covid-19 geçirmiş yetişkinlerde siberkondri toplam puanı ile ölüm kaygısı puanları arasında pozitif yönlü, güçlü ve anlamlı bir ilişki olduğu bulunmuştur. Çoklu regresyon analizi bulgularına göre, ölüm kaygısı siberkondri zorlama ve siberkondri sıkıntı puanları pozitif yönlü ve anlamlı düzeyde katılımcıların sağlık anksiyetesi puanlarının artışını yordamaktadır. Oluşturulan modelin, varyansın %73'ünü açıkladığı tespit edilmiştir (R2=.20). Karşılatırma bulgularına göre, siberkondri ve sağlık anksiyetesi puanları erkeklerde kadınlara kıyasla daha yüksek bulunurken, ölüm kaygısı puanlarının cinsiyet açısından anlamlı bir farklılık göstermediği tespit edilmiştir. Tek yönlü ANOVA bulgularına göre, aşılama öncesi dönemde Covid-19 geçirmiş bireylerin sağlık kaygısı ve siberkondri düzeyleri ile eğitim değişkeni arasında anlamlı bir farklılık bulunurken, ölüm kaygısı puanlarının eğitim düzeyi değişkenine göre anlamlı farklılık göstermediği tespit edilmiştir. Aşılama öncesi dönemde Covid-19 geçirmiş yetişkinlerin ölüm kaygısı, sağlık kaygısı ve siberkondri düzeyleri ile günlük internet kullanım süresi değişkeni arasında anlamlı bir fark bulunması da bu çalışmanın bir diğer bulgusu olmuştur. Son olarak, araştırma ve karşılaştırma grubunu karşılaştırmak için bağımsız örneklem t-testi yapılmış ve araştırma grubunun ölüm kaygısı, sağlık kaygısı ve siberkondri düzeylerinin karşılaştırma grubuna kıyasla anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu bulunmuştur. Literatür çerçevesinde araştırma bulguları tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The study examined the relationship between cyberchondria, death anxiety, and health anxiety scores in adult individuals who had contracted Covid-19 before the vaccination period. The sample consisted of adults aged 18-65 in Turkey who voluntarily participated, totaling 570 individuals. The sample was divided into two groups: the study group, which included 240 individuals who had contracted and survived Covid-19 before vaccination (130 women [54.2%] and 110 men [45.8%]), and the comparison group, which included 330 individuals who had not contracted Covid-19 before vaccination (206 women [62.4%] and 124 men [37.6%]). Participants were randomly assigned via the internet. The study utilized a demographic information form, the Health Anxiety Inventory (Short Version), the Death Anxiety Scale, and the Cyberchondria Severity Scale. Statistical data analysis was conducted using the SPSS 27.0 statistical program. Pearson Correlation and multiple regression analysis were applied to examine the relationship between cyberchondria, death anxiety, and health anxiety scores in the study group. Correlation findings indicated a positive, strong, and significant relationship between the total cyberchondria score and death anxiety scores in adults who had contracted Covid-19 before the vaccination period. According to multiple regression analysis findings, death anxiety, cyberchondria compulsion, and cyberchondria distress scores positively and significantly predicted the increase in participants' health anxiety scores. The model explained 73% of the variance (R2=.20). According to the comparison findings, cyberchondria and health anxiety scores were higher in men compared to women, while death anxiety scores did not show a significant difference in terms of gender. According to the one-way ANOVA findings, there was a significant difference between the health anxiety and cyberchondria levels of individuals who had Covid-19 before the vaccination period and the education variable, while death anxiety scores did not show a significant difference according to the education level variable. Another finding of this study was that there was a significant difference between the death anxiety, health anxiety, and cyberchondria levels of adults who had Covid-19 before the vaccination period and the daily internet usage time variable. Finally, an independent sample t-test was conducted to compare the research and comparison groups, and it was found that the research group's death anxiety, health anxiety, and cyberchondria levels were significantly higher than those of the comparison group. The research findings were discussed within the framework of the literature.
Benzer Tezler
- Pandemide gebelere COVİD-19 aşısı uygulamasının yenidoğanlar üzerindeki sonuçları
Neonatal consequences of COVİD-19 vaccines applied to pregnant women in pandemic
MİZGİN AŞKIN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NAZMİYE NİLGÜN KARADAĞ
- Bir üniversite acil servisinde RT-PCR testi ile teyit edilmiş covid-19 vakalarını öngörmede kullanılabilecek faktörler
Factors to predict RT-PCR results in university emergency department
VOLKAN ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Acil TıpHacettepe ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BANU ÇAKIR
- Hematolojik hastalıkların gelişiminde COVİD-19 PCR pozitifliği ve aşılamanın etkisi
The impact of COVID-19 PCR positivity and vaccination on the development of hematological diseases
AHMET ALPARSLAN CERAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
Halk SağlığıAnkara Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELTEM KURT YÜKSEL
- Trakya Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkezi Sağlık çalışanlarınınerişkin dönem aşılamaya bakış açıları üzerine koronavirüs-19 pandemisinin etkisi
Trakya Üniversity hEALTH Research and application center health workersperspectives on adult vaccinationon the impact of the coronavirus-19 pandemic
ÇİĞDEM EZGİ TÜYSÜZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiTrakya ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ÇAYLAN
- Ankara Şehir hastanesinde yatan COVID-19 hastalarının aşılara karşı tutumu ve alınan önlemlere uyumu
Attitude of COVID-19 patients in Ankara City Hospital against vaccines and adaptation to the measures taken
GÖZDE KANDEMİR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TARIK EREN YILMAZ