Özbekistan müzik kültüründe makam geleneği üzerine bir inceleme: Şeşmakam örneği
A study on the makam tradition in Uzbekistan musical culture: The example of Sheshmakam
- Tez No: 939649
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ERHAN ÖZDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Okan Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Müzik Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Müzik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 151
Özet
Şark İslam coğrafyasında müzikal olguyu tanımlamak için“makam”terimi kullanılmaktadır. Ancak, her topluluk bu kavramı kendi kültürel yapısı ve müzik sistemi çerçevesinde farklı şekillerde adlandırmakta ve yorumlamaktadır. Bu araştırmanın temel amaçlarından biri, Özbekistan'daki Buhara Şeşmakam sisteminin temellerini, dönüşümünü ve bugünkü temsilini açıklamaktır. Bu bağlamda, çalışmamızın amacı farklı kültürleri karşılaştırmak değil; Özbekistan makam geleneğini ele alarak Şeşmakam sisteminin yapısal özelliklerini ortaya koymaktır. Zira Özbek makamları, kendi içinde oldukça geniş ve kapsamlı bir inceleme alanı sunmaktadır. Çalışmamızın birinci bölümü,“Giriş ve Amaç”başlığı altında yapılandırılmış olup, bu bölümde seçilen konunun literatürdeki yeri ve bu araştırmaya duyulan ihtiyaç açıklanmıştır. İkinci bölüm,“Şark İslam Coğrafyasında Müziğin Tarihsel Arka Planı”başlığını taşımakta ve makam üzerine derinlemesine çalışmalar yapmış bilim insanlarının hayatlarını ve eserlerini ele almaktadır Üçüncü bölümde, Özbekistan müziğinin tarihsel arka planı, makamat sistemi ve temel özellikleri, Özbek makam bestecileri ve icracıları, ve makam icrasında kullanılan müzik aletleri kapsamlı bir şekilde incelenmiştir. Dördüncü bölüm, Buhara Şeşmakam'ının tarihini ve sistemini ele almakta, ayrıca makam dizileri ve parçaları üzerine notasyon ve icra örnekleri sunmaktadır. Son bölümde ise elde edilen bulgular ve araştırma sürecinde ulaşılan sonuçlar tartışılmış; bunlara dayalı öneriler geliştirilmiştir.
Özet (Çeviri)
In Eastern Islamic geography, the term“makam”is used to describe a musical phenomenon. However, each community names and interprets this concept in different ways within the framework of its own cultural structure and musical system. . One of the main objectives of this research is to explain the foundations, transformation and current representation of the Bukhara Sheshmakam system in Uzbekistan. In this context, the purpose of our study is not to compare different cultures; it is to reveal the structural features of the Sheshmakam system by taking into account the authority tradition of Uzbekistan. Because the Uzbek authorities offer a fairly wide and comprehensive field of investigation in themselves. The first part of our work is structured under the title“Introduction and Purpose”, and in this part, the place of the selected subject in the literature and the need for this research are explained. The second part is entitled“Historical Background of Music in Eastern Islamic Geography”and covers the lives and works of scholars who have done in-depth studies on the institution. In the third part, the historical background of Uzbek music, the makamat system and its main features, Uzbek makam composers and performers, and the musical instruments used in makam performance are comprehensively examined. The fourth chapter deals with the history and system of the Bukhara Seşmakam, and also provides examples of notation and performance on the series and parts of the makam. In the last part, the findings and the results achieved in the research process are discussed; recommendations based on these have been developed.
Benzer Tezler
- Kültürlerarasılık ekseninde Nevbet-i Müretteb'in farklı coğrafyalardaki izleri üzerine bir inceleme
An investigation on the traces of Nevbet-i Muretteb in different geographies on the axis of intercultural
ALİ İHSAN ALEMLİ
Doktora
Türkçe
2022
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİLGÜN DOĞRUSÖZ DİŞİAÇIK
- Özbek müzik kültürüne dair bir inceleme ve mevlid formunun Özbekistan'daki icrâsı (Berzencî Mevlidi örneği)
A study on Uzbek music culture and the performance of the mawlid form in Uzbekistan (an example of the Mawlid al-Barzanji)
ABDULLAH BERA KÜRTÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
DinAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Din Musikisi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖMER SELİMOĞLU
- Билим, илим жана маданият тармагындагы Кыргызстан менен Түркиянын кызматташтыгы (1992-2012 жж.)
Kırgız Cumhuriyeti ile Türkiye Cumhuriyeti arasında eğitim, bilim ve kültürel ilişkiler (1992-2012)
KADRİ AĞGÜN
Doktora
Kırgızca
2016
TarihKyrgyz State University named after I ArabaevTarih Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TÖLÖBEK ABDRAHMANOV
- Hatay âşıklık geleneğinde Aşık Mustafa İncedilin yeri
The place of minstrel Mustafa İncedil in minstreltradition of Hatay
MUSTAFA MÜLAYİM
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MüzikHaliç ÜniversitesiTürk Musikisi Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DİLAN AKINCI
- Ahıska Türklerinde göç ve müzikal deneyimlerin etkileşimi: Bursa örneği
The interaction of migration and musical experiences in Ahıska/Meskhetian Turks: Example of Bursa
AYŞE TÜL DEMİRBAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
MüzikMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMüzikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. İLKE BORAN
DOÇ. DR. ŞÜKRÜ ASLAN