Diversity and stability of bird communities in Türkiye and europe
Türkiye ve Avrupa'daki kuş komünitelerinin çeşitliliği ve stabilitesi
- Tez No: 940399
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSA DOĞAN, DR. ÖĞR. ÜYESİ DİDEM AMBARLI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Biyoloji, Zooloji, Biology, Zoology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Ekoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 304
Özet
Biyoçeşitlilik, ekosistemlerin işleyişi ve insan varlığı için hayati öneme sahiptir. Ancak, insan faaliyetleri küresel ölçekte eşi görülmemiş bir biyoçeşitlilik kaybına neden olmaktadır. Kuşlar, ekolojik önemlerine rağmen en fazla etkilenen organizmalar arasındadır ve tüm kuş türlerinin %12'si yok olma tehlikesi altındadır. Bu tezde, fonksiyonel bir yaklaşım benimseyerek, üreyen kuş atlaslarını, genelleştirilmiş lineer karma-etki ve mekânsal hata modelleri ile birlikte kullanarak (i) Türkiye'nin iç kesimlerindeki yaygın sulak alan tahribatının üreyen sulak alan kuş topluluklarının çeşitliliği üzerindeki farklı mekânsal ölçeklerde etkilerini, (ii) Avrupa'daki üreyen kuş komünitelerinin zamansal stabilitesini belirleyen dışsal ve içsel faktörleri inceledim. Sonuçlar, Türkiye'nin iç kesimlerindeki sulak alan kuşlarının işlevsel çeşitliliğindeki azalmanın taksonomik düşüşlerden daha güçlü olduğunu ve yaygın tür kayıplarının komüniteleri mekânsal olarak daha heterojen hale getirdiğini gösterdi. Ayrıca, sulak alanların mevsimsel olarak daha erken kurumasının, geç üreyen tehlike altındaki sulak alan kuşlarını tehdit ediyor olabileceği tespit edildi. Avrupa'daki üreyen kuş topluluklarının stabilitesi üzerine yapılan analizler, ortalama yükselti, korunan alan oranı, biyom kapsamı ve iklim değişikliğinin taksonomik ve fonksiyonel stabiliteyi önemli ölçüde etkilediğini ortaya koydu. Taksonomik veya fonksiyonel olarak benzer komşulara sahip komüniteler daha stabil kaldı. Tür zenginliği ve belirli fonksiyonel çeşitlilik bileşenleri gibi bazı içsel faktörlerin de topluluk stabilitesinin ile önemli ölçüde ilişkili olduğu bulundu. Bu tezde sunulan bulgular, koruma çalışmalarına rehberlik edebilir, kuş komünitelerinin stabilitesini şekillendiren faktörlere dair fikir sağlayabilir ve komüniteleri kompozisyonel ve fonksiyonel değişimlere karşı hassasiyetini tahmin etmeye yönelik gelecekteki çalışmalar için bir temel oluşturabilir.
Özet (Çeviri)
Biodiversity is essential for functioning of ecosystems and human existence. However, human activities have driven an unparalleled loss of biodiversity globally. Despite their ecological importance, birds are among the most impacted organisms, with 12% of all species facing extinction. In this thesis, I adopted a trait-based approach and used breeding bird atlases alongside generalized linear mixed-effect and spatial error models to examine (i) how extensive wetland degradation in central Türkiye has altered diversity of breeding wetland bird communities across spatial scales (ii) the extrinsic and intrinsic factors driving the temporal stability of breeding bird communities in Europe. Results showed that the decline in functional diversity of wetland birds in central Türkiye was stronger than taxonomic declines, with widespread species losses making communities taxonomically and functionally more heterogenous in space. Additionally, advancing seasonal shrinking/drying of wetlands likely threatens late-breeding endangered wetland birds in the region. Analyses concerning the community stability of European breeding bird communities revealed that extrinsic factors such as mean elevation, proportion of protected areas, biome coverage, and climate change significantly influenced taxonomic and functional stability. Communities with taxonomically or functionally similar neighbors remained more stable. Several intrinsic factors, including species richness and specific aspects of functional diversity, including redundancy, were also significantly associated community stability. The findings presented in this thesis can help guide conservation efforts, provide insight into the factors shaping stability of bird communities, and establish a foundation for future studies aiming at predicting vulnerability of communities to compositional and functional changes.
Benzer Tezler
- Piyasada satılan probiyotik içerikli ürünlerin yeni nesil dizileme ile mikrobiyolojik kalitesinin belirlenmesi
Determination of microbiological quality of commercially available probiotic-containing products by next-generation sequencing
SELÇUK AHMET ALGINGİL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Gıda Mühendisliğiİstanbul Aydın ÜniversitesiGıda Güvenliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AYLA ÜNVER ALÇAY
- Stability of double emulsions for food applications
Gıda uygulamalarında çift emülsiyonların kararlılığı
MERVE YILDIRIM
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Gıda MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiGıda Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SERVET GÜLÜM ŞÜMNÜ
PROF. DR. SERPİL ŞAHİN
- Türkiye'nin göç ve iltica yönetim stratejisi: Kilis incelemesi
Migration and asylum management strategy of Turkey: Kilis review
MEHMET AKTAŞ
Doktora
Türkçe
2022
Kamu Yönetimiİnönü ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELMA KARATEPE
- Kişisel özelliklere göre jenerasyon belirlenmesi ve iş beklentilerinin karşılaştırılması
Generation determination according to personal features and comparison of business expectations
BURCU UĞURLUOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CEMİL CEYLAN
- Assessing the potential of Anatolia as a climate refugium
Anadolu'nun bir iklim sığınağı olma potansiyelinindeğerlendirilmesi
SONGÜL SÖNMEZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Biyolojiİstanbul Teknik Üniversitesiİklim ve Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRAH ÇORAMAN