Olumsuz dolaylı anıların hatırlanmasında bilişsel yeniden yapılandırmanın rolü
The role of cognitive reappraisal in the recall of negative vicarious memories
- Tez No: 940594
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA ŞAHİN, DOÇ. DR. GÜN PAKYÜREK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 131
Özet
Bu çalışma, bireylerin doğrudan deneyimlemedikleri ancak başkalarından dinleyerek edindikleri anılar olarak tanımlanan dolaylı belleğin bireylerde meydana getirdiği duyguların düzenlenmesinde otobiyografik bellekle benzer süreçlerin rol alıp almadığını incelemeyi amaçlamaktadır. Otobiyografik belleğin sosyal, benlik ve yönlendirme işlevlerine ek olarak duygusal düzenleme bağlamında da kullanıldığına dair bulgular, bu işlevin dolaylı bellekte de geçerli olup olmadığını sorgulamayı kılmıştır. Bununla birlikte, duygu düzenleme stratejilerinin duygu durumla tutarsız bellek olgusunu doğurduğunu gösteren çalışmalar, bu stratejilerin dolaylı bellek üzerinde benzer etkilere neden olup olmayacağının araştırılmasında öncü olmaktadır. Bu doğrultuda, 208 üniversite öğrencisi (173 kadın, 35 erkek) olumlu bilişsel yeniden yapılandırma, olumsuz odaklı ve kontrol olmak üzere üç deneysel koşula rastgele atanmıştır. Katılımcılardan ilk olarak olumsuz bir dolaylı anı, ardından grup koşullarına göre dolaylı anı üzerinde çalışmaları istenmiştir. Bu aşamadan sonra otobiyografik bir anı geri getirmeleri istenmiş; her iki anıya ilişkin bellek özellikleri ile katılımcıların açık ve örtük duygulanım düzeyleri çalışma öncesi ve sonrası olmak üzere ölçülmüştür. Sonuç olarak dolaylı anılar üzerinde duygu düzenleme stratejisinin açık ölçümlerde görülmediği, fakat örtük ölçümlerde katılımcıların bu stratejiden faydalandığı görülmüştür. Dolayısıyla bilişsel yeniden yapılandırma stratejisinin bireylerin olumlu örtük duygulanım düzeylerinde iyileşme sağlayabileceği düşünülmektedir. Bununla birlikte, tüm grup koşullarından bağımsız olarak, katılımcıların geri getirdikleri otobiyografik anıların genel olarak daha olumlu değerlikte olduğu görülmüş; bu bulgu, duygudurumla tutarsız belleğin doğal bir eğilim olarak ortaya çıktığını göstermiştir. Ayrıca, dolaylı anıların merkezilik düzeyi ile çeşitli fenomenolojik bellek özellikleri ve duygulanım düzeyleri arasında anlamlı ilişkiler saptanmış; otobiyografik anıların ise dolaylı anılara kıyasla daha olumlu, yoğun ve canlı olduğu bulunmuştur. Bu sonuçlar, hem dolaylı belleğin duygu düzenlemedeki rolüne hem de otobiyografik belleğin duygusal dengeyi korumadaki işlevine ışık tutmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study aims to examine whether vicarious memory—defined as memories acquired through hearing about others' experiences rather than through direct personal experience—involves similar processes to autobiographical memory in regulating emotions. While there is evidence that autobiographical memory serves emotional regulation functions in addition to its social, self, and directive roles, whether vicarious memory fulfills a similar function remains an open question. Furthermore, studies indicating that emotion regulation strategies can elicit mood-incongruent memory recall have led to further inquiry into whether such effects also emerge with vicarious memories. In this context, 208 university students (173 female, 35 male) were randomly assigned to one of three experimental conditions: positive cognitive reappraisal, negative focus, or control. Participants were first asked to recall a negative vicarious memory, and then to process this memory according to the requirements of their assigned condition. Subsequently, they were asked to recall an autobiographical memory. Memory characteristics for both types of memories, as well as participants' explicit and implicit affective states, were measured both before and after the intervention. Results showed that the use of emotion regulation strategies did not lead to significant changes in explicit measures regarding vicarious memories; however, participants appeared to benefit from these strategies on implicit measures. This suggests that cognitive reappraisal may improve individuals' levels of implicit positive affect. In addition, regardless of group condition, participants tended to recall autobiographical memories with more positive valence, suggesting that mood-incongruent memory recall may naturally occur. Significant correlations were also found between the centrality of vicarious memories and various phenomenological memory characteristics and affective states. Moreover, autobiographical memories were found to be more positive, intense, and vivid compared to vicarious memories. These findings shed light on both the potential role of vicarious memory in emotional regulation and the function of autobiographical memory in maintaining emotional balance.
Benzer Tezler
- An investigation into the effects of mood and autobiographical memory on risk appraisal in adolescents
Ergenlerin risk algısında duygudurumu ve otobiyografik belleğin etkilerinin araştırılması
BÜŞRA SEL
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
PsikolojiTED ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ILGIN GÖKLER DANIŞMAN
- Otobiyografik belleğin istemli ve istemsiz anılar açısından normal ve klinik örneklemlerde incelenmesi
Investigation of autobiographical memory in terms of voluntary and involuntary memories in clinical and non-clinical samples
FATMA UÇAR BOYRAZ
Doktora
Türkçe
2022
PsikolojiAnkara ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE GÜLSEN ERDEN
PROF. DR. NURHAN ER
- The traumatic effects of colonialism in Three Irish plays
Üç İrlanda oyununda sömürgeciliğin travmatik etkileri
ERTUĞRUL BAŞÇINAR
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
İngiliz Dili ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiBatı Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZLEM KARADAĞ
- Diasporanın sembolik sermayesi: Atina'da yaşayan İstanbullu Rumların aile fotoğrafları
The symbolic capital of the diaspora: Family photographs of the Rum Istanbulites of Athens
CEREN ACUN
Doktora
Türkçe
2021
AntropolojiGalatasaray ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ Ö. MURAD ÖZDEMİR
- Investigation of the energy metabolism of helicobacter-activated B cells
Helikobakter ile aktive edilmiş B hücrelerinin enerji metabolizmasının araştırılması
MEHMET ÇALÇI
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Allerji ve İmmünolojiİstanbul Teknik ÜniversitesiMoleküler Biyoloji-Genetik ve Biyoteknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. AYÇA SAYI YAZGAN