Hıristiyanlıkta dini kıyafetler
Religious clothing in Christianity
- Tez No: 940617
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET ARAS
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Hıristiyanlık, Katoliklik, Ortodoksluk, Din Adamları, Dini Kıyafetler, Kilise Kıyafeti, Cüppeler, Sembolizm, Christianity, Catholicism, Orthodoxy, Clergy, Religious Clothing, Ecclesiastical Dress, Vestments, Symbolism
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Dinler Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
Hıristiyanlıkta dini kıyafetler yalnızca dış görünüşle sınırlı olmayıp derin teolojik ve sembolik anlamlar taşır. Bu kıyafetler; iffet, sevgi ve alçakgönüllülük gibi ahlaki değerleri simgeler. Aynı zamanda kıyafetler, İsa'nın doğasını, misyonunu ve kilise ile olan ilişkisini sembolik biçimde yansıtır. İsa'nın çilesi, fedakârlığı ve kurtarıcılığı, bu kıyafetler aracılığıyla anlatılır. Din adamları bu kıyafetleri giydiklerinde İsa'nın dünyevi temsilcisi olarak kabul edilirler. Katolik mezhebine mensup din adamları kendi içlerinde hiyerarşik bir düzene sahiptir. En alt rütbede yer alan diyakos ve yukarıya doğru sıralamada rahip, piskopos, kardinal ve papa yer almaktadır. Her düzey için farklı görevler ve bu görevleri simgeleyen özel kıyafetler bulunmaktadır. Bu kıyafetler hem litürjik işlev görür hem de sembolik anlamlar taşır. Beyaz alb iffeti, amice kurtuluş miğferini, cincture iffet ve namusu, dalmatic hayırseverliği, stole İsa'nın boyunduruğunu, chasuble ise günahlardan korunmayı simgeler. Maniple sol kola takılan bir mendilken, fanon yalnızca papanın taktığı özel bir parçadır. Cope, chasuble yerine kullanılan uzun bir pelerindir. Zucchetto, biretta ve mitre gibi başlıklar dini ayinlerde kullanılır. Pallium, kuzu yününden yapılan özel bir atkı olup yalnızca papa ve başpiskoposlar tarafından takılır. Pastoral asa ve pectoral haç gibi aksesuarlar da hem litürjik işlev hem de dini otoriteyi temsil eder. Kıyafetlerde kullanılan renkler ise litürjik zamanları ve ruhani anlamları yansıtır. Rum Ortodoks mezhebinin dini hiyerarşik düzeni içerisinde, diyakos, rahip, piskopos, metropolit ve patrik yer almaktadır. Dini hiyerarşinin kullandığı litürjik kıyafetler, görevsel işlevlerinin yanı sıra mezhebin teolojik ve kültürel kimliğini de yansıtır. Sticharion, diyakosların temel giysisidir. Orarion meleklerin kanatlarını, epimanikia İsa'nın çilesini sembolize eder. Epitrachelion ise rahibin ayini icra etmesi için zorunlu olan bir parçadır. Zone, iffeti temsil eden bir kuşak, phelonion ise rahiplerin giydiği dış pelerin olarak öne çıkar. Yalnızca metropolitlere ve patriklere özgü olan polystavrion, çok sayıda haç motifiyle bezenmiş özel bir dış giysidir. Ruhun kılıcını temsil eden epigonation, sağ dize sarkan baklava dilimi şeklinde bir mendildir. Sakkos, süslemeli bir tunik olup yalnızca piskoposlar tarafından kullanılır. Omophorion, kuzu yününden yapılmış ve iyi çoban İsa'yı simgeleyen sembolik bir atkıdır. Pectoral haç ve engolpion, Meryem ve İsa ikonlarının bulunduğu kıyafetleri tamamlayan aksesuarlardır. Piskoposluk nişanlarından olan pastoral asa, ruhsal otoritenin sembolüdür. Mitre ise değerli taşlar ve ikonografik süslemelerle bezeli bir başlıktır. Ayin dışı resmi törenlerde ise mandyas adı verilen uzun, geniş ve gösterişli bir kıyafet tercih edilir. Her iki mezhepte de dini kıyafetler yalnızca törensel giyimler değil, aynı zamanda inanç dünyasının sembollerini taşıyan görsel birer anlatıdır. Bu bağlamda çalışma, Katolik ve Ortodoks mezheplerinin kıyafetlerine dair tarihsel, sembolik ve işlevsel boyutları incelemekte ve Hıristiyanlıkta kıyafetin teolojik anlamına ışık tutmaktadır.
Özet (Çeviri)
In Christianity, religious clothing is not limited to appearance only, but also carries deep theological and symbolic meanings. These clothes symbolize moral values such as chastity, love and humility. At the same time, the clothes symbolically reflect the nature of Jesus, his mission and his relationship with the church. The suffering, sacrifice and redemption of Jesus are told through these clothes. When the clergy wear these clothes, they are accepted as the earthly representatives of Jesus. The clergy of the Catholic sect have a hierarchical order within themselves. The lowest rank is the deacon and the priest, bishop, cardinal and pope are in the order of the highest. There are different duties for each level and special clothes symbolizing these duties. These clothes serve both liturgical functions and carry symbolic meanings. The white alb symbolizes chastity, the amice symbolizes the helmet of salvation, the cincture symbolizes chastity and honor, the dalmatic symbolizes charity, the stole symbolizes the yoke of Jesus and the chasuble symbolizes protection from sins. While the maniple is a handkerchief worn on the left arm, the fanon is a special piece worn only by the pope. The cope is a long cloak used instead of the chasuble. Headdresses such as the zucchetto, biretta and mitre are used in religious ceremonies. The pallium is a special scarf made of lamb's wool and is worn only by the pope and archbishops. Accessories such as the pastoral staff and the pectoral cross also represent both liturgical function and religious authority. The colors used in the vestments reflect the liturgical times and spiritual meanings. The religious hierarchical order of the Greek Orthodox denomination includes the deacon, priest, bishop, metropolitan and patriarch. The liturgical vestments used by the religious hierarchy reflect the theological and cultural identity of the denomination as well as their official functions. The sticharion is the basic garment of the deacons. The orarion symbolizes the wings of the angels, and the epimanikia symbolizes the passion of Christ. The epitrachelion is a piece that is mandatory for the priest to perform the liturgy. Zone is a belt representing chastity, while phelonion is the outer cloak worn by priests. Polystavrion, which is specific to metropolitans and patriarchs, is a special outer garment decorated with numerous cross motifs. Epigonation, which represents the sword of the soul, is a diamond-shaped handkerchief hanging from the right knee. Sakkos is an ornamented tunic and is used only by bishops. Omophorion is a symbolic scarf made of lamb wool and symbolizing the good shepherd Jesus. Pectoral cross and engolpion are accessories that complement the vestments with icons of Mary and Jesus. Pastoral staff, one of the episcopal insignia, is the symbol of spiritual authority. Mitre is a headdress decorated with precious stones and iconographic ornaments. In non-liturgical official ceremonies, a long, wide and showy garment called mandyas is preferred. In both sects, religious clothing is not only ceremonial clothing, but also a visual narrative carrying the symbols of the world of faith. In this context, the study examines the historical, symbolic and functional dimensions of the clothing of Catholic and Orthodox traditions and sheds light on the theological meaning of clothing in Christianity.
Benzer Tezler
- Anadolu'da Bizans Dönemi duvar resimlerinde I. Constantinus ve Helena ile beraber gerçek haç betimlemeleri
Representations of the true cross with constantinus I and Helena in Byzantine wall paintings in Anatolia
MERYEM YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sanat TarihiPamukkale ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MURADİYE ÖZTAŞKIN
- Bizans dokuma sanatında desen anlayışı
Design concept in Byzantine textile art
CANSEL BENİAN TAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
El SanatlarıMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜLGÜN KÖROĞLU
- Cizvitler ve katolik kilisesindeki yeri
The Jesuits and their role in the catholic church
ALİ İSRA GÜNGÖR
Doktora
Türkçe
2001
DinAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF.DR. ABDURRAHMAN KÜÇÜK
- Hıristiyanlıkta haftalık dinî gün üzerine bir araştırma
A study on the weekly religious day in Christianity
TÛBA SEMİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinBursa Uludağ ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SÜLEYMAN SAYAR
- Korku filmlerinde kullanılan Hıristiyanlıkla ilgili dini ögeler
Religious elements related to Christianity used in the horror films
BELGİN METE
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinÇukurova ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KADİR ALBAYRAK