İzmir ili selçuk ilçesinde küçük menderes nehri ile sulanan tarım alanlarındaki ağır metal kirliliğinin belirlenmesi
Determination of heavy metal pollution in agricultural areas irrigated with kucuk menderes river in Selçuk İzmir
- Tez No: 940642
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BÜLENT YAĞMUR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Ağır metal, Küçük Menderes Nehri, Selçuk, kirlilik, Heavy metals, Kucuk Menderes River, Selcuk, pollution
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Ziraat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 184
Özet
Küçük Menderes Nehri, kat ettiği 129 km boyunca geçtiği tüm yerleşim alanlarının evsel ve sanayi atık sularını, tarımsal mücadele ilaçlarını ve kimyasal gübreleri bünyesinde taşıyarak Selçuk sınırlarına ulaşmakta ve Pamucak Sahilinden denize dökülmektedir. Bu durum Selçuk ilçesinin kirlilikten en fazla etkilenen bölge konumuna geçmesine sebep olmuştur. Selçuk Ovasında Küçük Menderes Nehriyle sulanan tarım alanlarından alınan 0-30 cm ve 30-60 cm derinliklerden ayrı ayrı olmak üzere 60 adet toprak örneği, çok yıllık meyve ağaçlarından alınan 30 farklı noktadan yaprak numunesi ve 30 adet yine bu bölgelerden alınan su örnekleri üzerinde çalışma yürütülmüştür. Toprakta pH, tuz, kireç, organik madde, bünye, bazı alınabilir makro besin elementleri (N, P, K, Ca, Mg) ve Na içerikleri ile alınabilir ve toplam bazı iz elementler ve ağır metaller (Fe, Zn, Mn, Cu, Cd, Co, Cr, Ni, Pb, B); suda pH, EC, Toplam Anyon ve Katyon, SAR, ağır metaller (Fe, Cu, Zn, Mn, Co, Ni, Cr, Cd, Pb, B) ve bitkide ise çok yıllık bitki yapraklarında (ayva, mandarin, nar) bazı makro besin elementleri (N, P, K, Ca, Mg) ve Na içerikleri ile bazı iz elementler ve ağır metallerin tayini (Fe, Zn, Mn, Cu, Cd, Co, Cr, Ni, Pb, B) yapılmıştır. Toprakta ağır metal açısından sadece alınabilir Fe ve toplam Ni sınır değerlerin üstünde bulunurken üç bölgedeki su numunelerinde toplam Pb açısından IV. Sınıf, toplam Ni III. sınıf sular kategorisinde, toplam Cd ise IV. sınıf sular kategorisinde şeklinde tespitler yapılmıştır. Bitki örneklerinden mandarin için toplam Fe, Zn, Cu ve Cd sınır değerlerin üzerinde bulunurken ayva örnekleri için toplam B, Ni ve Cd, nar için ise toplam Cd sınır değerlerin üzerinde tespit edilmiştir. Sonuç olarak ulusal ve uluslararası standartlar ile istatistiki analizlere göre yapılan değerlendirmede, Küçük Menderes Nehri geçtiği tüm alanlardan topladığı sanayi atıkları ve evsel nitelikli atıkları bünyesine alarak son nokta olarak Selçuk ilçesinden denize dökülmektedir. Nehir üzerindeki bu baskının izleme programları ile kontrol altında alınması ve yasal sınırlar içerisinde tutulması hem nehrin sürdürülebilir kullanımı hem de ekosistem sağlığı için oldukça önemlidir.
Özet (Çeviri)
The Kucuk Menderes River, throughout its 129 km course, carries domestic and industrial wastewater, agricultural pesticides and chemical fertilizers from all residential areas it passes through, ultimately reaching the Selçuk district and discharging into the sea at Pamucak Beach. This situation has made the Selçuk district the most affected area by pollution. From agricultural lands in the Selçuk Plain irrigated by the Küçük Menderes River, a total of 60 soil samples were collected separately from depths of 0-30 cm and 30-60 cm. Additionally, leaf samples were taken from 30 different points with perennial fruit trees, along with 30 water samples from the same regions. Analyses were conducted on these samples to determine;soil parameters are pH, salinity, lime, organic matter, texture, some available macronutrients (N, P, K, Ca, Mg), and Na contents, as well as available and total concentrations of some trace elements and heavy metals (Fe, Zn, Mn, Cu, Cd, Co, Cr, Ni, Pb, B); for water, pH, EC, total anions and cations, SAR, and heavy metals (Fe, Cu, Zn, Mn, Co, Ni, Cr, Cd, Pb, B) were analyzed; and for plants, the leaves of perennial trees (quince, mandarin, pomegranate) were analyzed for some macronutrients (N, P, K, Ca, Mg) and Na contents, as well as certain trace elements and heavy metals (Fe, Zn, Mn, Cu, Cd, Co, Cr, Ni, Pb, B). The findings indicated that in soil samples, only extractable Fe and total Ni exceeded threshold values for heavy metals. In water samples from three regions, total Pb was categorized as Class IV water, total Ni as Class III, and total Cd as Class IV water based on quality standards. In plant samples, Fe, Zn, Cu, and Cd exceeded threshold values in mandarin leaves; B, Ni, and Cd in quince leaves and Cd in pomegranate leaves. As a result, evaluations based on national and international standards and statistical analyses demonstrated that the Küçük Menderes River accumulates industrial and domestic waste along its course and ultimately discharges into the sea from the Selçuk district. It is crucial to control this pressure on the river through monitoring programs and to keep pollution within legal limits to ensure sustainable use of the river and to protect ecosystem health.
Benzer Tezler
- İzmir ili şeftali ağaçlarında dut kabuklubiti, Pseudaulacaspis pentagona (Targioni-Tozzetti) (Hemiptera: Diaspididae)'nın zararı ve doğal düşmanları üzerinde araştırmalar
Studies on damage and natural enemies of the white peach scale, Pseudaulacaspis pentagona (Targioni-Tozzetti) (Hemiptera: Diaspididae) on peach in İzmir province
ALİ GÜNCAN
- İzmir-Selçuk ilçesinin mühendislik jeolojisi
Engineering geology of the Selçuk (İzmir) province
HAKAN ELÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Jeoloji MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiUygulamalı Jeoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET YALÇIN KOCA
- İzmir ili Selçuk ilçesinin mekanizasyon planlamasına yönelik makina kapasitesi ve traktör gücünün belirlenmesi
Determination of the machine capacity and tractor power for mechanization planning of Selçuk district of İzmir province
AYŞE NUR ŞABANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Mühendislik BilimleriErciyes ÜniversitesiBiyosistem Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CEVDET SAĞLAM
- İzmir ili Selçuk ilçesi'nin tarımsal ekoturizm (Çiftlik turizmi) potansiyeli
Agricultural ecotourism potential of İzmir province Selçuk district
ALİ GÖNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Turizmİzmir Katip Çelebi ÜniversitesiEkoturizm Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENK DURMUŞKAHYA
- Makedon kültürel kimliğinin ifade aracı olarak İzmir-Selçuk Makedon göçmenlerinin müzik pratikleri
The music practices of İzmir-Selcuk Macedonian emigrants as the expression tool of Macedonian cultural identity
BİLGEN GÜLER