Vulnerability of coastal archaeological sites of turkey to sea level rise
Türkiye kıyılarında bulunan arkeolojik alanların deniz seviyesi yükselmesine olan kırılganlığı
- Tez No: 940923
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLİZAR ÖZYURT TARAKCIOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, İnşaat Mühendisliği, Archeology, Civil Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kıyı ve Liman Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 276
Özet
Kıyılar, tarih boyunca kültürel etkileşimin ve ticaretin merkezleri olmuştur, günümüze ulaşan kültürel miras alanları da bunu açıkça göstermektedir. Bu alanlar, sanatsal ve tarihi nitelikleriyle toplumun özünü yansıtırken aynı zamanda da ekonomik ve sosyal kalkınma için önemli kaynaklar sağlıyor. 8333 km uzunluğundaki kıyı şeridiyle Türkiye, çok sayıda kültürel miras alanına sahip ülkelerden biridir. Ancak iklim değişikliği sebebiyle deniz seviyesinin yükselmesi ve bu alanları olumsuz etkilemesi öngörülmektedir. Çalışma kapsamında, Türkiye kıyılarında bulunan ve ilgili yasalarla koruma altına alınmış olan arkeolojik miras alanlarının deniz seviyesinin yükselmesi ve etkilerine (kıyı erozyonu, su baskını ve ekstrem su seviyeleri sebebiyle kalıcı arazi kaybı) karşı kırılganlığı değerlendirilmiştir. Bu amaçla, miras alanlarının bulunduğu kıyıların kırılganlığını, bu alanların hassasiyetleri ve uyum kapasiteleri ile bütünleştiren bir Kültürel Miras Kırılganlık Değerlendirme Modeli (CCHVAM) geliştirilmiş ve kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda, Türkiye'deki kıyısal kültürel miras alanlarının %35'ten fazlasının, hem SSP2-4.5 hem de SSP5-8.5 senaryolarına göre, viii deniz seviyesi yükselmesine karşı yüksek kırılganlığa sahip olduğu belirlenmiştir. Ayrıca değerlendirilen alanlardan iki tanesi için kıyı erozyonu analizi da yapılarak model çıktılarının tutarlılığı kontrol edilmiştir. Anemurium Antik Kenti ve Soli-Pompeiopolis Antik Kenti kıyılarında DSAS ve ShorelineS Modeli ile yapılan analizler, bu alanlardaki birçok antik yapının doğrudan sahilde bulunduğunu ve kıyı erozyonu tehdidi altında olduğunu ortaya koymuştur. Son olarak, yapılan projeksiyonlar, bu iki bölgede 2050 yılına kadar kıyı çizgisinin kıyı yönünde 20 metreden fazla ilerleyeceğini göstermiştir.
Özet (Çeviri)
Coasts have always been the centers of cultural exchange and trade, which can be seen clearly by the cultural heritage sites left behind. Those sites hold the essence of a society with its art and history, in addition to providing significant resources for the land's economic and social development. With its 8333 km long coastline, Türkiye is one of the countries with numerous coastal cultural heritage sites, and it is expected that the rise of sea levels due to climate change will negatively affect those sites at different levels. This study aims to assess the vulnerability of archaeological heritage sites protected by law along the coasts of Türkiye to sea level rise and its impacts (coastal erosion, flooding, and permanent loss of land caused by extreme water levels). For this purpose, a coastal cultural heritage vulnerability assessment model (CCHVAM) is developed and utilized. It is found that over 35% of the coastal cultural heritage sites of Turkey have high vulnerability to sea level rise based on both the SSP2-4.5 and the SSP5-8.5 scenarios. Furthermore, coastal erosion analysis is performed using the vi Digital Shoreline Analysis System (DSAS) and the Shoreline Simulation (ShorelineS) Model on two of the assessed heritage sites. The analyses performed on the shorelines of the Anemurium Ancient City and the Soli-Pompeiopolis Ancient City revealed that there are many ancient buildings on the beach in these sites, and they are threatened by coastal erosion. Finally, it is found by the projections made that in these two sites, the average coastline movement is over 20 m landward by 2050.
Benzer Tezler
- Assessment of sea level rise for coastal zone management: Vulnerability of Fethiye Bay
Kıyı alanları yönetimi açısından deniz seviyesi yükselmesinin değerlendirilmesi: Fethiye Körfezi kırılganlık derecesi
AYSİM DAMLA ATALAY
Yüksek Lisans
İngilizce
2014
İnşaat MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. GÜLİZAR ÖZYURT
PROF. DR. AHMET CEVDET YALÇINER
- Vulnerability of coastal areas to climate change: Planning reconsidered at the case of Fethiye-Gocek special environmental protection area
Kıyı alanlarının iklim değişikliğine karşı kırılganlığı: Fethiye-Göcek özel çevre koruma bölgesinde planlama süreci üzerinden irdeleme
YÜKSEL ATASOY ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
İngilizce
2017
Şehircilik ve Bölge PlanlamaOrta Doğu Teknik ÜniversitesiBölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYDA ERAYDIN
- Vulnerability of coastal areas to sea level rise: A case study on Göksu delta
Kıyı alanlarının deniz suyu seviyesi yükselmesine olan kırılganlığı: Uygulamalı çalışma alanı Göksu deltası
GÜLİZAR ÖZYURT
Yüksek Lisans
İngilizce
2007
İnşaat MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. AYŞEN ERGİN
ATİLA URAS
- Kıyısal kırılganlığın karar destek sistemleri ile analizi: Marmara kıyıları örneği
Analysis of coastal vulnerability with decision support systems: Case study from Marmara coasts
TÜMAY ARDA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Jeodezi ve FotogrametriYıldız Teknik ÜniversitesiHarita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ANİME MELİS UZAR
- Fuzzy vulnerability assessment model of coastal areas to sea level rise
Kıyı alanlarının deniz suyu seviyesi yükselmesine olan kırılganlığının bulanık mantık yöntemiyle modellenmesi
GÜLİZAR ÖZYURT
Doktora
İngilizce
2010
İnşaat MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Bölümü
PROF. DR. AYŞEN ERGİN