Geri Dön

Kızılırmak deltası örneğinde sulak alan su bütçesininmodellenmesi ve iklim değişikliğinin etkilerinindeğerlendirilmesi

Modeling of wetland water budget in case of kizilirmak deltaand assesment of climate change impacts

  1. Tez No: 941053
  2. Yazar: EPRAR ÖZEL ÇELİK
  3. Danışmanlar: PROF. DR. EGEMEN ARAS
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 102

Özet

Sulak alanlar, yer altı sularını besleme, yüzey akışını kontrol etme, taşkın riskini azaltma ve suyun doğal filtrasyonunu sağlamasının yanı sıra suyun depolanması ve buharlaşma gibi hidrolojik süreçlere katkıda bulunması nedeni ile de hidrolojideki değişikliklere duyarlı ekosistemlerdir. Bu nedenle sulak alanların su bütçelerini karakterize etmek yönetim ve koruma için çok önemlidir. Bu çalışmada, Kızılırmak Deltası'nın su bütçesi ile iklim değişikliğinin paylaşılan iki sosyoekonomik yol (SPP2-4.5 ve SSP5-8.5) senaryosu altında seçilen üç farklı CMIP-6 iklim modeli kullanılarak delta üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Hidrolojik model, akış için sırasıyla 2011-2014 ve 2015-2021 dönemlerindeki günlük verilere göre kalibre edilmiş ve doğrulanmıştır (RMSE = 2.66, R2 = 0.68, ve R=0.82, RMSE = 2.27, R2 = 0.62 ve R=0.79). Hidrolojik bütçede, yağışların büyük kısmı evapotranspirasyonla atmosfere dönerken, yeraltı suyu ve yüzey akışı gibi diğer bileşenlerin, yerel meteorolojik koşullara bağlı olarak su dengesine katkıda bulunduğu görülmüştür. SPP2-4.5 ve SSP5-8.5 senaryoları altında sıcaklık artışının 1.05°C ile 7.13°C arasında, yağışların %12 ile %50 ye varan azalış olacağı ve nehir akışında ise %10 civarında azalma olacağı beklenmektedir.

Özet (Çeviri)

Wetlands are ecosystems that are sensitive to changes in hydrology because they contribute to hydrological processes such as water storage and evaporation, as well as feeding groundwater, controlling surface runoff, reducing flood risk and providing natural filtration of water. Therefore, characterizing the water budgets of wetlands is crucial for management and conservation. In this study, we investigate the water budget of the Kızılırmak Delta and the effect of climate change on the delta using three different CMIP-6 climate models selected under two shared socioeconomic pathway scenarios (SPP2-4.5 and SSP5-8.5). The hydrological model was calibrated and validated for runoff based on daily data for the period 2011-2014 and 2015-2021, respectively (RMSE = 2.66, R2 = 0.68, and R=0.82, RMSE = 2.27, R2 = 0.62, and R=0.79). In the hydrological budget, the majority of precipitation returns to the atmosphere through evapotranspiration, while other components such as groundwater and surface runoff contribute to the water balance depending on local meteorological conditions. Under the SPP2-4.5 and SSP5-8.5 scenarios, temperature increase is expected to range between 1.05°C and 7.13°C, precipitation is expected to decrease by 12% to 50%, and river runoff is expected to decrease by around 10%.

Benzer Tezler

  1. Kızılırmak deltası ve kıyı şeridinde kirlilik araştırması ve midye örneğinde canlılarda kirlilik birikiminin incelenmesi

    Investigation of pollution in Kızılırmak delta and at the coastal area and determination of pollution accumulation in organisms in mussels samples

    SENEM ÜSTÜN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    Çevre MühendisliğiOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. HANİFE BÜYÜKGÜNGÖR

  2. Investigation of anti-neurofascin and anti-myelin oligodendrocyte glycoprotein antibodies in patients with chronic inflammatory demyelinating polyneuropathy

    Kronik inflamatuar demiyelinizan polinöropatili hastalarda anti-nörofasin ve anti-miyelin oligodendrosit glikoprotein antikorlarının araştırılması

    ALİ BURAK KIZILIRMAK

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    BiyolojiKoç Üniversitesi

    Sağlık Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ATAY VURAL

  3. Kızılırmak Deltası kuşlarından toplanan kenelerde (Acari:Ixodida) Rickettsia ve Borrelia varlığının araştırılması

    Investigation of Rickettsia and Borrelia in ticks (Acari:Ixodida) collected from birds in Kızılırmak Delta

    ÖZGE KAYA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    BiyolojiTokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ADEM KESKİN

  4. Samsun, Kızılırmak deltası'nda manda ve arakonaklarda paramphistomid türlerin yayılışı ve moleküler teşhisi

    Prevalence and molecular diagnosis of paramphistomid species in water buffaloes and their intermediate hosts in the Kizilirmak delta, Samsun

    CELİL ATEŞ

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    ParazitolojiOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Parazitoloji (Veterinerlik) Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞİNASİ UMUR

  5. Kızılırmak Deltası'ndaki göllerde (Karaboğaz, Liman, Cernek, Balık ve Uzungöl) gastropodların sistematik ve ekolojik açıdan incelenmesi

    Systematical and ecologycal determination of the gastropods on Kizilirmak Delta lakes (Karaboğaz, Liman, Cernek, Balik and Uzungöl

    ŞABAN KABAK

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    BiyolojiGazi Üniversitesi

    Biyoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BURÇİN AŞKIM GÜMÜŞ

    PROF. DR. CEMAL TUNOĞLU