Gereksiz manyetik rezonans görüntüleme kullanımının incelenmesi: Bel ağrısı şikayeti olan hastalar üzerine bir araştırma
An examination of unnecessary magnetic resonance imaging use: A study on patients with lower back pain complaints
- Tez No: 941494
- Danışmanlar: PROF. DR. BAYRAM ŞAHİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sağlık Yönetimi, Healthcare Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
Günümüzde sağlık harcamaları dünya genelinde artış göstermekte olup, bu harcamaların önemli bir kısmının sağlık kaynaklarının gereksiz veya uygunsuz kullanımından kaynaklandığı bilinmektedir. Özellikle Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG) gibi pahalı tıbbi görüntüleme yöntemlerinin gereksiz kullanımı, sağlık harcamalarının artmasına ve finansal sürdürülebilirlik ile ilgili sorunlara neden olduğu için sağlık sistemlerinin öncelikli konuları arasında yer almaktadır. Türkiye'de de MRG çekimi sayısı bir hayli yüksek olmasına rağmen bu çekimlerin uygunluk düzeyini ortaya koyan çalışmalara rastlanmamıştır. Bu çalışmanın temel amacı, bel ağrısı şikayetiyle Hacettepe Üniversitesi Erişkin Hastanesi'ne başvuran hastalara uygulanan lomber MRG işlemlerinin uygunluk düzeyini ve hekimleri gereksiz MRG istemine iten olası nedenleri belirlemektir. Çalışmada hastalar için çekilen MR'ların uygunluğunu değerlendirmek için 2020-2023 yılları arasında çekilen toplam 17.847 MR'dan rastgele tabakalı örnekleme yöntemi ile seçilen 907 MR Amerikan Radyoloji Derneği'nin uygunluk kriterleri ve Kanada'nın lomber MRG kullanım kriterleri temel alınarak 2 hekim tarafından değerlendirilmiştir. Amerikan Radyoloji Derneği'nin kriterlerine göre çekilen MR'ların %73,1'inin, Kanada'nın lomber MRG kullanım kriterlerine göre ise %27'sinin uygun olmadığı ve gereksiz MR kullanım riskinin istemde bulunan hekimin çalıştığı poliklinik, hastanın yaşı ve eşlik eden hastalığının olması ile ilişkili olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca çalışmada hekimlerin gereksiz MRG isteminde bulunmalarının nedenlerini anlamak amacıyla 69 hekime anket uygulanmış ve gereksiz kullanımın olası nedenleri arasında en fazla“Tıbbi hata kaynaklı davaların açılma korkusu”,“Hekimlerin tecrübe ettikleri kötü durumlar dolayısıyla kendilerini garantiye alma düşünceleri”ve“Hekimlerin mevcut iş yükünün fazla olması (hekim başına düşen hasta sayısının fazlalığı) nedeniyle hastalarını yeteri kadar dinleyemiyor ve dolayısıyla tıbbi görüntüleme istemine başvurarak zaman kazanmaya çalışıyor olması”maddelerine katılım gösterdikleri görülmüştür. Çalışma bulgularının gereksiz MR kullanımı sorununun büyüklüğünü ve nedenlerini anlamak ve bu sorunla başa çıkmak amacıyla geliştirilecek yönetsel kararlara ipuçları sunmak açısından önemli katkılar sağlayacağı düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
Healthcare expenditures are increasing worldwide, and it is well known that a significant portion of these expenditures stem from the unnecessary or inappropriate use of healthcare resources. In particular, the unnecessary use of expensive medical imaging methods such as Magnetic Resonance Imaging (MRI) is a priority issue for healthcare systems, as it contributes to rising healthcare expenditures and financial sustainability problems. Although the number of MRI scans is quite high in Turkey, there are no studies that reveal the appropriateness of these scans. The main objective of this study is to determine the appropriateness of lumbar MRI procedures performed on patients who presented to Hacettepe University Adult Hospital with back pain complaints and to identify the possible reasons that led physicians to request unnecessary MRIs. To evaluate the appropriateness of MRIs performed on patients, 907 MRIs were randomly selected from a total of 17,847 MRIs performed between 2020 and 2023 using stratified sampling. These MRIs were evaluated by two physicians based on the American College of Radiology's appropriateness criteria and Canada's Appropriateness Criteria for MRI Lumbar Spine. According to the American College of Radiology criteria, 73.1% of the MRIs were found to be inappropriate, while 27% were found to be inappropriate according to the Canada's Appropriateness Criteria for MRI Lumbar Spine. The risk of unnecessary MRI use was found to be associated with the outpatient clinic where the requesting physician worked, the patient's age, and the presence of accompanying diseases. In addition, a survey was conducted with 69 physicians to understand the reasons for unnecessary MRI requests, and the most common reasons for unnecessary use were 'fear of medical malpractice lawsuits,' 'physicians' desire to protect themselves due to negative experiences,' and 'Doctors' excessive workload (high number of patients per doctor) preventing them from listening to their patients sufficiently and therefore resorting to medical imaging requests to save time.' It is believed that the findings of this study will provide important insights for developing administrative decisions aimed at understanding the magnitude and causes of the problem of unnecessary MRI use and addressing it effectively.
Benzer Tezler
- Palpabl ve nonpalpabl meme kitlelerinin araştırılmasında Tc 99m tetrofosmin sintimammografinin mammografi, ultrasonografi ve histopatoloji bulgularıyla karşılaştırmalı değeri
Başlık çevirisi yok
İNANÇ KARAPOLAT
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2004
Radyoloji ve Nükleer TıpEge ÜniversitesiNükleer Tıp Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MURAT ARGON
- Temporomandibular eklem disk deplasmanlarında yüksek çözünürlüklü ultrasonografinin tanı diğer
Başlık çevirisi yok
ERKAN GÖKÇE
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2006
Radyoloji ve Nükleer TıpOndokuz Mayıs ÜniversitesiRadyodiagnostik Ana Bilim Dalı
PROF.DR. HÜSEYİN AKAN
- Developing a smart method for real -time brain tumor localization and segmentation on ct ımages using hybrid techniques and yolo
Hibrit teknikler ve yolo kullanilarak bt görüntülerinde gerçek zamanli beyin tümörü lokalizasyonu ve segmentasyonu için akilli bir yöntem geliştirilmesi
NUSAIBAH KHALID ABDULMAJEED AL-SALIHI
Doktora
İngilizce
2025
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiÇukurova ÜniversitesiElektrik ve Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ULUS ÇEVİK
PROF. DR. TURGAY İBRİKÇİ
- Breast cancer diagnosis in histopathological images using autoencoder-enhanced convolutional neural network
Histopatolojik görüntülerde meme kanseri teşhisi için otokodlayıcı ile geliştirilmiş evrişimsel sinir ağı kullanımı
İSMAİL İÇME
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiElektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAMER ÖLMEZ
- Prostat kanseri taramasında kişiselleştirilmiş biparametrik manyetik rezonans görüntülemenin prostat kanseri tespitindeki faydası ve maliyet etkinliğinin değerlendirilmesi
The benefit of personalized MRI in prostate cancerdetection and cost-effectiveness compared to multiparametricmri in prostate cancer screening
İSMAİL ÖZGÜL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Radyoloji ve Nükleer TıpAkdeniz ÜniversitesiRadyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN METİN ÇUBUK