Şeker pancarı üreticilerinin tarımsal mücadele eğimlerinin analizi: Amasya Şeker Fabrikası üretim sahası örneği
Analysis of agricultural control training of sugar beet producers: the case of Amasya Sugar Factory production area
- Tez No: 941610
- Danışmanlar: DOÇ. DR. KADİR AKAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Bitki Koruma Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 161
Özet
Bu çalışma, 2024 ve 2025 yıllarında Amasya Şeker Fabrikası üretim alanında; Amasya ilinin Merkez, Göynücek, Gümüşhacıköy, Merzifon, Suluova ve Taşova ilçeleri ile Tokat'ın Erbaa ve Samsun'un Havza ve Vezirköprü ilçelerinde, 188 şeker pancarı üreticinin katılımıyla anket soru formları doldurularak yürütülmüştür. Üreticiler Tabakalı Örnekleme Yöntemi ile üç tabakaya ayrılmışlardır. Çalışmada, üreticilerin abiyotik ve biyotik stres faktörleri (hastalıklar, zararlılar ve yabancı otlar) ile mücadelede benimsedikleri tutum ve uygulamaların; bilgi düzeyleri, bilgiye erişim kaynakları ve çevresel koşullarla yakından ilişkili olduğu belirlenmiştir. Araştırma bulgularına göre, üreticilerin tamamı şeker pancarındaki bazı hastalıkları tanıdığını ifade etmiş, ancak mücadelede tamamen kimyasal yöntemlere başvurdukları tespit edilmiştir. Biyolojik mücadele yöntemlerinin hiç kullanılmaması, çevresel sürdürülebilirlik açısından önemli bir eksiklik olarak öne çıkmaktadır. Üreticilerin %32,45'i toprak analizi yaptırmadığını, %36,17'si ise yalnızca ara sıra yaptırdığını belirtmiştir. Gübreleme uygulamalarında %48,40 oranında orta düzeyde bilgiyle hareket edilirken, yalnızca %8,51'lik bir kesim teknik destek alarak bilinçli gübreleme yapmaktadır. Bilgi kaynakları arasında Amasya Pancar Ekicileri Kooperatifi (%98,4) ve şeker fabrikaları (%72,87) ön planda yer almakta, ancak yenilikçi tarım uygulamalarının benimsenme oranı oldukça düşüktür. Pestisit kullanımında, üreticilerin %50,53'ü ilaç dozunu etikete uygun şekilde hazırlarken, %47,87'si bayilerin önerilerine göre hareket etmektedir; düzenli olarak kullanım talimatlarını okuyanların oranı ise %42,55'te kalmaktadır. Şeker pancarı üretiminde ortalama verim 6.803,19 kg/da olarak belirlenmiş, ancak üreticilerin çoğu bu verimi yeterli bulmamıştır. Ayrıca, çalışmada örneklemede tabakalara ayrılarak oluşturulan üç farklı grubun bitkisel üretim faaliyetlerine yönelik bilgi düzeyi, katılım eğilimi ve şeker pancarı üretimine dair görüşleri karşılaştırılmış ve gruplar arasındaki farklılıklar Ki-Kare testi ile analiz edilmiştir. Sonuç olarak, şeker pancarı üretiminde karşılaşılan stres faktörleriyle mücadelede üreticilerin bilgi düzeyi, ekonomik koşulları ve bilgi kaynaklarına erişimi belirleyici olmaktadır. Bu nedenle, üreticilerin bilgi düzeylerinin artırılması, biyolojik mücadelenin teşvik edilmesi ve sürdürülebilir tarım uygulamalarının yaygınlaştırılması, karşılaşılan sorunların çözümünde önemli adımlar olarak önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
This study was conducted in 2024 and 2025 with the participation of 188 sugar beet producers who completed the questionnaires in the Amasya Sugar Factory production area. It covers the districts of Merkez, Göynücek, Gümüşhacıköy, Merzifon, Suluova and Taşova in Amasya province as well as Erbaa in Tokat and Havza and Vezirköprü in Samsun. The producers were divided into three strata by Stratified Sampling Method. The study determined that the attitudes and practices adopted by producers in managing abiotic and biotic stress factors (such as diseases, pests, and weeds) are closely related to their level of knowledge, sources of information, and environmental conditions. According to the research findings, all producers stated that they could identify some diseases in sugar beet; however, it was found that they rely exclusively on chemical control methods. The complete lack of biological control practices stands out as a significant deficiency in terms of environmental sustainability. While 32.45% of producers reported never having soil analysis done and 36.17% only occasionally, 48.40% applied fertilization with a moderate level of knowledge, and only 8.51% performed conscious fertilization with technical support. Among information sources, the Amasya Sugar Beet Growers' Cooperative (98.4%) and sugar factories (72.87%) are predominant, yet the adoption rate of innovative agricultural practices is quite low. Regarding pesticide use, 50.53% of producers prepare the dosage as indicated on the label, while 47.87% follow the recommendations of dealers; however, only 42.55% regularly read the usage instructions. The average yield in sugar beet production was determined as 6,803.19 kg/da, but most producers considered this yield insufficient. In addition, the level of knowledge about crop production activities, participation tendency and opinions on sugar beet production of three different groups formed by stratifying the sampling in the study were compared and the differences between the groups were analysed by Chi-Square test. In conclusion, the study reveals that producers' knowledge level, economic conditions, and access to information sources are decisive in coping with stress factors encountered in sugar beet production. Therefore, increasing producers' knowledge, promoting biological control, and expanding sustainable agricultural practices are recommended as important steps towards solving the problems faced in sugar beet production.
Benzer Tezler
- Şeker pancarı üreticilerinin iklim değişikliği ile mücadele yöntemlerine adaptasyonları: Konya ili Cihanbeyli ilçesi örneği
Adaptations of sugar beet producers to the methods of combating climate change: The case of Cihanbeyli district of Konya province
MURAT YAKUPOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
ZiraatÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BENGÜ EVEREST
- Muş ilinde şekerpancarı üretimine etki eden faktörler ve üreticilerin sosyo-ekonomik durumları
Factors affecting sugar beet production in muş province and the socio-economic situation of producers
MEHMET CEVAT ARIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ZiraatIğdır ÜniversitesiTarım Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KASIM ŞAHİN
DOÇ. DR. MUSTAFA YAŞAR
- Tokat-Kazova yöresinde bazı ürünlerde ekonomik gübre kullanım düzeyinin ve buna etki eden faktörlerin belirlenmesi
Determination of economic level of fertilizer use for some crops in Kazova district of Tokat and the factors affecting fertilizer use
ATİLA ALTINTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
ZiraatGaziosmanpaşa ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. OSMAN KARKACIER
- Kayseri pancar ekicileri kooperatifi ortaklarının memnuniyetlerinin belirlenmesi
An evaluation of satisfaction of members in the beet growers cooperatives-Kayseri
İBRAHİM TİMURKAYNAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
ZiraatAdnan Menderes ÜniversitesiTarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖKSEL ARMAĞAN