Atatürk ve Cumhuriyet'e bakışta bir örnek: Post Kemalist literatürde Atatürk'e bakış ve anlayış tartışmaları
An example in looking at Atatürk and the Republic: Views and understanding discussions on Atatürk in Post Kemalist literature
- Tez No: 942207
- Danışmanlar: PROF. DR. SÜLEYMAN BEYOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, Türk İnkılap Tarihi, History, History of Turkish Revolution
- Anahtar Kelimeler: Atatürk, Türk Tarih Yazımı, Post-Kemalizm, Post-Post-Kemalizm, Paradigmalar, Ataturk, Turkish Histiography, Post-Kemalism, Post-Post-Kemalizm, Paradigms
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Cumhuriyet Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 111
Özet
Bu tez, Türkiye Cumhuriyeti tarih yazımındaki Post-Kemalist literatürün etkisini inceleyecek olup, bu literatürün düşünsel etkilerini ve gelişimini tarihsel bir merhale içerisinde inceleyecektir. Aynı zamanda, Post-Kemalist hareketler ve bu hareketlerin yaptıkları inceleme ile eleştirilerin Türk tarih yazımına nasıl bir katkıda veyahut etkide bulunduğunu analiz etmeyi amaçlamaktadır. Giriş kısmında, Türk Tarih Tezi ve Türk Tarih Kurumu'nun 1930 yıllarında yaptığı kongrelerin ve kitap çalışmaları ele alınacak olup, 1980 öncesi Pre-Post-Kemalist dönem olarak adlandırılarak tarih yazımında ne gibi etkilere sahip olduğu incelenecektir. Bu dönemde akademisyen olan Şerif Mardin'in Türk tarihini ve politik hayatını açıklamada kullandığı modellemelerden birisi olan merkez-çevre kuramı incelenecek ve bu kuramın Türk toplumunun politik kamusal hayatını nasıl izlenimlediği ele alınacaktır. Ayrıca bu kurama yönelik incelemeler tarafımızca sağlanacak, yapılan eleştirilere yer verilecek ve kuramın tarihselleştirme süreceğine verebileceği zararlar incelencektir. Şerif Mardin'in ardından Türk tarih yazımındaki Post-Kemalist dönemi başlatan Mete Tunçay'ın“Türkiye'de Tek Parti Yönetiminin Kurulması”adlı eseri incelenecek olup 1980 darbesinin Post-Kemalistler üzerindeki etkisi incelenecktir. Yine bu bağlamda 1980 Darbesi sonrasında Post-Kemalistlerin akademiden uzaklaştırılması ve 90'larda tekrardan geri dönüşleri incelencektir. Post-Kemalist literatüre kavramsal çerçeveden katkısı bulunan akademisyenlerden birisi ise Daron Acemoğlu'nun yazmış olduğu Dar Koridor kitabındaki Dar Koridor Teorisi kavramsallaştırması ile yaptığı cumhuriyet tarihi yorumlaması incelenecek olup Post-Kemalist literatürdeki yeri tayin edilecektir. İkinci ve üçüncü nesil Post-Kemalistlerin literatüre sağladıkları katkılar değerlendirilecek ve Post-Post-Kemalizmin üçüncü nesildeki çıkışının sebepleri araştırılacaktır. Post-Post-Kemalist hareketin, Post-Kemalist harekete karşı durduğu noktalar ve onu eleştirdiği noktalar tezimizde incelenecektir. İlker Aytürk'ün yazmış olduğu makale incelencek ve Post-Post-Kemalizm analiz edilecektir. Son olarak, Şükrü Hanioğlu'nun“Atatürk: Entelektüel Biyografi”eseri, Post-Kemalist literartürden ayrışan ve birleşen görüşleri ile birlikte beraber değerlendirilecektir. Hanioğlu'nun tarihselleştirme çabası da anlayış kapsamında incelemeye tabii tutulacaktır. Bu çalışma, Türkiye Cumhuriyeti tarihi boyunca ortaya çıkan Post-Kemalist ve Post-Post-Kemalist literatürü incelemeye tabii tutacak ve cumhuriyet tarihi araştırmacıları açısından bir anlayış rehberi olacaktır.
Özet (Çeviri)
This thesis will examine the impact of Post-Kemalist literature on the historiography of the Republic of Turkey, analyzing its intellectual influences and development within a historical context. It aims to analyze how Post-Kemalist movements and their critiques have contributed to or impacted Turkish historiography. In the introduction, the Turkish History Thesis and the congresses and book studies conducted by the Turkish Historical Society in the 1930s will be discussed, with the period before 1980 being referred to as the Pre-Post-Kemalist era, examining its influences on historiography. The central-peripheral theory, one of the models used by Şerif Mardin, an academician of this period, to explain Turkish history and political life, will be examined, along with how this theory has influenced the political public life of Turkish society. Furthermore, analyses of this theory will be provided, criticisms will be included, and the potential harms of the theory on the process of historicization will be examined. Following Şerif Mardin, Mete Tunçay's work“The Establishment of Single-Party Rule in Turkey,”which initiated the Post-Kemalist period in Turkish historiography, will be reviewed, along with the impact of the 1980 coup on Post-Kemalists. Additionally, the removal of Post-Kemalists from academia after the 1980 coup and their return in the 1990s will be examined. Contributions to the conceptual framework of Post-Kemalist literature by scholars such as Daron Acemoğlu, through his book“The Narrow Corridor”and its theory of the narrow corridor, will be analyzed, and his place within the Post-Kemalist literature will be determined. The contributions of the second and third generation of Post-Kemalists to the literature will be evaluated, and the reasons for the emergence of Post-Post-Kemalism in the third generation will be investigated. The points where the Post-Post-Kemalist movement stands against and criticizes the Post-Kemalist movement will be examined in our thesis. İlker Aytürk's article will be analyzed to understand Post-Post-Kemalism. Finally, Şükrü Hanioğlu's work“Atatürk: An Intellectual Biography”will be assessed with its views that both diverge from and converge with Post-Kemalist literature. Hanioğlu's effort in historicization will also be examined within the scope of understanding. This study will explore the Post-Kemalist and Post-Post-Kemalist literature that has emerged throughout the history of the Republic of Turkey and will serve as a guide for researchers of the history of the Republic.
Benzer Tezler
- Demokrat Parti döneminde hükümet-iş adamı ilişkileri
The relations between the government-businessmen during the Democratic Party period
FATMA EYLEM ÇOBAN
Doktora
Türkçe
2022
EkonomiDokuz Eylül ÜniversitesiAtatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET EMİN ELMACI
- Başlangıcından günümüze Türkiye'de sinema eğitimi ve sorunları
Cinema education and issues in Turkey from beginning till today
HANDE ÖGE
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Sanat Dalı
PROF. ALEV İDRİSOĞLU
- İsmet İnönü Dönemi Atatürk'e bakış (1939-1946)
Examining Ataturk During the Periof of Ismet Inonu
HASAN UYGUN
- La reproduction des rapports sociaux de sexe dans L'organisation de Jeunesse de Cumhuriyet Halk Partisi
Cumhuriyet Halk Partisi Gençlik Kolları'nda toplumsal cinsiyet ilişkilerinin yeniden üretimi
AHMET KEREM YILMAZ
Yüksek Lisans
Fransızca
2020
SosyolojiGalatasaray ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İPEK MERÇİL
- Azerbaycan tarih araştırmalarında Türk İstiklal Savaşı ve Atatürk
Turkish independence war and Ataturk in Azebaijan historical researches
ELSEVER NAGİYEV