Sosyal bilgiler öğretmenlerinin öğretimsel kararlarını etkileyen faktörler
Factors that influence social studies teachers' instructional decisions
- Tez No: 942642
- Danışmanlar: PROF. DR. BANU ÇULHA ÖZBAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dokuz Eylül Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 194
Özet
Karar verme eylemi, var olan seçenekler arasından belirli bir durum ya da olay için en uygun olanının seçilmesidir. Eğitim alanında karar verme çalışmaları, 1970'li yıllarda öğretmen adaylarının eğitimiyle ilgili tartışmalarla başlamıştır. Eğitim alanında karar verme davranışının öğretmen merkezli olarak ele alındığı ve öğretmenlerin sahip oldukları pedagojik bilgi (PB), alan bilgisi (AB) ve pedagojik alan bilgisi (PAB) kavramları üzerinden incelendiği görülmüştür. Öğretimsel karar vermede öğretmenlerin sahip olduğu PB, AB ve PAB gibi yeterlilikler dışında; kişilik, deneyim, öğrenci, okul, çevre gibi birçok diğer faktörden de etkilendiği yapılan araştırmalar tarafından belirtilmiştir. Bu araştırmanın amacı ise, sosyal bilgiler öğretmenlerinin öğretimsel kararlarını etkileyen faktörleri derinlemesine betimlemektir. Bu nedenle, araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması uygulanmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, sosyal bilgiler öğretmenlerinin mesleki kıdemleri, yaşları, cinsiyetleri dikkate alınarak maksimum çeşitleme yoluyla belirlenmiş olup, 2024-2025 eğitim döneminde Ege Bölgesi'nde bulunan bir şehirde dört farklı ortaokulda görev yapan 20 sosyal bilgiler öğretmeninden oluşmuştur. Araştırmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formlarından ve gözlem formundan yararlanılarak veri çeşitliliği sağlanmıştır. Sosyal bilgiler öğretmenlerinin öğretimsel kararlarını etkileyen faktörleri ortaya çıkarmak için üçlü görüşme yaklaşımı kullanılmıştır. Görüşmenin yanında, 3 sosyal bilgiler öğretmeninin sınıfında toplam 9 ders saati ders gözlemi yapılmış ve gözlemlere ilişkin hatırlatıcı soruları içinde barındıran bir görüşme daha gerçekleştirilmiştir. Araştırmada elde edilen veriler nitel yaklaşım odaklı betimsel analize ve içerik analizine tabi tutulmuştur. Analiz sonucunda, sosyal bilgiler öğretmenlerinin mesleki kıdemle birlikte kendilerini daha yeterli hissetmeleri, sınıf ortamında daha rahat davranmaları ve daha hızlı kararlar almalarını sağladığı görülmüştür. Öğretimsel kararları etkileyen diğer bir önemli faktör ise öğrenci ilgisi, ihtiyaçları ve başarı düzeyleri olmuştur. Öğretmenlerin öğretimsel kararlarını etkileyen en önemli faktör ise öğretmenlerin kişilik özelliklerinin olduğu görülmüştür. Okul çevresi, konu alanı, çevre kültürü gibi faktörlerden aynı düzeyde etkilenen ve aynı okulda görev yapan sosyal bilgiler öğretmenlerinin belirtilen faktörlere yaklaşımlarının ve öğretimsel kararlarının da farklılık gösterdiği görülmüştür.
Özet (Çeviri)
The act of decision-making is selecting the most appropriate option from among existing options for a specific situation or event. Decision-making studies in the field of education began in the 1970s with discussions related to the education of teacher candidates. It has been observed that decision-making behavior in education is approached from a teacher-centered perspective and examined through the concepts of pedagogical knowledge (PK), subject knowledge (SK), and pedagogical subject knowledge (PSK) possessed by teachers. Research has indicated that instructional decision-making is influenced not only by teachers' competencies such as PB, AB, and PAB but also by numerous other factors such as personality, experience, students, schools, and the environment. The aim of this study is to describe in depth the factors that influence social studies teachers' instructional decisions. For this reason, a case study, one of the qualitative research methods, was applied in the study. The study group was determined by maximum variation, taking into account the professional seniority, age, and gender of social studies teachers, and consisted of 20 social studies teachers working in four different middle schools in a city in the Aegean Region during the 2024-2025 academic year. Data diversity was ensured by using semi-structured interview forms and observation forms as data collection tools in the study. A triple interview approach was used to identify the factors influencing social studies teachers' instructional decisions. In addition to the interviews, a total of 9 class hours were observed in the classrooms of 3 social studies teachers, and another interview was conducted that included reminder questions related to the observations. The data obtained in the study were subjected to descriptive analysis and content analysis with a qualitative approach. The analysis revealed that social studies teachers' professional seniority enabled them to feel more competent, behave more comfortably in the classroom, and make decisions more quickly. Another important factor influencing instructional decisions was student interest, needs, and achievement levels. The most important factor influencing teachers' instructional decisions was found to be their personality traits. It was observed that social studies teachers working in the same school, who were equally affected by factors such as the school environment, subject area, and environmental culture, had different approaches to the specified factors and made different instructional decisions.
Benzer Tezler
- Eğitim yüksekokullarının görevlerini gerçekleştirme yeterliliği ve engelleri
Başlık çevirisi yok
MEVLÜT TAŞTAN
- Okulöncesi öğretmenlerin uzaktan öğretim yöntemi ile yetiştirilmesine yönelik program modeli
Başlık çevirisi yok
ÜLKÜ ÜSTÜNOĞLU
- Genel liselerde öğretmenlerin kararlara katılma isteklilikleri ve katılmayı sınırlayan etmenler
Başlık çevirisi yok
TURAN AKMAN ERKILIÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiEğitim Yönetimi, Teftişi, Planlaması ve Eko. Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. COŞKUN BAYRAK
- Sosyal bilgiler öğretmenlerinin veri görselleştirmenin öğretimsel amaçlarına yönelik inançları, bilgileri ve uygulamaları
Social studies teachers' beliefs, knowledge and practices about the instructional goals of data visualization
HAVVA GÖZDE KOÇAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BANU ÇULHA ÖZBAŞ