Ekolojik kriz çağında sürdürülebilirlik kavramı: Sanat ve yaratıcılık
The concept of sustainability in the age of ecological crisis: Art and creativity
- Tez No: 943031
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZEYNEP YASA YAMAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Sanat Tarihi, Art History
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sanat Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 167
Özet
Bu çalışma, çağımızın en yakıcı sorunlarından biri olan ekolojik krizin sanatsal yansımalarını inceleyerek, sürdürülebilir sanat kavramının Türkiye özelindeki gelişimini ve potansiyelini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. İklim değişikliği, doğal kaynakların tükenişi ve çevresel adaletsizlik gibi meselelerin yalnızca bilimsel değil, aynı zamanda kültürel ve sanatsal bir düzlemde de ele alınması gerektiğinden hareketle; sanatın bu kriz ortamında nasıl bir söylem ve müdahale aracı hâline geldiği araştırılmıştır. Çalışmada, insan-doğa ilişkisi tarihsel ve kuramsal bağlamda analiz edilmiş; kavramsal sanat, ekolojik sanat, arazi sanatı gibi postmodern sanat akımlarına değinilmiş; ekofeminizm, derin ekoloji ve sosyal ekoloji gibi çağdaş çevre kuramlarına yer verilmiştir. Nitel araştırma yöntemine dayanan tezde hem kuramsal literatür taraması yapılmış hem de Türkiye'den seçilen sanatçılar (Deniz Sağdıç, Asaf Erdemli, Murat Yıldırımçakar vb.) üzerinden saha incelemesi yürütülmüştür. Bu kapsamda geri dönüşüm, ileri dönüşüm, kamusal alan sanatı ve yerel bilgiyle iş birliği gibi sürdürülebilir sanat pratikleri ele alınmıştır. Bulgular, Türkiye'de sürdürülebilir sanatın henüz kurumsallaşmamış olmakla birlikte, bireysel sanatçılar ve bağımsız kolektifler tarafından etik, estetik ve politik bir araç olarak benimsendiğini göstermektedir. Sürdürülebilir sanat yalnızca çevreci bir ifade biçimi değil; aynı zamanda doğayla kurulan ilişkinin yeniden düşünülmesini sağlayan, toplumsal farkındalık oluşturan ve dönüşüm hedefleyen bir yaratım biçimi olarak değerlendirilmektedir. Anahtar Sözcükler Sürdürülebilir Sanat, Ekolojik Kriz,Geri Dönüşüm
Özet (Çeviri)
This study aims to examine the artistic reflections of one of the most pressing issues of our time—the ecological crisis—and to evaluate the development and potential of the concept of sustainable art in the context of Turkey. Based on the idea that issues such as climate change, depletion of natural resources, and environmental injustice must be addressed not only scientifically but also through cultural and artistic lenses, the research investigates how art has emerged as a medium of discourse and intervention in this crisis. The study analyzes the human-nature relationship within a historical and theoretical framework; discusses postmodern art movements such as conceptual art, ecological art, and land art; and includes contemporary environmental theories such as ecofeminism, deep ecology, and social ecology. The thesis, based on a qualitative research method, includes both a theoretical literature review and a field study conducted through selected Turkish artists (such as Deniz Sağdıç, Asaf Erdemli, Murat Yıldırımçakar). In this context, sustainable art practices such as recycling, upcycling, public art, and collaboration with local knowledge are explored. The findings indicate that, although sustainable art in Turkey has not yet become institutionalized, it is embraced by individual artists and independent collectives as an ethical, aesthetic, and political tool. Sustainable art is regarded not only as an eco-conscious form of expression but also as a creative practice that reconsiders the human-nature relationship, fosters social awareness, and aspires toward transformation. Keywords Sustainable Art,Ecological Crisis,Recycling
Benzer Tezler
- Posthumanist literature as cultural ecology: Posthuman creations in Frankenstein and Ex Machina
Kültürel ekoloji olarak posthümanist edebiyat: Frankenstein ve Ex Machina'daki posthüma yaratıklar
MOHAMMADREZA RAHIMINASAB
Yüksek Lisans
İngilizce
2025
İngiliz Dili ve EdebiyatıEge Üniversitesiİngiliz Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FUNDA CİVELEKOĞLU
- Critical perspectives of art on the urgency of redefining the vital in the Anthropocene
Antroposen'de yaşamsalı yeniden tanımlamanın aciliyeti üzerine sanatın eleştirel perspektifleri
ŞEBNEM BALIM
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Güzel SanatlarKadir Has ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İNCİ EVİNER
- Ecopoiesis ve performans pratikleri
Ecopoiesis and performance practices
ASLINUR SARICA ÜNAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Güzel SanatlarYıldız Teknik ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYRİN ERSÖZ
DR. ÖĞR. ÜYESİ KERİM EMRE ÖZERDEN
- TaTuTa'ya bağlı çiftliklerde alternatif yaşam deneyimi, ekotopya düşüncesi ve gönüllülük motivasyonu
Başlık çevirisi yok
YAĞMUR POYRAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
SosyolojiMarmara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RABİA VİLDAN EYİGÜNGÖR
- 21. yüzyılda distopik tahayyüller: Türkiye sinemasında bir müdahale imgesi olarak insan ve sonrası
Dystopian imaginations in the 21st century: Human and beyond as an image of intervention in Turkish cinema
SELİN ÇELİK
Doktora
Türkçe
2025
Sahne ve Görüntü SanatlarıAnkara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEMİRE RUKEN ÖZTÜRK