Essays on economic sentiment: Case of türkiye
Ekonomik algı üzerine çalışmalar: Türkiye üzerine
- Tez No: 943086
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM ÖZKAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat (İngilizce) Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Ekonomi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 138
Özet
Ekonomik aktörlerin kolektif düşünce ve beklentilerini yansıtan ekonomik algı, makroekonomik dinamiklerin şekillenmesinde önemli bir rol oynamaktadır. Geleneksel olarak ankete temelli endeksler aracılığıyla ölçülse de bu tür yöntemler genellikle yüksek maliyet, gecikmeli yanıtlar ve örnekleme yanlılıkları gibi sınırlılıklara sahiptir. Bu çalışma, metinsel veri tabanlı yeni bir algı göstergesi olan Türk Ekonomik Algı Endeksi (TESI)'ni tanıtmaktadır. Çalışma, 36.000'den fazla haber makalesi ve 15.000 yatırımcı kuruluş raporundan elde edilen verileri kullanarak hem sözlük hem de makine öğrenmesi tabanlı duygu analizi teknikleri ile Türkiye ekonomisine özgü kapsamlı bir ölçüm sunmaktadır. İlk çalışmada, ekonomik algı ile enflasyon, faiz oranları, döviz kurları ve hisse senedi getirileri gibi temel makroekonomik değişkenler arasındaki ilişki, zamanla değişen parametre vektör otoregresyon modeli ile araştırılmaktadır. Ampirik bulgular, algı şoklarının makroekonomik çıktılar ve finansal koşullar üzerinde önemli ve dinamik etkileri olduğunu ortaya koymaktadır. Özellikle, algıdaki olumlu değişimler piyasa performansındaki iyileşme ve olumlu enflasyon ve faiz oranı dinamikleri ile ilişkilidir. İkinci çalışma ise, sermaye akımlarının geleneksel“itici-çekici faktörler”çerçevesini TESI aracılığıyla davranışsal bir boyuta taşımakta ve yatırımcı algısının Türkiye'ye yönelik yabancı portföy hareketlerini anlamlı biçimde etkilediğini göstermektedir. Bu araştırma, gelişmekte olan bir piyasa ekonomisi için metodolojik olarak yeni bir algı endeksi geliştirerek ve bu endeksin hem makroekonomik analiz hem de finansal piyasa davranışları açısından önemini ampirik olarak ortaya koyarak literatüre katkıda bulunmaktadır.
Özet (Çeviri)
Economic sentiment, reflecting the collective perceptions and expectations of economic agents, plays a vital role in shaping macroeconomic dynamics. While traditionally measured through survey-based indices, such methods often suffer from limitations such as high costs, delayed responses, and sampling biases. This study introduces the Turkish Economic Sentiment Index (TESI)—a novel, text-based sentiment indicator constructed from over 36,000 news articles and 15,000 investor reports. By employing both lexicon-based and machine learning-based sentiment analysis techniques, the TESI offers a robust measure tailored to the Turkish economic context. In the first study, the relationship between economic sentiment and key macroeconomic variables—such as inflation, interest rates, exchange rates, and stock returns— is explored using a Time-Varying Parameter Bayesian Vector Autoregression model. The empirical findings reveal that sentiment shocks have significant and dynamic effects on macroeconomic outcomes and financial conditions. In particular, positive shifts in sentiment are associated with improved market performance and favorable inflation and interest rate dynamics. Moreover, the second study extends the traditional push-pull framework of capital flows by incorporating the TESI as a behavioral driver, demonstrating that investor sentiment significantly influences foreign portfolio movements into Türkiye. This research contributes to the literature by developing a comprehensive and methodologically advanced sentiment index for an emerging market economy and by empirically establishing its relevance in both macroeconomic analysis and financial market behavior.
Benzer Tezler
- Essays on macroeconomics
Makroekonomi üzerine makaleler
HATİCE GÖKÇE KARASOY CAN
Doktora
İngilizce
2018
Ekonomiİhsan Doğramacı Bilkent Üniversitesiİktisat (İngilizce) Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SANG SEOK LEE
- Essays on pricing anomalies and the limits of arbitrage in emerging markets
Gelişmekte olan piyasalarda anomali fiyatlamaları ve arbitrajın sınırları üzerine makaleler
SAİT ŞATIROĞLU
- Three essays on monetary policy implementation
Para politikası uygulaması üzerine üç makale
GÖKHAN ŞAHİN GÜNEŞ
- Essays on estimation methods
Tahmin yöntemleri üzerine makaleler
YASİN KÜTÜK
Doktora
İngilizce
2019
Ekonometriİstanbul Teknik Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT GÜLOĞLU