İhracatta döviz kurunun asimetrik etkisi: Seçilmiş ülkeler ve Türkiye için bir analiz
The asymmetric effect of the exchange rate on exports: An analysis for selected countries and Turkey
- Tez No: 943609
- Danışmanlar: PROF. DR. YUSUF BAYRAKTUTAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İkt. Gelişme ve Uluslararası İkt. Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 52
Özet
Dış ticaret kavramı mal ve hizmetlerin uluslararası alış-verişi olarak nitelendirilmektedir. Kavram iki ana bileşen içermektedir. Bir ülkenin ürettiği mal ve hizmetleri başka ülkelere satması ihracat; başka ülkelerden mal ve hizmet alımları da ithalat kavramı ile anlatılmaktadır. Dış ticaret, her ne kadar temelde ekonomik bir faaliyet olarak görülse de ülkelerin ekonomik gelişimine katkısı yanında, diplomatik ve stratejik ilişkileri geliştirme, teknoloji transferi, iş gücü potansiyeli yaratma gibi birçok yönden etkiler içermektedir. Ülkelerin arz ve talep ettikleri ürün ve hizmetleri değiş tokuşları sırasında kullandıkları para biriminin diğer ülke para birimleri karşısındaki değeri de fiyat değişimleri yoluyla önem arz etmektedir. Bir başka anlatımla, döviz kurundaki oynaklık aynı zamanda dış ticaret işlemlerini de etkileyebilmektedir. Genel kanı, para birimi değerli olan ülkelerin ihracatının azalacağı yönündedir. Ancak bu konuda asimetrik bir etki de görülebilmekte ve dış ticaret faaliyetleri beklendiği şekilde gerçekleşmemektedir. Bu çalışmada amaç, farklı ülke grupları için döviz kuru, büyüme ve ihracat değişkenleri arasında bir nedensellik ilişkisi olup olmadığının araştırılmasıdır. Bu üç değişken arasında nedensellik ilişkisi bulunup bulunamaması ve varsa ilişkinin yönü genel kanıyı doğrulama-yanlışlama bağlamında anlamlı olacaktır. Seçilmiş gelişmiş ülke ve kırılgan ülke grupları için 2009 – 2024 yılları arasındaki döviz kuru, büyüme (GSYH) ve ihracat verileri kullanılarak panel veri nedensellik analizi uygulanmış ve her iki ülke grubu için de döviz kurunun büyüme ve ihracat değişkenlerinin nedeni olmadığı sonucuna varılmıştır. Aksine büyüme ve ihracat değişkenlerinden döviz kuruna doğru bir nedensellik tespit edilmiştir. Başka bir deyişle, ülke parasının değer kaybetmesinin ihracat artışını belirleyen bir unsur olmadığı ve başka etkenlerin de değerlendirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.
Özet (Çeviri)
The concept of foreign trade is characterized as the exchange of goods and services produced within the borders of the country with foreign countries. The concept consists of two main items. The sale of goods and services produced by a country to foreign countries is explained by the concept of export, and the purchase of goods and services from foreign countries is explained by the concept of import. Although foreign trade activity is basically seen as an economic activity, it strengthens countries in many ways such as development, enhancing diplomatic and strategic relations, political integration, technology transfer, creating labor potential, as well as contributing to the economic development of countries. The value of the currency used by countries to exchange the goods and services they supply and demand is also important. Exchange rate volatility can also affect foreign trade transactions. The general belief is that countries with a more appreciated currency will decrease their export activities. However, sometimes this situation may have an asymmetric effect and foreign trade activities may not be realized as expected. The aim of this thesis is to investigate whether there is a causality relationship between exchange rate, growth and export variables for different country groups. Finding or not finding a causality relationship between these three variables may have a reinforcing or refuting effect on the general opinion. For this reason, a panel data causality analysis is applied for developed and fragile country groups using exchange rate, growth (GDP) and export data for the period 2009-2024 and it is concluded that exchange rate is not the cause of growth and export variables for both country groups. On the contrary, there is a causality from growth and export variables to exchange rate. In other words, it is concluded that the depreciation of the country's currency is not a determinant of export growth and other parameters should be evaluated.
Benzer Tezler
- Döviz kurlarının sektörel fiyatlara geçişinin asimetrik eşbütünleşme analizi ile araştırılması
Nvestigation of the transition of currency exchange rates to sectoral prices by asymmetric co-integration analysis
ZEYNEP DELİBAŞ ERİLLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
EkonometriSivas Cumhuriyet ÜniversitesiEkonometri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAKAN TÜRKAY
- Dış talebin ve reel döviz kurunun sektörler bazında Türkiye ihracatı üzerine etkisi
The effects of external demand and real exchange rate on Türkiye's exports by sectors
FERDİ AKPİLİÇ
- External shocks and macroeconomic policies in Africa
Afrika'daki dışsal şoklar ve makroekonomik politikalar
YACOUBA KASSOURI
- İthalat, ihracat ve döviz kurunun dış ticaret dengesi üzerindeki etkileri: Zaman serisi analizi
Import, export and real exchange rate effects on foreign trade balance: Time series analysis
FATMA CAN KARADAŞ
- Döviz kurunun dış ticaret üzerine etkisi: 1998-2022 dönemi Türkiye örneği
The effect of exchange rate on foreign trade: The example of Türkiye in the period 1998-2022
OĞUZ YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Ekonomiİstanbul Üniversitesiİktisat Politikası Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA BAHAR ŞANLI
