Dini musiki dersine yönelik öğretmen ve öğrenci görüşlerinin incelenmesi: Üsküdar Hakkı Demir AİHL örneği
An investigation of teacher and student views on religious music course: The case of Üsküdar Hakkı Demir AİHL
- Tez No: 943887
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ABDULLAH ÇAKMAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Eğitim ve Öğretim, Müzik, Religion, Education and Training, Music
- Anahtar Kelimeler: Dinî musiki, İmam Hatip Liseleri, Öğrenci tutumları, Öğretmen görüşleri, Religious music, Imam Hatip High Schools, Student attitudes, Teacher opinions
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Afyon Kocatepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Tarihi ve Sanatları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 84
Özet
Bu çalışma, İstanbul'daki bir proje İmam Hatip Lisesinde yürütülen dini musiki derslerine ilişkin öğrenci tutumlarını ve öğretmen görüşlerini değerlendirmektedir. Araştırmada, dini musiki eğitiminin içeriği, öğretim süreçleri ve karşılaşılan zorluklar ele alınarak, bu alandaki mevcut durum ve öneriler analiz edilmiştir. Öğrenci tutumları nicel yöntemlerle ölçülmüş ve analiz edilmiştir. Öğretmen görüşleri ise nitel araştırma yöntemileri kullanılarak analiz edilmiştir. Dinî musiki dersini seçen öğrencilerin tutum puanları, seçmeyen öğrencilere kıyasla anlamlı derecede daha yüksektir. Öğrencilerin dinledikleri müzik türüne göre dinî musiki dersine yönelik tutumları farklılık göstermektedir. Türk sanat musikisi ve ilahi dinleyenler, pop müzik dinleyenlere göre daha olumlu tutumlar sergilemektedir. Enstrüman çalan ve şarkı söyleyen öğrencilerin derse yönelik tutumları, bu aktiviteleri yapmayanlara kıyasla daha olumlu bulunmuştur. Müzik kanallarını izlemekten keyif alan öğrencilerin tutum puanları, izlemeyenlere kıyasla daha yüksektir. Ses yarışmalarını izlemekten keyif alan öğrencilerin derse yönelik tutumları anlamlı şekilde daha olumludur. Öğretmenler, dini musiki eğitiminin Kur'an-ı Kerim'i daha etkileyici okumak, ezan ve ilahiler gibi dini gelenekleri yaşatmak açısından önemli olduğunu vurgulamıştır. Öğrencilerin dini musiki dersine olan ilgisinin yüksek olduğu ancak öğretim materyallerinin yetersiz kaldığı belirtilmiştir. Özellikle makam öğretimi ve enstrüman kullanımının derslerde daha fazla yer alması gerektiği ifade edilmiştir. Öğretmenler, dini musiki eğitimini verebilecek yeterli donanıma sahip eğitmenlerin azlığından ve müzik eğitimi alanındaki ders materyallerinin sınırlı olmasından şikayet etmiştir. Ayrıca, teorik bilginin ağırlıklı olduğu ancak uygulamalı eğitimin yetersiz kaldığı tespit edilmiştir. Ders içeriğinin dini musiki geleneğini aktarmada yeterli olduğu ancak öğrenci kazanımlarını artırmak için daha fazla görsel ve işitsel materyale ihtiyaç duyulduğu belirtilmiştir. Elde edilen bulgular, dini musiki eğitiminin İmam Hatip Liselerinde değerli bir alan olarak kabul edilmesine rağmen, eğitim sürecinde bazı eksikliklerin olduğunu göstermektedir. Özellikle uygulamalı eğitimin artırılması, öğretmenlerin yeterliliğinin güçlendirilmesi ve ders materyallerinin zenginleştirilmesi gerekmektedir. Araştırma, dini musiki dersinin öğrencilerin kültürel ve manevi gelişimine katkı sunduğunu ancak daha etkili bir eğitim modeli oluşturulması gerektiğini vurgulamaktadır.
Özet (Çeviri)
This study evaluates student attitudes and teacher opinions regarding religious music courses conducted in a project Imam Hatip High School in Istanbul. The research examines the content of religious music education, teaching processes, and challenges encountered, analyzing the current state and providing recommendations in this field. Student attitudes were measured and analyzed using quantitative methods, while teacher opinions were analyzed using qualitative research methods. The attitude scores of students who chose the religious music course were significantly higher compared to those who did not. Students' attitudes toward the religious music course varied depending on the type of music they listened to. Those who listened to Turkish classical music and hymns exhibited more positive attitudes compared to those who listened to pop music. Students who played musical instruments and sang had more positive attitudes toward the course compared to those who did not engage in these activities. Additionally, students who enjoyed watching music channels had higher attitude scores than those who did not, and those who enjoyed watching singing competitions displayed significantly more positive attitudes toward the course. Teachers emphasized the importance of religious music education in enhancing the recitation of the Qur'an and preserving religious traditions such as the call to prayer and hymns. They noted that student interest in the religious music course was high, but teaching materials were insufficient. It was particularly emphasized that more focus should be placed on teaching musical modes (maqams) and incorporating instruments into lessons. Teachers expressed concerns about the lack of sufficiently qualified educators to teach religious music and the limited availability of instructional materials in music education. Additionally, it was found that theoretical knowledge was emphasized more heavily, while practical training remained insufficient. While the course content was deemed adequate for conveying the tradition of religious music, it was suggested that more visual and auditory materials were needed to enhance student learning. The findings indicate that although religious music education is valued in Imam Hatip High Schools, certain deficiencies exist in the teaching process. Specifically, increasing the emphasis on practical training, enhancing teacher qualifications, and enriching course materials are necessary improvements. The study highlights that religious music courses contribute to students' cultural and spiritual development but underscores the need for a more effective educational model.
Benzer Tezler
- İmam-hatip lisesi öğrencilerinin dinî mûsikî derslerine yönelik tutumları
Religious high school students' attitudes towards religious music lessons
ÖZKAN APAYDIN
Doktora
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimAnkara Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. BAYRAM AKDOĞAN
- İmam Hatip liselerinde müzik eğitiminin temel sorunları
Basic problems of music education in Imam Hatip high schools
YETER DİLEK ARAS
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MüzikNecmettin Erbakan ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYNUR ELHAN NAYİR
- İlahiyat fakültelerindeki öğrencilerin dinî mûsikî yeterlilikleri (Orta Karadeniz Bölgesi örneği)
Religious musical proficiencies of students in faculty of theology (Central Black Sea Region case)
ZEYNEP GÜLBEYAZ MEYDANERİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MüzikHitit Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEMA DİNÇ
- Dini mûsikînin ilköğretim öğrencilerinin din kültürü ve ahlak bilgisi dersine karşı tutumlarına etkisi
The effect of religious music on the attitudes of primary education students towards the course of religious culture and moral knowledge
BELMA YENİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
DinOndokuz Mayıs ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN DAM
- Türkiye'de mûsikî programını uygulayan proje Anadolu İmam Hatip Liselerindeki dinî mûsikî dersinin incelenmesi
An investigation of the religious 'Mûsikî' course in project Anatolian Imam Hatip High Schools implementing music programs in Turkey
AYBÜKE HATİCE KOCA
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiTürk Din Musikisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURCU AVCI AKBEL