Fen eğitiminde biçimlendirici değerlendirme uygulamalarının öğrencilerin akademik başarı, bilimsel süreç becerileri ve öz düzenleme becerilerine etkisi
The effect of formative assessment applications in science education on the academic achievements, scientific process skills and self-regulation skills of students
- Tez No: 944199
- Danışmanlar: DOÇ. DR. CEYHUN OZAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Programları ve Öğretim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 191
Özet
Amaç: Bu araştıramanın amacı, fen eğitimi bağlamında uygulanan biçimlendirici değerlendirme etkinliklerinin öğrencilerin akademik başarıları, bilimsel süreç becerileri ve öz düzenleme becerileri üzerindeki etkisini incelemektir. Yöntem: Araştırmada karma yöntem kullanılmış olup, paralel yakınsayan desen tercih edilmiştir. Nicel boyutta ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel desen, nitel boyutta ise durum çalışması deseni kullanılmıştır. Çalışma grubu, 2023-2024 eğitim-öğretim yılında Doğu Anadolu Bölgesi'ndeki bir İlçe ortaokulunda öğrenim gören 24 yedinci sınıf öğrencisinden oluşmaktadır. Veri toplama araçları olarak Fen Bilimleri Başarı Testi, Bilimsel Süreç Becerileri Ölçeği, Öz Düzenleme Beceri Ölçeği ve Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu kullanılmıştır. Nicel verilerin analizinde Mann Whitney-U ve Wilcoxon İşaretli Sıralar Testi uygulanmıştır. Nitel verilerin analizinde ise betimsel analiz tekniği kullanılmıştır. Bulgular: Biçimlendirici değerlendirme uygulamaları, öğrencilerin akademik başarıları ve bilimsel süreç becerilerini anlamlı düzeyde artırmıştır. Deney grubundaki öğrencilerin son test puanları, kontrol grubuna göre daha yüksek bulunmuştur. Ancak öz düzenleme becerileri açısından gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmamıştır. Nitel bulgulara göre, öğrenciler biçimlendirici değerlendirme etkinliklerini olumlu değerlendirmiş, bu uygulamaların fen bilimleri dersini daha eğlenceli hâle getirdiğini ve bilgilerin kalıcılığını artırdığını ifade etmişlerdir . Sonuçlar : Fen eğitimi alanında yürütülen çalışmada, biçimlendirici değerlendirme uygulamalarının öğrencilerin akademik başarılarını ve bilimsel süreç becerilerini anlamlı düzeyde geliştirdiği belirlenmiştir. Ancak sürenin kısıtlı olmasından dolayı öz düzenleme becerilerinde kayda değer bir gelişme sağlanamadığı görülmüştür. Bu bulgu öz düzenleme gibi duyuşsal becerilerin gelişiminin zaman içinde gerçekleştiğini ortaya koyan alan yazınla örtüşmektedir. Elde edilen sonuçlardan yola çıkılarak biçimlendirici değerlendirme uygulama ve etkinliklerinin yalnızca fen eğitimi ile sınırlı kalmayıp diğer derslerde de kullanımın faydalı olacağı önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
Purpose: The aim of this study is to examine the effect of formative assessment practices implemented in the context of science education on students' academic achievement, scientific process skills, and self-regulation skills. Method: A mixed-methods approach was adopted, utilizing a parallel convergent design. The quantitative dimension of the study was designed as a quasi-experimental pretest-posttest control group model, while the qualitative dimension was conducted as a case study. The study group consisted of 24 seventh-grade students attending a public middle school in a district in Eastern Anatolia during the 2023–2024 academic year. Data collection tools included the Science Achievement Test, Scientific Process Skills Scale, Self-Regulation Skills Scale, and a semi-structured interview form. Mann Whitney-U and Wilcoxon Signed Rank Tests were used in the analysis of quantitative data. Descriptive analysis technique was used in the analysis of qualitative data. Findings: The findings indicated that formative assessment practices significantly improved students' academic achievement and scientific process skills. Posttest scores were higher among students in the experimental group who participated in formative assessment activities. However, no statistically significant difference was found regarding self-regulation skills between the groups. Qualitative data revealed that students had positive opinions about the formative assessment practices, stating that these activities made science lessons more enjoyable and enhanced knowledge retention. Results : In the study conducted in the field of science education, it was determined that formative assessment practices significantly improved students' academic success and scientific process skills. However, it was observed that no significant development was achieved in self-regulation skills due to the limited time. This finding coincides with the literature, which reveals that the development of affective skills such as self-regulation occurs over time. Based on the results obtained, it is suggested that formative assessment practices and activities are not limited to science education only, but will be useful in other courses as well.
Benzer Tezler
- Fen eğitiminde biçimlendirici değerlendirme uygulamalarının öğrencilerin öz-düzenlemeli öğrenme becerilerine etkisi
The effect of formative assessment practices in science education on students' self-regulated learning skills
FATİH UNAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimSivas Cumhuriyet ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERKAN BULDUR
- Fen eğitiminde biçimlendirici değerlendirme uygulamalarının öğrencilerin üst bilişsel bilgi ve becerilerine etkisi
The effects of formative assessment practices in science education on students' metacognitive skills
HÜSNE GEDİKLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Eğitim ve ÖğretimCumhuriyet Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERKAN BULDUR
- Fen eğitiminde biçimlendirici değerlendirme uygulamalarının ortaokul öğrencilerinin öğrenme yaklaşımlarına etkisi
The effect of formative assessment practices in science education on learning approaches of middle school students
RAMAZAN ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimSivas Cumhuriyet ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SERKAN BULDUR
- Matematik öğretmenlerinin ölçme aracı olarak öğrenci yanıt sistemlerini kullanmalarını destekleyen bir mesleki gelişim programı tasarımı
Designing a professional development program for supporting mathematics teachers' use of student response systems an assesments tool
ÖZLEM KIZILIŞIK SAMBUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiMatematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESRA BUKOVA GÜZEL
- Okul öncesi eğitimine yönelik bilgisayar destekli öğretim tasarımı
The design of computer aided training for pre-school education
BURCU KÜÇÜKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimBahçeşehir ÜniversitesiBilgi Teknolojileri Bilim Dalı
DOÇ. DR. Tufan ADIGÜZEL