Engelli bakıcılarının tükenmişlik düzeyinin yordanmasında algılanan sosyal destek ve bilinçli farkındalık düzeyinin rolü
The role of perceived social support and mindfulness in predicting the burnout levels of caregivers for individuals with disabilities
- Tez No: 944522
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ PINAR ARSLANTÜRK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Okan Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 110
Özet
Bu çalışma, engelli bireylerin bakıcılığını yapan yetişkinlerin tükenmişlik düzeyinde algılanan sosyal desteğin ve bilinçli farkındalığın rolünü incelemiştir. Katılımcılara sosyo-demografik bilgi formu, tükenmişlik ölçeği, çok boyutlu algılanan sosyal destek ölçeği ve bilinçli farkındalık/mindfulness ölçeği uygulanmıştır. Araştırma veri seti normal dağıldığı için istatistiksel analizlerde parametrik testler (bağımsız gruplar t-testi, Pearson korelasyon analizi ve hiyerarşik regresyon analizi) uygulanmıştır. İlk olarak, katılımcıların tükenmişlik, algılanan sosyal destek ve bilinçli farkındalık düzeylerine ilişkin betimsel istatistikler verilmiştir. Daha sonra, cinsiyete göre katılımcıların tükenmişlik, algılanan sosyal destek ve farkındalık düzeyindeki farklılaşmaya ilişkin bağımsız gruplar t- testi yapılmıştır. Ayrıca değişkenler arasındaki ilişkileri belirlemek amacıyla Pearson korelasyon analizi yapılmıştır. Son olarak, algılanan sosyal destek ve bilinçli farkındalığın tükenmişlik düzeyini yordama gücünü incelemek amacıyla hiyerarşik regresyon analizi yapılmıştır. Analiz sonuçları doğrultusunda elde edilen bulgulara göre tükenmişlik, aile desteği, arkadaş desteği, özel insan desteği ve bilinçli farkındalık düzeyleri açısından kadın ve erkek katılımcılar arasında anlamlı bir fark bulunmadığı görülmektedir. Bu durum, cinsiyetin bu değişkenler üzerinde belirgin bir etkisi olmadığını göstermektedir. Tükenmişlik düzeyinin algılanan sosyal destek ve bilinçli farkındalık ile ters orantılı, algılanan sosyal destek türleri ile bilinçli farkındalık arasında ise olumlu yönde bir ilişki olduğu görülmektedir. Genel olarak model analizleri, tükenmişlik düzeyini azaltmada özel insan desteği ve bilinçli farkındalığın anlamlı yordayıcılar olduğunu göstermiştir. Buna karşın, aile desteği ve arkadaş desteğinin tükenmişlik üzerinde anlamlı bir etkisi bulunmamıştır. Elde edilen bulgular literatür ışığında tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
This study examines the role of perceived social support and mindfulness in the burnout levels of adults who care for individuals with disabilities. Participants were administered a socio-demographic information form, a burnout scale, the multidimensional perceived social support scale, and a mindfulness scale. Since the research dataset was normally distributed, parametric tests (independent samples t-test, Pearson correlation analysis, and hierarchical regression analysis) were utilized in statistical analyses. First, descriptive statistics regarding participants' burnout, social support, and mindfulness levels were presented. Then, an independent samples t-test was conducted to investigate differences in burnout, social support, and mindfulness levels based on gender. Additionally, Pearson correlation analysis was carried out to identify the relationships between the variables. Finally, hierarchical regression analysis was conducted to examine the predictive power of perceived social support and mindfulness on burnout levels. The findings reveal no significant differences between male and female participants in terms of burnout, family support, friend support, special person support, or mindfulness levels, indicating that gender does not have a notable effect on these variables. Burnout levels were found to be inversely related to social support and mindfulness, while perceived social support types were positively associated with mindfulness. Overall, the model analyses demonstrated that special person support and mindfulness were significant predictors of reduced burnout levels. In contrast, family support and friend support were not found to have a significant impact on burnout. The findings were discussed in light of the existing literature.
Benzer Tezler
- Zihinsel engelli bireylere evde bakım veren hane halkı bireyi bakıcılarının bakım yükü sorunlarının değerlendirilmesi: Rize ili örneği
An evaluation of care burden problems of household people who provide care to mentally disabled individuals: A sample in Rize
GÖRKEM KARAGÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
HemşirelikAvrasya ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİRSEL CANAN DEMİRBAĞ
PROF. DR. YAVUZ ÖZORAN
- Bakıcı personelin engelli bakımına yönelik tutumları, örgütsel destek, iş doyumu ve tükenmişlik algıları arasındaki ilişkiler
The relationships between the attitudes toward care for the disabled, perceived organizational support, job satisfaction and burn-out of caregivers
MELTEM DEMİR SAYKILI
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİHAL MAMATOĞLU
- Evde bakım hizmeti sunan engelli bakıcılarının yaşam kalitelerinin değerlendirilmesi (Kırıkkale örneği)
Life quality evaluation of caregivers who provide home care service for disabled persons (Sample of Kırıkkale)
SADİYE KAYAARSLAN
Doktora
Türkçe
2016
Sosyal HizmetlerKırıkkale ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CEVAT ÖZYURT
- Genel anestezi altında yapılan ağız ve diş tedavilerinin zihinsel engelli hastaların ağız sağlığı ile ilişkili yaşam kalitesi üzerindeki etkisi
Impact of general anesthesia on the oral health related quality of life of patients with intellectual and developmental disabilities
EKİN KENCİ
Diş Hekimliği Uzmanlık
Türkçe
2016
Diş HekimliğiÇukurova ÜniversitesiPedodonti Ana Bilim Dalı
PROF. MUHARREM CEM DOĞAN
- Evde bakım parasının evde yaşlı bakım sürecine etkisinin Bourdieu'cü bir yaklaşımla incelenmesi: Antalya örneği
The Bourdieusian approach to the effect of home care allowance on the process of home care for elderly: The case of Antalya
ASLI GÖZDE AKIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Sosyal HizmetlerAkdeniz ÜniversitesiGerontoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NİLÜFER KORKMAZ YAYLAGÜL