Havacılık sektöründe vardiyalı çalışanların depresyon düzeylerinin sosyal uyuma etkisi
The effect of depression levels of shift workers in the aviation sector on social adaptation
- Tez No: 944534
- Danışmanlar: PROF. DR. DUYSAL AŞKUN ÇELİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İSTANBUL TOPKAPI ÜNİVERSİTESİ
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 106
Özet
Havacılık sektöründe vardiyalı çalışma sistemi, çalışanların fiziksel ve ruhsal sağlığını etkileyebilen önemli bir faktördür. Vardiyalı çalışma düzeni, çalışanların uyku-uyanıklık döngüsünü bozarak, sosyal yaşamlarını ve aile ilişkilerini olumsuz yönde etkileyebilmektedir. Bu durum, çalışanların depresyon riskini artırabilmekte ve sosyal uyumlarını zorlaştırabilmektedir. Bu araştırmanın amacı, havacılık sektöründe vardiyalı çalışanların depresyon düzeyleri ile sosyal uyumları arasındaki ilişkiyi incelemek ve bu değişkenlerin çeşitli demografik özelliklere göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemektir. Nicel yöntemle gerçekleştirilen bu kesitsel araştırmanın örneklemini İstanbul ilinde havacılık sektöründe vardiyalı çalışan 400 kişi oluşturmaktadır. Veri toplama araçları olarak Demografik Bilgi Formu, Beck Depresyon Envanteri ve Sosyal Uyum Kendini Değerlendirme Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde korelasyon analizi, regresyon analizi, t-testi ve ANOVA analizi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda, depresyon ile sosyal uyum arasında negatif yönde ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Depresyonun sosyal uyum üzerinde negatif yönde ve anlamlı bir yordayıcı etkisinin olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, depresyon ve sosyal uyum düzeylerinin cinsiyet, yaş, medeni durum, eğitim durumu, gelir durumu ve mesleki kıdeme göre anlamlı farklılıklar gösterirken, çalışılan birime göre anlamlı farklılık göstermediği belirlenmiştir. Erkeklerin, evli bireylerin, yaşı ve mesleki kıdemi daha yüksek olanların, eğitim ve gelir düzeyi düşük olanların daha yüksek depresyon ve daha düşük sosyal uyum düzeylerine sahip oldukları bulunmuştur. Bu sonuçlar, havacılık sektöründe vardiyalı çalışanların ruh sağlığı ve sosyal uyumlarının çeşitli faktörlerden etkilendiğini ortaya koymaktadır. Özellikle erkek çalışanlar, evli bireyler, yaşça büyük ve kıdemli çalışanların daha yüksek risk altında olduğu görülmektedir. Bu bulgular ışığında, havacılık sektöründe çalışanların ruh sağlığını korumaya ve sosyal uyumlarını artırmaya yönelik stratejilerin geliştirilmesi önem taşımaktadır.
Özet (Çeviri)
Shift work system in the aviation sector is a significant factor that can affect employees' physical and mental health. The shift work pattern can disrupt employees' sleep-wake cycle, negatively impacting their social lives and family relationships. This situation may increase employees' risk of depression and make their social adaptation more difficult. The aim of this study is to examine the relationship between depression levels and social adaptation of shift workers in the aviation sector and to determine whether these variables differ according to various demographic characteristics. The sample of this cross-sectional study, conducted with quantitative methods, consists of 400 shift workers in the aviation sector in Istanbul. Demographic Information Form, Beck Depression Inventory, and Social Adaptation Self-Evaluation Scale were used as data collection tools. Correlation analysis, regression analysis, t-test, and ANOVA analysis were used in the analysis of the data. The results of the study revealed a significant negative relationship between depression and social adaptation. Depression was found to have a significant negative predictive effect on social adaptation. Additionally, it was determined that depression and social adaptation levels showed significant differences according to gender, age, marital status, educational status, income level and professional seniority, but not according to the unit of employment. It was found that males, married individuals, those with higher age and professional seniority, those with lower education and income levels had higher levels of depression and lower levels of social adaptation. These results demonstrate that mental health and social adaptation of shift workers in the aviation sector are affected by various factors. In particular, male employees, married individuals, older and senior employees appear to be at higher risk. In light of these findings, it is important to develop strategies to protect employees' mental health and enhance their social adaptation in the aviation sector.
Benzer Tezler
- Havacılık sektöründe vardiyalı ve normal mesaili çalışanların bazı demografik değişkenlere göre SCL 90 açısından incelenmesi
An investigation on the shift workers and day workers in aviation industry, according to some demografic variables, by 'SCL 90' symptom check list
ÇAĞLAR YILMAZ
- Vardiyalı çalışma sisteminin çalışanların işten ayrılma niyetine etkisinde iş yaşam dengesinin aracılık rolü
The role of the work life balance in the effect of the shift work system on the intention to leave work
MİNE DEĞİRMENCİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Sivil HavacılıkBurdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ SEZAİ ÖZTOP
- Yer hizmetlerinde vardiyalı çalışmanın çalışanların ruhsal sağlığına etkisi
The effect of shift work in ground services on the mental health of employees
NECATİ BALTACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sivil HavacılıkKocaeli ÜniversitesiHavacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİDEM RODOPLU ŞAHİN
- Havacılık çalışanlarının mesleki tükenmişliklerinin aleksitimi düzeylerine etkisi
The effect of vocational burnout on alexitimia levels in aviation employee
BİRSEN YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sivil Havacılıkİstanbul Gelişim ÜniversitesiHavacılık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ OĞUZ YILDIZ
- Havacılık işletmelerindeki vardiyalı çalışma düzeninde yöneticili ve yöneticisiz ekipler ile cinsiyetin çalışan memnuniyeti üzerine etkisi: Bir model önerisi
The effect of gender and teams with a manager or non-executive, on the employee satisfaction in system of shift work at aviation enterprises: A model proposal
MUSTAFA KEMAL YILMAZ
Doktora
Türkçe
2018
Sivil Havacılıkİstanbul Arel Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. DERMAN KÜÇÜKALTAN