Üçüncü basamak bir hastanede aile hekimliği polikliniklerine başvuran 18-70 yaş arası bireylerde kanser taramaları hakkında bilgi düzeyinin değerlendirilmesi
Evaluation of the level of knowledge about cancer screening in individuals aged 18–70 who apply to family medicine polyclinics in a tertiary hospital
- Tez No: 944966
- Danışmanlar: DOÇ. DR. GÜLSEREN PAMUK
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Aile Hekimliği, Family Medicine
- Anahtar Kelimeler: Ulusal kanser taramaları, kanser taramaları bilgi düzeyi, aile hekimliği, National cancer screening programs, cancer screening knowledge level, family medicine
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 60
Özet
Amaç: Bu çalışmanın amacı üçüncü basamak bir hastanede aile hekimliği polikliniklerine başvuran 18-70 yaş arası bireylerde kanser taramaları hakkında bilgi düzeyini değerlendirmektir. Yöntem: Tanımlayıcı nitelikteki çalışmaya, İzmir Katip Çelebi Üniversitesi Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesine başvuran 18-70 yaş arası 345 katılımcı dahil edildi. Katılımcılara çalışma hakkında bilgi verilip, sözlü ve yazılı onamları alındı. Veri toplama araçları olarak sosyodemografik veri anketi, 'Kanser Taramalarına Yönelik Bilgi Ölçeği' kullanıldı. Etik kurul ve hastane izinleri tamamlandıktan sonra çalışmaya başlandı. Örneklem büyüklüğü open epi sample size programı ile hesaplanmıştır. Atatürk Eğitim Araştırma Hastanesi aile hekimliği polikliniklerine üç ayda başvuran ortalama hasta sayısının 1666 olduğu tespit edilmiştir. Literatürde kanser bilgi düzeyi ile ilgili yapılan çalışmalarda bilgi düzeyi %12,60-72 olarak bildirilmiştir. Literatüre göre ortalama sıklık %42.30 olarak belirlenmiştir. Evren 1666 ve sıklık %42.30 alındığında ulaşılması gereken en az sayı 307 kişi olarak tespit edilmiştir. %90 güven aralığı, %5 hata payı ve %10 fire ile en az 337 kişi olarak hesaplanmıştır. Çalışmaya 345 katılımcı dahil edilerek çalışma tamamlandı. Çalışma verilerinin istatistiksel analizinde SPSS 25.0 paket programı kullanıldı. Analizlerde p 0.05). Sonuçlar: Çalışmamızda aile hekimleri tarafından kanser taramaları hakkında bilgilendirilenlerin kanser taramaları hakkında bilgi düzeyleri istatistiksel olarak daha yüksek bulunmuştur. Ayrıca aile hekimliğine başvuru sıklığı artışı ile kanser taramaları hakkında bilgi düzeyi arasında ilişki vardır. Aile hekimliklerinin diğer sağlık hizmetlerine göre ulaşım konusunda kolaylığı ile hasta-hekim ilişkisini pekiştirmek için uygun koşullarının olması sebebiyle tarama programları hakkında bilginin verilmesinde etkilidir. Ayrıca kişilere özgü danışmanlık ve koruyucu sağlık hizmeti konusundaki misyonundan dolayı birinci basamağın temel taşı olan aile hekimlerine bu konuda önemli görev düşmektedir. Bu kapsamda Ulusal kanser programları kapsamındaki kanser taramaları hakkında bilgilendirmeler 18 yaşından başlayarak 70 yaşa kadar herkesin bilgi düzeyi arttırılmalıdır. Erkeklerin istatistiksel olarak bilgi eksikliği ve katılımlarının daha az olması sebebiyle özellikle özellikle bu grupların farkındalığı artırılmalıdır. Taramaların ücretsiz olduğu vurgusu yapılıp, kanser taramalarının yapıldığı kurumlar hakkında toplum tabanlı farkındalık çalışmalarının yapılması önemlidir. KETEM, hastaneler ve aile hekimliklerinin kanser taramaları konusunda multidisipliner yaklaşımla iş birliği içinde çalışmalar üretmesi verimi artıracaktır.
Özet (Çeviri)
Aim: The aim of this study is to evaluate the level of knowledge regarding cancer screenings among individuals aged 18 to 70 who applied to the family medicine outpatient clinics of a tertiary hospital. Methods: This descriptive study included 345 participants aged 18 to 70 who applied to İzmir Katip Çelebi University Atatürk Training and Research Hospital. Participants were informed about the study, and both verbal and written informed consent were obtained. Data collection tools included a sociodemographic data questionnaire and the“Cancer Screening Knowledge Scale”. The study commenced after obtaining ethical committee and institutional approvals.The sample size was calculated using the OpenEpi sample size calculator. The average number of patients who visited the Family Medicine outpatient clinics of İKÇÜ Atatürk Training and Research Hospital over a three-month period was found to be 1,666. Based on previous studies in the literature, knowledge levels regarding cancer screenings ranged from 12.6% to 72%, and the mean prevalence was accepted as 42.3% for the calculation. With a population of 1,666 and an estimated prevalence of 42.3%, the minimum required sample size was determined to be 307. Taking into account a 90% confidence interval, a 5% margin of error, and an anticipated 10% attrition rate, the final required sample size was calculated as at least 337 participants. The study was completed with the inclusion of 345 participants. Statistical analyses were performed using SPSS version 25.0. A p-value of 0.05). Conclusion: In our study, participants who were informed about cancer screenings by family physicians were found to have significantly higher knowledge levels. Additionally, an increase in the frequency of visits to family health centers was associated with higher knowledge levels. Due to the accessibility of family health centers compared to other healthcare services and their suitability for strengthening the patient-physician relationship, they serve as effective platforms for disseminating information about screening programs. Moreover, as providers of personalized counseling and preventive healthcare services, family physicians who represent the cornerstone of primary care have a key role to play in this context. Accordingly, within the scope of national cancer programs, awareness-raising efforts targeting individuals aged 18 to 70 should be expanded. Given the statistically lower knowledge levels and lower participation rates among men, targeted awareness campaigns should be developed for this group. Emphasizing the fact that screenings are free of charge and conducting community-based awareness initiatives about the institutions where these screenings are available is of great importance. A multidisciplinary approach and collaboration among Cancer Early Diagnosis, Screening and Training Centers (KETEM), hospitals, and family health centers will enhance the effectiveness of cancer screening efforts.
Benzer Tezler
- Üçüncü basamak bir hastanede flebotomi tedavisi uygulanan hastaların klinik başvuru şikâyetleri ve hemogram parametreleri
Clinical presenting complaints and hemogram parameters of patients undergoing phlebotomy treatment in a tertiary hospital
HAKAN DÖLEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Aile HekimliğiBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURCAN AKBAŞ GÜNEŞ
- Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinin bazı polikliniklerine başvuran 18 yaş üstü kişilerin aile hekimliği sistemi hakkında bilgi düzeylerinin, sağlık hizmeti alma konusundaki tutum ve davranışlarının, sağlık sistemiyle ilgili düşüncelerinin incelenmesi
Investigation on examination of thinking about the health care system, attitudes and behaviors about the health services,knowledge levels of the family medi̇ci̇ne system of the above 18 years of the Gazi University Medical Faculty has admitted to some polyclinics
ENES AHMET GÜVEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2017
Halk SağlığıGazi ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEFER AYCAN
- Sosyodemografik özellikler ile sağlık okuryazarlığı düzeyinin sağlık anksiyetesi üzerine etkisinin araştırılması
The investigation of effect of sociodemografic characteristics and level of health literacy on health anxiety
ZEHRA AKTÜRK OĞULLUK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
UZMAN İSMAİL ARSLAN
- Obezite merkezinde izlenen ve aile hekimliği polikliniğine başvuran obezitesi olan hastaların kanser tarama programlarına katılım durumunun karşılaştırılması
Comparison of the participation status of patients with obesity to cancer screening programs followed in the obesity center and admitted to family medicine polyclinic
SEZGİN TÜRKOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ÖZEN
- Akut sinüzit hastalarında tanı ve tedavi: birinci ve üçüncü basamağın karşılaştırmalı maliyet analizi
Diagnosis and treatment in acute sinusitis patients: comparative cost analysis of primary care and tertiary hosptial
EBRU ATICI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Aile HekimliğiMarmara ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET AKMAN