Yeniden işlevlendirilmiş geleneksel türk konutlarının fiziksel özellikler üzerinden değerlendirilmesi: Kütahya örneği
Evaluation of adaptive reused traditional Turkish houses based on physical features: The case of Kütahya
- Tez No: 945484
- Danışmanlar: DOÇ. DR. KADER REYHAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Restorasyon Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 133
Özet
Tarihi yapılar kimlikleriyle toplumların ve kentlerin hafızası niteliğindedir. Tez çalışmasında da bu tarihi yapılardan biri olan geleneksel Türk konutları odak noktası olmuştur. Kentleşmenin etkisi ile zamanla atıl hale gelen bu yapılardan bazıları yeniden işlevlendirilerek kente yeniden kazandırılmışlardır. Anadolu'nun pek çok noktasında varlığını koruyan bu yapılar sahip oldukları kültürden gelen ortak bir dile sahip olmalarının yanı sıra aslında hepsi kendi kimlik özellikleri barındırmaktadırlar. Çalışma geleneksel konutlardaki işlev değişikliğinin, yapının özgün fiziksel özellikleri ile yapı kimliği üzerindeki etkisini incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışma Kütahya kenti Merkez ilçesinde tarihi dokunun yoğunlaştığı Pirler ve Börekçiler mahallerindeki yeniden işlevlendirilmiş geleneksel konutları kapsamaktadır. Çalışmanın sınırlılığı ise yapıların yeni işlevleri, avlu biçimleri ve yapı nizamın dolaylı yoldan etkilediği sofa birimleri gibi kriterler göz önünde bulundurularak sağlanmış olup çalışma için Kossuth Evi, Germiyan Konağı, Âlâ Konağı ve Germiyan Beylik Konağı seçilmiştir. Çalışmada seçilen yapılar yerinde alan çalışması ile fotoğraflanmış olup Kütahya Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü'nden alınan restorasyon projeleri ve raporları ile literatür araştırmasıyla elde edilen bilgiler doğrultusunda karşılaştırmalar yapılarak değerlendirilmiştir. Yapıların özgün fiziksel özellikleri incelenerek sofa çeşitleri, avlu-sokak ilişkileri ve yapıya giriş gibi geleneksel kimlikleri açısından önemli faktörler karşılaştırılmıştır. Bu ögeler; mahremiyet, mekânsal esneklik, sosyal etkileşim alanları ve yeni işlevler çerçevesinde değerlendirilmiştir. İşlev değişiklikleri ve yapıların özgün fiziksel özelliklerinin korunması arasındaki denge sorgulanmış, çıkarımlarda bulunulmuştur. Gelecekte yeniden işlevlendirilecek geleneksel konutların kültürel mirasın devamlılığı için yeni işlev ve özgün fiziksel özelliklerin uyumunun önemi vurgulanmıştır. Aynı zamanda çalışmada seçilen dört yapının; Kossuth Evi, Germiyan Konağı, Âlâ Konağı, Germiyan Beylik Konağı'na ait fotoğraf, kat planları gibi belgelerle literatürde yer edinmeleri amaçlanmıştır.
Özet (Çeviri)
Historical structures are the memory of societies and cities with their identities. Traditional Turkish houses, one of these historical structures, have been the focus of the thesis study. Some of these structures, which have become inactive over time due to the effect of urbanization, have been re-functioned and reintroduced to the city. These structures, which have preserved their existence in many parts of Anatolia, have a common language coming from their culture, and in fact, all of them have their own identity characteristics. The study aims to examine the effect of the change of function in traditional houses on the original physical characteristics of the structure and the building identity. The study covers the re-functioned traditional houses in Pirler and Börekçiler neighborhoods, where the historical texture is concentrated in the central district of Kütahya. The limitation of the study was provided by considering the criteria such as the new functions of the structures, courtyard forms and sofa units indirectly affected by the building order, and Kossuth House, Germiyan Mansion, Âlâ Mansion and Germiyan Beylik Mansion were selected for the study. The selected structures in the study were photographed on-site with fieldwork and evaluated by making comparisons in line with the restoration projects and reports received from the Kütahya Cultural Heritage Protection Regional Board Directorate and the information obtained through literature research. The original physical features of the structures were examined and important factors in terms of their traditional identities such as sofa types, courtyard-street relations and entrances to the structure were compared. These elements were evaluated within the framework of privacy, spatial flexibility, social interaction areas and new functions. The balance between functional changes and the preservation of the original physical features of the structures was questioned and inferences were made. The importance of the harmony of the new function and original physical features for the continuity of the cultural heritage of traditional houses to be re-functioned in the future was emphasized. At the same time, it was aimed for the four structures selected in the study; Kossuth House, Germiyan House, Âlâ House, Germiyan Beylik House to take their place in the literature with documents such as photographs and floor plans.
Benzer Tezler
- Kadıköy Hasanpaşa Bölgesi'nin tarihi çevre analizi ve sıhhileştirme önerileri
Urban conservation analysis of Kadıköy Hasanpaşa Region and advises for maintenance of buildings
HALENUR MAZBAŞI BERKTAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. K.KUTGÜN EYÜPGİLLER
- Ankara Kalesi'nde geleneksel konutların incelenmesi ve yeniden işlevlendirilmesi
Examining and re-functioning of the-traditional houses in Ankara citadel
FİLİZ ULUSOY AKDERE
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
İç Mimari ve DekorasyonHacettepe Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Sanat Dalı
DR. MELTEM YILMAZ
- Erzurum kültür yolu projesi kapsamında Zırnıklı Vehbi Bey Konağı'nın yeniden işlevlendirilmesi
Re-functioning of Zırnıklı Vehbi Bey Mansion within the scope of Erzurum cultural road project
FEYZANUR TAŞ
- Geleneksel Türk evinin doğal aydınlatma açısından incelenmesi; Kemaliye, Birgi ve Safranbolu evleri
An investigation on the daylight availability in Turkish historical dwellings; Kemaliye, Birgi and Safranbolu houses
SİNEM SAYIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA RENGİN ÜNVER
- Gazipaşa Caddesi geleneksel mimarisinin korunmasına yönelik işlev önerileri
Functional recommendations for the preservation of Gazipasa avenue traditional architecture
BEDİSA EKİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
MimarlıkAvrasya ÜniversitesiMimarlık ve Yapılı Çevre Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜSEYİN EMRE ENGİN