Dokumeion antik mermer ocağı ve ihracat potansiyeli
Dokimeion ancient marble quarry and exportation potential
- Tez No: 94550
- Danışmanlar: PROF.DR. CEVDET BAYBURTOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Archeology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2000
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Klasik Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 168
Özet
96 Özet Mermer dış etkenlere karşı dayanıklı ve son derece güzel görünüme sahip bîr kayaçtır. Bu özellikleri nedeniyle iç ve dış mimaride, özellikle plastik sanatlarda ve estetiğin ağır bastığı hemen her alanda büyük çapta kullanılmıştır. Denilebilir ki; mermer insanoğlunun doğayı kendine göre şekillendirmeye başladığı tarihten itibaren en çok kullanılan bir malzeme olmuş, kültürel ve sosyal yaşamdaki zenginleşmeye paralel olarak gelişen teknik, ekonomik ve sanatsal yaşamda en çok sevilen ve aranan malzeme olma niteliğini her zaman korumuştur. Doğadaki çok zengin taş ve mineral çeşidi içinde sadece mermer hemen herkes tarafından bilinen bir kayaç türüdür. Buna rağmen mermeri belirlemeye yeterli kesin bir tanım bugün için mevcut değildir. Genellikle ana yapı itibariyle kalsiyum bileşiklerinden oluşan her türlü kayaç mermer olarak kabul edilmektedir. Tane büyüklüğü, dayanıklılık ve cila tutma özelliği mermerin oluşması esnasındaki doğal faktörlere bağlı olarak şekillenir. Böylece farklı özellikleri olan mermer türleri meydana gelir. Ancak küçük taneli ve kırılgan yapıdaki mermerin sıcaklık tesiriyle yeniden kristalize olması esnasında kırılganlığı doğuran keskin köşelerin ortadan kalkması sonucunda kırılganlık kaybolur ve son derece sağlam ve cilalanabilir mermer tipleri oluşur. Mermer, ocaklarda genellikle iki yöntemle çıkartılmıştır : Kesme ve Çatlatma. Bu yöntemler eskiden olduğu gibi günümüzde de pek fazla değişikliğe uğramamıştır. Çıkarılmak istenen bloğun etrafına kamalarla tranşeler açılarak bloğun ana kaya ile bağlantısı kesilip, ana kayaya bağlı olan yüzünden de çatlatılarak çıkarılırdı97 Ocaklarda bloklar basamaklar oluşturularak alınmaktaydı. Ancak bu şekilde daha üst kotlara çıkmak ve ikinci biok şırasını almak mümkün oluyordu. Hemen tüm ocaklarda bu yöntemle çalışılmış olduğunu görmek mümkündür. Ağır mermer bloklarının ocaklardan nakliyesi ise en az mermer çıkarılması kadar önemlidir. Bunun için çok çeşitli yöntemlerin geliştirilmiş olduğu anlaşılmaktadır. Ocaklarda tarihlendirme büyük sorun olmaktadır. Çıkarılan artıkların birikmesi sonucunda erken dönem izlerinin bulunabileceği alt tabakalara inilememektedir. Daha önemlisi halen işletilmekte olan ocaklarda geçmişe ait izler her geçen gün yok olmaktadır. Dokimeion'da ocakların sürekli ve kesintisiz bir şekilde çalıştırılması ancak Roma yönetiminin ocaklara el atmasıyla gerçekleşebilmiştir. Roma yönetimi M.S. I.y.y. süresince yaklaşık, M.S.120 yılına kadar, ocağı bizzat işletme yerine, bir müteahhit eliyle işletilmesi yolunu tercih etmiştir. Antik dönemdeki taş ocaklarının sadece çıkarma işi İle uğraşmadığı anlaşılmaktadır. Dokimeion ocak sahalarında taşların şekillendirildiği ve gönderime hazır duruma getirildiği atölyeleri bulunmaktaydı. Böylece istenilen boyutta bir esere yaklaşık bir form verilerek, taşınılacak ağırlık imknlar ölçüsünde azaltılmıştır. Bu yöntem sayesinde mermerin blok halinde gönderilmesine nazaran daha fazla işçilik gerekliliği ortaya çıksa da, öte yandan malın satış bedeli daha yüksek tutulmuştur.
Özet (Çeviri)
98 ABSTRACT Marble is the byproduct of limestone. By heating and cooling process of limestone, under pressure the formation of this metarial changes to cristallic structure. This is a marble. A metarial endurable agaisnt to atmospheric condiations, hard and beautiful. The marble gets it's colour from many different kind of metarial compounds. Beginning from ancient times to modem times, it had been always a first class metarial for architecture and sculpture. Docimium is the first and oldest one of two wellknown marble quarries In Anatolia.. The other one is Proconnesus. Altought some ancient writers argued that the beginning of implementation of Docimium quarry goes to B.C. IV century, there are not certain evidence in hand to prove it. But it is quiet certain that the mass marble production takes place in the first century, under the rule of Roman Empire. The form of organisation at the quarry, as we can see from the texst on blocs, had been changed by time. Along the first century the contractors (exratione) were responsible for all the done in the quarry, towards to the top quarry administor of Roman Empire, This officer of empire (probator) may accept or reject the metarial to be controlled by him or his agents. This form of organisation may easly seen by the“ first group of texts ”as we can call them. From the beginning of second century we see that the Roman administration begins to work at the quarry together with the contrcactors. This phase of organisation had been seen shown by the“ second group”of texts“.99 Than we come to the third and last phase of organisation in which attthe work had been fullfiled by empire officers and workers, without contractors at the quarry. As a natural result of the improvemant of quarry organisation by time, in this last phase, responsibilities had been seen sahared among different unities as can be seemed easly from the ”third group of texts " At the top of the administration, as usual, mere was a director (probator) and his agents, who had the right to judge any kind of problem including accepting or rejecting the products. There were only four workshop (bracchium) in the quarry. To produce many different kind of metarials as sarcophagus. The quarry engineer (caesura), who separates the blocs from the main rock was responsible for all his works toward probator. The production section (officina) also was responsible solely to probator as it was the case of caesura.
Benzer Tezler
- Hatay Müzesi Roma İmparatorluk Dönemi lahitleri
Roman Imperial Period sarcophagi of Hatay Museum
BÜŞRA KOCAMAN SAKİN
Yüksek Lisans
İngilizce
2018
ArkeolojiHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE PAMİR
- Afyonkarahisar Arkeoloji Müzesi'nden kapı tipi mezar stelleri
Door type grave steles from Afyonkarahisar Archaeology Museum
MÜRŞİDE ÜLKER KUCUK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
ArkeolojiOndokuz Mayıs ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DAVUT KAPLAN
- Afyonkarahisar Bizans dönemi mimari plastiği
Byzantine architectural sculpture in Afyonkarahisar
GÖRKEM IŞIK
- Konya çevresi Bizans Dönemi mimari plastiği
Architectural sculpture of Byzantine Period in the surroundings of Konya
AYTUĞ ARSLAN
Doktora
Türkçe
2014
Sanat TarihiAnadolu ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET OĞUZ ALP
- Konya/ikonion ve çevresinde bulunan Bizans Dönemi taş eserleri
The Byzantine period stoneworks located in the Konya/iconion vicinity
ÇİĞDEM TEMPLE