Şubat 2023 depremleri nedeni ile depremzedelerde oluşması muhtemel psikopatolojiler, bu kişilerin kullandıkları bilişsel çarpıtmalar, duygu düzenleme stratejileri ve bunların ilişkileri
Psychopathologies that may occur in earthquake victims due to the February 2023 earthquakes, cognitive distorts, emotion regulation strategies used by these people and their relationships
- Tez No: 945773
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AKİF ASDEMİR
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Psikiyatri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 153
Özet
Amaç: Bu çalışmada, Şubat 2023 depremlerine maruz kalmış katılımcılarda gelişmesi muhtemel psikopatolojilerin yaygınlıklarının, psikopatolojilerin sosyodemografik özelliklerle, depremin ve deprem yaşantısının özellikleriyle, bilişsel çarpıtmalarla ve bilişsel duygu düzenleme stratejileriyle ilişkilerinin araştırılması amaçlanmıştır. Yöntem: Depremzedelerden kişisel bilgi formu, deprem yaşantısı ölçeği, Semptom Kontrol Listesi-90-Gözden Geçirilmiş Formu (SCL-90R), Olayın Etkisi Ölçeği-Gözden Geçirilmiş Formu (IES-R) ile veriler toplanmış ve Bilişsel Duygu Düzenleme Ölçeği ve Bilişsel Çarpıtma Ölçeği uygulanmıştır. Verilerin analizi korelasyon, Mann-Whitney U ve regresyon testleri ile yapılmıştır. Bulgular: Depremzedelerde genel psikopatoloji oranları %32,1 ile %79,3 arasında bulundu. Deprem merkezinde bulunanlarda 2,90 kat ve evli olmayanlarda 2,92 kat daha fazla psikopatoloji riski mevcuttu. Deprem yaşantısı özelliklerinden depremde akrabalarında can kaybı ve deprem sonrası şehir değiştirme psikopatolojilerle ile ilişkili en önemli faktörlerdi. Bilişsel çarpıtma puanlarındaki artış psikopatoloji puanlarındaki artışla korelasyon gösterdi, özellikle felaketleştirme ve zihin okuma psikopatolojiyle en fazla eşlik eden bilişsel çarpıtmalar olarak bulundu. Duygusal düzenleme stratejileri içinde kendini suçlama, ruminasyon, katastrofize etme ve başkalarını suçlama psikopatolojilerle ilişkisi yüksek bulunanlardır. Sonuç: Bu araştırma, depremlerden sonra sadece Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB), depresyon ve anksiyete belirtilerine odaklanmak yerine bunlarla birlikte başka psikopatolojilerin de yaygın olarak görüldüğüne dikkat çekmektedir. Depremzedelerde görülen bu yaygın psikopatolojiler sosyodemografik özelliklerle, depremin ve deprem yaşantısının özellikleriyle, bilişsel çarpıtmalarla, bilişsel duygu düzenleme stratejileriyle anlamlı şekilde ilişkilidir. Elde edilen bulgular, depremzedelerin ruh sağlıklarının korunmasında bütüncül ve biyopsikososyal yaklaşımın gerekliliğine işaret etmektedir.
Özet (Çeviri)
Objective: This study aimed to investigate the prevalence of psychopathologies that are likely to develop in participants exposed to the February 2023 earthquakes, and the relationships between psychopathologies and sociodemographic characteristics, characteristics of the earthquake and earthquake experience, cognitive distortions, and cognitive emotion regulation strategies. Methods: Data were collected from earthquake victims using a personal information form, earthquake experience scale, Symptom Checklist-90-Revised Form (SCL-90R), Impact of Event Scale-Revised Form (IES-R), and the Cognitive Emotion Regulation Scale and Cognitive Distortion Scale were applied. Data were analyzed using correlation, Mann-Whitney U, and regression tests. Results: The general psychopathology rates among earthquake victims ranged from 32.1% to 79.3%. The risk of psychopathology was 2.90 times higher in those in the earthquake center and 2.92 times higher in those who were unmarried. Among the earthquake experience characteristics, loss of life in relatives in the earthquake and moving to another city after the earthquake were the most important factors associated with psychopathology. The increase in cognitive distortion scores correlated with the increase in psychopathology scores, and especially catastrophizing and mind reading were found to be the cognitive distortions most associated with psychopathology. Among the emotional regulation strategies, self-blame, rumination, catastrophizing and blaming others were the ones found to be most associated with psychopathology. Conclusions: This study draws attention to the fact that instead of focusing only on Posttraumatic Stress Disorder (PTSD), depression and anxiety symptoms after earthquakes, other psychopathologies are also commonly seen. These common psychopathologies seen in earthquake victims are significantly associated with sociodemographic characteristics, characteristics of the earthquake and earthquake experience, cognitive distortions and cognitive emotion regulation strategies. The findings indicate the necessity of a holistic and biopsychosocial approach in protecting the mental health of earthquake victims.
Benzer Tezler
- 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş Merkezli Depremler sonrası depremzedelerde intihar riskinin değerlendirilmesi ve psikolojik dayanıklılık, posttravmatik stres bozukluğu ve depresyon ile ilişkisinin araştırılması
Evaluation of suicide risk and relationship with posttraumatic stress disorder, depression and psychological resilience in earthquake survivors after the February 6, 2023 Kahramanmaraş Earthquakes
İREM SÜRME KILIÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriGaziantep ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLÇİN ELBOĞA
- 6 şubat depremi nedeni ile göç etmiş depremzedelerin birinci basamak sağlık hizmetlerini kullanma durumlarının değerlendirilmesi
Evaluation of primary healthcare utilization among earthquake survivors who migrated to istanbul due to the february 6 earthquake background
SEVGİ ÇİTİL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Aile HekimliğiMarmara ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLRU PEMRA CÖBEK ÜNALAN
- 6 Şubat 2023 Hatay-Antakya depremlerinin psikososyal yansımaları
The psychosocial reflections of the February 6, 2023 Hatay-Antakya earthquakes
HATİCE ARZU COŞKUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
AntropolojiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiAntropoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET FUAT LEVENDOĞLU
- 2023 Kahramanmaraş depremlerini yaşayanlar arasında travma sonrası stres bozukluğu ve depresif bozukluk yaygınlığının araştırılması
Investigating the prevalence of post-traumatic stress disorder and depressive disorder among the survivors of the 2023 Kahramanmaraş earthquakes
MÜBERRA GÖKHAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Psikiyatriİnönü ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET ÜNAL
- Afetlerin iç göç üzerindeki etkisi: 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremleri örneği
The impact of disasters on internal migration: The example of 6 February 2023 Kahramanmaraş earthquakes
HULUSİ TEKE