Sağlık verilerinin kanıta dayalı halk sağlığı uygulamaları için değerlendirilmesi
Evaluation of health data for evidence-based public health practices
- Tez No: 946039
- Danışmanlar: PROF. DR. HAYDAR SUR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halk Sağlığı, Sağlık Yönetimi, Public Health, Healthcare Management
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Üsküdar Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sağlık Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 190
Özet
Bu çalışma, Türkiye'de sağlık verilerinin kanıta dayalı halk sağlığı karar ve uygulamalarındaki rolünü ve etkin kullanımını değerlendirmek amacıyla karma yöntem araştırma tasarımıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın nicel kısmında, Sağlık Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatında görev yapan halk sağlığı uzmanlarına çevrimiçi bir anket uygulanmış; sağlık bilgi sistemleri kullanımı, veri yönetimi deneyimleri ve kanıta dayalı halk sağlığı kararlarına ilişkin görüşleri incelenmiştir. Nitel kısımda ise halk sağlığı akademisyenleri, yöneticiler ve stratejistlerden oluşan üç odak grup aracılığıyla, sağlık verilerinin karar süreçlerindeki kullanımını etkileyen kolaylaştırıcılar, bariyerler ve çözüm önerileri derinlemesine değerlendirilmiştir. Araştırmada, Türkiye'de sağlık bilgi sistemlerinin altyapısının güçlü olduğu ve verinin operasyonel süreçlerde etkin şekilde kullanıldığı, ancak veri kalitesi, entegrasyon eksiklikleri ve veri paylaşımı konularında önemli bariyerler bulunduğu belirlenmiştir. Halk sağlığı uzmanlarının bilişim okuryazarlığı yüksek olmasına rağmen, veri analizi ve kullanımına yönelik kapasite geliştirme ihtiyacının devam ettiği görülmüştür. Odak grup görüşmeleri, sağlık bilgi sistemlerinin halk sağlığı hizmetlerinin yönetimi için yerel bağlama uygun şekilde yapılandırılması ve veri paylaşımı politikalarının iyileştirilmesi gerekliliğini vurgulamıştır. Sonuç olarak, kanıta dayalı halk sağlığı yönetimi, veriden değer üretme yaklaşımıyla şekillenmelidir. Sağlık bilgi sistemleri, büyük veri analizi ve sentetik veri analizi gibi yenilikçi yöntemlerle desteklenerek, yalnızca hizmetleri yönetmek için değil, toplum sağlığını güçlendirecek kararlar almak için kullanılmalıdır. Bu süreçler, multidisipliner iş birlikleri ve güçlü insan kaynağı ile desteklenmelidir. Akademi, kamu, özel sektör ve sivil toplumun birlikte çalıştığı etkileşimli bir ekosistem oluşturulmalı, sağlık bilişim sistemleri yalnızca hastalıkları değil, sağlığı yönetmek için bütüncül bir bakış açısıyla kullanılmalıdır. Koruyucu ve tedavi edici sağlık hizmetlerini entegre eden, sosyal belirleyicileri içeren ve sürdürülebilir halk sağlığı politikalarının geliştirilmesini sağlayan sistemler oluşturulmalıdır.
Özet (Çeviri)
This study was conducted using a mixed-methods research design to evaluate the role and effective use of health data in evidence-based public health decision-making and practices in Türkiye. In the quantitative phase, an online survey was administered to public health specialists working in the central and provincial organizations of the Ministry of Health, examining their use of health information systems, experiences in data management, and perspectives on evidence-based public health decision-making. In the qualitative phase, three focus groups consisting of public health academics, administrators, and strategists were conducted to assess the facilitators, barriers, and proposed solutions regarding the use of health data in decision-making processes. The study found that Türkiye has a strong health information system infrastructure and that data is effectively used in operational processes. However, barriers related to data quality, integration deficiencies, and data-sharing challenges were identified. Despite public health specialists demonstrating high levels of digital literacy, the need for capacity building in data analysis and utilization remains evident. The focus group discussions emphasized the necessity of structuring health information systems to align with local public health management needs and improving data-sharing policies. In conclusion, evidence-based public health management should be shaped by a data-driven approach. Health information systems should be supported by innovative methods such as big data analysis and synthetic data analysis, and should not only be used for managing services but also for enhancing public health outcomes. These processes must be supported through multidisciplinary collaborations and a strong workforce. An interactive ecosystem where academia, the public sector, private institutions, and civil society work together should be established, and health informatics systems should be used not only for disease management but also for holistic health management. Systems that integrate preventive and curative health services, incorporate social determinants of health, and support the development of sustainable public health policies should be created.
Benzer Tezler
- Assessment of nurse's knowledge about infection control measures at primary health care centers in Al-Diwaniya city
El-Divaniye şehri birincil sağlık merkezlerinde hemşirelerin enfeksiyon kontrol önlemleri hakkında bilgilerinin değerlendirilmesi
HAWRAA ALI HUSSEIN ISAWI
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
HemşirelikÇankırı Karatekin ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖZGE ÇINAR MEDENİ
- Kentsel alanlardaki fiziksel ve sosyoekonomik belirleyicilerin çocuk sağlığına etkilerinin CBS ile araştırılması
Investigating the effects of physical and socio-economic determinants on children health through GIS
ASLI KAHRAMAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Coğrafyaİstanbul Teknik ÜniversitesiBilişim Uygulamaları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AHMET ÖZGÜR DOĞRU
- Travmatik olay yaşayan bireylerde görülen travma sonrası stres belirtilerinin sağaltımına yönelik etkililiği sınanmış internet temelli bir müdahale programı geliştirme çalışması
A study to develop an internet-based intervention program with tested effectiveness for the treatment of post-traumatic stress symptoms in individuals who experienced a traumatic event
HASAN ARSLAN
Doktora
Türkçe
2025
PsikolojiDokuz Eylül ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADVİYE ESİN YILMAZ SAMANCI
- A multi-layer model for privacy preserving policy making for disclosure of public health data
Halk sağlığı verisi açıklanmasında mahremiyeti koruyan poliçe oluşturma için çok katmanlı model
MEHRDAD ALIZADEH MIZANI
Doktora
İngilizce
2013
Bilgi ve Belge YönetimiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiSağlık Bilişimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NAZİFE BAYKAL
- Hemşirelerin kanıta dayalı hemşireliğe yönelik tutumunun belirlenmesi
The determination of attitude towards evidence based nursing of nurses
MEHMET SALİH YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Halk SağlığıAtatürk ÜniversitesiHalk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA YILDIZ