Şeyh Bedreddin ve yargılama usulü
Sheikh Bedreddin and the trial procedure
- Tez No: 946772
- Danışmanlar: DOÇ. DR. AHMET AYDIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 77
Özet
Şeyh Bedreddin'in yargılama usulü, İslam hukuku içerisindeki yerini, temel kaynaklara dayanan bir metodoloji ile şekillendirmiştir. Onun hukuk anlayışı, İslam fıkhının dört temel kaynağı olan Kur'an, Sünnet, icma ve kıyas üzerinden kurulmuştur. Bedreddin, bu kaynaklara dayanarak geliştirdiği yargılama usulünde, adaletin temelini toplum yararına dayandırmış ve sosyal adaletin korunmasını esas almıştır. İslam hukuku içerisinde Şeyh Bedreddin'in yaklaşımı, Hanefi mezhebinden büyük ölçüde etkilenmiş olmakla birlikte, mezhepler arası görüş farklılıklarını zenginlik olarak gören bir anlayışı temsil eder. Câmiu'l-Fusûleyn adlı eseri, yargılama usulüne dair ilkelerini ortaya koyduğu önemli bir kaynaktır. Bu eser, Osmanlı hukuk sisteminde uzun yıllar boyunca kadı ve müftüler tarafından başvuru kaynağı olarak kullanılmıştır. Şeyh Bedreddin'in yargılama usulü, İslam hukukunun temel ilkelerine sıkı sıkıya bağlıdır ancak aynı zamanda dinamik ve esnek bir yapıya sahiptir. Onun hukuki tercihleri, içtihadı ön plana çıkararak her dönemin şartlarına uygun hukuki çözümler üretilmesi gerektiğini savunur. İctihad, Şeyh Bedreddin'in hukuk anlayışında önemli bir yere sahiptir. Katı taklit anlayışına karşı çıkarak, toplumsal değişim ve yeniliklere açık bir hukuk sistemini benimsemiştir. Modern hukukla karşılaştırıldığında, Şeyh Bedreddin'in yargılama usulü, özellikle bireysel hakların korunması, kamu yararı ve sosyal adalet gibi kavramlar etrafında şekillenmesi açısından çağdaş hukuk sistemlerine benzerdir. Onun adalet anlayışı, günümüz hukuk sistemlerindeki evrensel hukuk ilkeleriyle uyumlu bir çizgide durmaktadır. Modern hukukun temel ilkeleri olan eşitlik, adalet ve hakkaniyet gibi kavramlar, Şeyh Bedreddin'in yargılama usulünde de merkezi bir yer tutar. Bedreddin'in külli kaidelere dayalı fetva verme anlayışı da onun hukuk sistemini evrensel kılmaktadır. Külli kaideler, İslam hukukunun değişen zaman ve mekan şartlarına göre şekillendirilebilen ilkeleridir. Bu kaideler, Bedreddin'in hukuk anlayışında toplumsal düzeni sağlama ve bireysel hakları koruma amacıyla kullanılmıştır.
Özet (Çeviri)
Sheikh Bedreddin's trial procedure shaped its place in Islamic law with a methodology based on fundamental sources. His understanding of law was established on the four fundamental sources of Islamic jurisprudence: the Quran, the Sunnah, ijma and qiyas. In the trial procedure that Bedreddin developed based on these sources, he based the foundation of justice on the benefit of society and took the protection of social justice as a basis. Although Sheikh Bedreddin's approach within Islamic law was greatly influenced by the Hanafi school, it represents an understanding that sees the differences of opinion between sects as a richness. His work called Jami'u'l-Fusûleyn is an important source in which he laid out his principles regarding trial procedure. This work was used as a reference source by judges and muftis in the Ottoman legal system for many years. Sheikh Bedreddin's trial procedure is closely tied to the fundamental principles of Islamic law, but it also has a dynamic and flexible structure. His legal preferences emphasize ijtihad and argue that legal solutions should be produced in accordance with the conditions of each period. Ijtihad has an important place in Sheikh Bedreddin's understanding of law. He opposed the strict understanding of imitation and adopted a legal system that was open to social change and innovation. When compared to modern law, Sheikh Bedreddin's trial procedure is similar to contemporary legal systems, especially in terms of being shaped around concepts such as the protection of individual rights, public interest and social justice. His understanding of justice is in line with the universal legal principles in today's legal systems. Concepts such as equality, justice and fairness, which are the basic principles of modern law, also have a central place in Sheikh Bedreddin's trial procedure. Bedreddin's understanding of issuing fatwas based on universal principles also makes his legal system universal. Universal principles are the principles of Islamic law that can be shaped according to the changing conditions of time and place. These principles were used in Bedreddin's understanding of law to ensure social order and protect individual rights.
Benzer Tezler
- Nişancızâde'nin Nûru'l-ʻAyn adlı eserinin tahkik ve tahlili (34-39. fasıllar)
The edition-critique and examination of Nişancizâde's work entitled Nur al-'Ayn (Chapters between 34 and 39)
SÜHEYLA AKÇAY BİÇEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Dinİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ BARDAKOĞLU
- Nişancızâde'nin Nûru'l-'Ayn adlı eserinin tahkik ve tahlili (25-31. fasıllar)
Edition-critique and analysis of Nisancizade's Nûr al-'ayn (25-31st chapters)
FATMA SENA YASAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Dinİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASIM CÜNEYD KÖKSAL
- Nişancızâde'nin Nûru'l-'Ayn adlı eserinin tahkik ve tahlili (1-6. fasıllar)
Critical edition and analysis of Nişancizâde's Nûru'l-'Ayn (chapters 1-6)
RUKIYYE HACİFETTAHOĞLU GÜLEÇYÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Dinİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ASIM CÜNEYD KÖKSAL
- Şeyh Bedreddin Simavi ve tefsirdeki metodu
Methods of sheikh Bedreddin Simavi and tefsir
MUSTAFA AYYILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinUşak ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. ORHAN PARLAK
- Nişancızâde'nin Nûru'l-'Ayn adlı eserinin tahkik ve tahlili (7-11. fasıllar)
Edition-critique and analysis of Nişancizâde's book named nûru'l-'ayn (7-11. chapters)
MERYEM YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Dinİstanbul 29 Mayıs ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASIM CÜNEYD KÖKSAL