Öğretmen adaylarının üstbiliş farkındalıkları ile öğrenme çevikliklerinin incelenmesi
Examining the metacognitive awareness and learning agility of teacher candidates
- Tez No: 946860
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞÜKRAN TOK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Üstbilişsel Farkındalık, Öğrenme Çevikliği, Öğretmen Adayları, Metacognitive Awareness, Learning Agility, Pre-Service Teachers
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Demokrasi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Programları ve Öğretim Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
Bu araştırma, öğretmen adaylarının üstbilişsel farkındalık düzeyleri ile öğrenme çeviklikleri arasındaki ilişkiyi incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada nicel araştırma yaklaşımlarından tekil ve ilişkisel tarama deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu oluşturan 2023-2024 eğitim-öğretim yılında bir devlet üniversitesinin eğitim fakültesinde farklı bölümlerde öğrenim gören 280 öğretmen adayı uygun örneklem yöntemi kullanılarak seçilmiştir. Katılımcıların demografik bilgileri,“Kişisel Bilgi Formu”ile elde edilmiştir. Veriler, Alkan ve Maviş Sevim (2022) ve tarafından geliştirilmiş olan“Öğretmen Adayları için Öğrenme Çevikliği Ölçeği”ile Shraw ve Dennison (1994) tarafından geliştirilen ve Abacı, Çetin ve Akın (2007) tarafından Türkçeye uyarlanan“Bilişötesi Farkındalık Envanteri”ile toplanmıştır. Araştırma bulguları sonucunda cinsiyet değişkenine göre anlamlı farklılık bulunmazken; öğrenim görülen bölüm ve sosyal etkinliklere katılım durumuna göre hem üstbilişsel farkındalık hem de öğrenme çevikliği düzeylerinde anlamlı farklılıklar tespit edilmiştir. Özellikle, sosyal etkinlik katılımı olan bireylerin öğrenme çevikliği becerilerinde daha yüksek puanlara sahip olduğu belirlenmiştir. Ayrıca yapılan regresyon analizleri sonucunda üstbilişsel farkındalığın alt boyutlarının, öğrenme çevikliğinin alt boyutlarını anlamlı düzeyde yordadığı belirlenmiştir. Bu bulgular, öğretmen adaylarının mesleki yeterliklerinin geliştirilmesinde üstbilişsel farkındalık becerilerinin önemli bir belirleyici olduğunu göstermektedir. Öğrenme çevikliğinin öğretmenlerin değişen eğitim koşullarına hızlı adaptasyonu açısından kritik olduğu dikkate alındığında, öğretmen eğitim programlarında bu iki yetkinliğe yönelik uygulamaların yer alması gerektiği söylenebilir. Sonuç olarak, öğretmen adaylarında yüksek düzeyde öğrenme çevikliği ve üstbilişsel farkındalık geliştirilmesi, sadece bireysel mesleki başarıya değil, aynı zamanda eğitim sisteminin genel niteliğine de doğrudan katkı sağlayacağı öngörülmüştür. Bu nedenle, bu iki yetkinliğe yönelik hedeflerin öğretmen eğitimi programlarına sistemli bir şekilde dahil edilmesi önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
This study aims to examine the relationship between pre-service teachers' metacognitive awareness levels and their learning agility. The study employed a quantitative research approach using a single and relational survey design. The study group consisted of 280 teacher candidates enrolled in different departments of the education faculty at a state university during the 2023-2024 academic year, selected using a convenient sampling method. Participants' demographic information was obtained using a 'Personal Information Form.' Data were collected using the 'Learning Agility Scale for Teacher Candidates' developed by Alkan and Maviş Sevim (2022) and the 'Metacognitive Awareness Inventory' developed by Shraw and Dennison (1994) and adapted into Turkish by Abacı, Çetin, and Akın (2007). The research findings revealed no significant differences based on gender; however, significant differences were found in both metacognitive awareness and learning agility levels based on the department of study and participation in social activities. In particular, it was determined that individuals who participated in social activities had higher scores in learning agility skills. Additionally, regression analyses revealed that the sub-dimensions of metacognitive awareness significantly predicted the sub-dimensions of learning agility. These findings show that metacognitive awareness skills are an important determinant in the development of teacher candidates' professional competencies. Considering that learning agility is critical for teachers' rapid adaptation to changing educational conditions, it can be said that teacher education programmes should include practices aimed at developing these two competencies. In conclusion, it is anticipated that developing high levels of learning agility and metacognitive awareness in teacher candidates will contribute not only to individual professional success but also to the overall quality of the education system. Therefore, it is recommended that goals related to these two competencies be systematically incorporated into teacher education programmes.
Benzer Tezler
- Sınıf öğretmeni adaylarının fen temel becerileri ile üstbiliş yetileri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between basic science skills and metacognitive skills of pre-service primary school teachers
ZEYNEP DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimKırşehir Ahi Evran ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADEM TAŞDEMİR
- Dizgeli eğitim ve düz anlatım yöntemleriyle işlenen öğretim uygulamalarının öğretmen adaylarının epistemolojik inanç, öğrenme yaklaşımları, üstbilişsel farkındalık ve akademik başarılarına etkisi
The effect of teaching practices performed by using systematic training and lecture methods on teacher candidates epistemological belief, learning approaches, metacognitive awareness and academic achievement
ŞULE FIRAT DURDUKOCA
Doktora
Türkçe
2013
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEBAHATTİN ARIBAŞ
- Üst biliş stratejilerinin öğretmen adaylarının üst bilişsel farkındalıklarına ve öz yeterliklerine etkisi
The effect of metacognitive strategies on prospective teachers' metacognitive awareness and self efficacy beliefs
HATİCE YILDIZ
Doktora
Türkçe
2012
Eğitim ve Öğretimİnönü ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MUSTAFA AKDAĞ
- Fen bilgisi öğretmen adaylarının üstbilişsel farkındalıkları ile mantıksal düşünme becerileri ve akademik başarıları arasındaki ilişkinin araştırılması
Investigation of the relationship between pre-service science teachers' metacognitive awareness with logical thinking skills and academic achievements
TUĞBA GÖÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA SARIKAYA
- Sınıf öğretmeni adaylarının üstbiliş farkındalıkları ile matematik kaygı düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi
The examination of the relationship between metacognitive awareness and math anxiety levels of the pre-service primary school teachers
MEVLÜT KACAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimDumlupınar Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HAKAN SARIÇAM