Sınıf öğretmeni adaylarının fen temel becerileri ile üstbiliş yetileri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between basic science skills and metacognitive skills of pre-service primary school teachers
- Tez No: 935084
- Danışmanlar: PROF. DR. ADEM TAŞDEMİR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Fen temel becerileri, sınıf öğretmeni adayları, üstbiliş, Basic science skills, pre-service primary school teachers, metacognition
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kırşehir Ahi Evran Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel Eğitim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Sınıf Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 120
Özet
Temel beceriler, bireylerin çevrelerini bilimsel bir bakış açısıyla anlamalarına ve yorumlamalarına olanak tanırken, bireylerin yaşam boyu öğrenme ve eleştirel düşünme yetilerini destekler. Üstbiliş ise bireylerin kendi düşünme süreçlerini fark etme, değerlendirme ve düzenleme yeteneğini ifade eder. Öğretmen adaylarının temel becerilere sahip olmaları, etkili öğrenme ortamları oluşturmalarını sağlarken, üstbilişsel farkındalıkları bu süreçte kendi öğretimlerini ve öğrencilerin öğrenme süreçlerini bilinçli bir şekilde yönlendirmelerine yardımcı olur. Bu ilişkinin anlaşılması, öğretmen adaylarının hem kendilerinin hem de öğrencilerinin öğrenme süreçlerini optimize edecek stratejiler geliştirmelerine olanak tanıyabilir. Araştırmanın amacı olarak sınıf öğretmeni adaylarının fen temel becerileri ile üstbiliş becerileri arasındaki ilişkiyi incelemesi olarak belirlenmiştir. Ayrıca bu becerilerin cinsiyet, sosyoekonomik düzey, anne-baba eğitim düzeyi ve sınıf düzeyi gibi değişkenler açısından farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. Araştırmada tarama modeli kullanılmıştır. Veri toplama sürecinde“Temel Beceri Ölçeği”ile“Bilişüstü Öğrenme Stratejileri Belirleme Ölçeği”kullanılmıştır. Araştırma örneklemini 2024-2025 öğretim yılında İç Anadolu Bölgesi'nde yer alan iki devlet üniversitesinde öğrenim görmekte olan sınıf eğitimi anabilim dalında okuyan öğrenciler oluşturmuştur. Veriler, nicel analiz yöntemleri kullanılarak değerlendirilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre, sınıf öğretmeni adaylarının fen temel becerileri ile üstbiliş beceri düzeyleri arasında bazı alt boyutlar açısından pozitif yönde anlamlı bir ilişki olduğunu göstermiştir. Ayrıca, her iki becerinin de cinsiyet, aile sosyoekonomik düzeyi ve ebeveynlerin eğitim durumu gibi demografik faktörlere göre değişiklik gösterdiği tespit edilmiştir. Fen temel becerileri ise özellikle baba eğitim düzeyine göre anlamlı bir farklılık göstermiştir. Sonuç olarak, fen temel becerileri ve üstbiliş becerileri arasında bir ilişki olduğu, bu becerilerin bireylerin eğitsel süreçlerindeki performanslarını artırdığı sonucuna varılmıştır. Araştırma, öğretmen yetiştirme programlarının bu becerileri geliştirecek şekilde düzenlenmesi gerektiğini önermektedir.
Özet (Çeviri)
Basic skills allow individuals to understand and interpret their environment from a scientific perspective, while supporting individuals' lifelong learning and critical thinking skills. Metacognition refers to individuals' ability to recognize, evaluate and organize their own thinking processes. While pre-service primary school teachers' having basic skills enable them to create effective learning environments, their metacognitive awareness helps them to consciously direct their own teaching and students' learning processes in this process. Understanding this relationship may allow pre-service primary school teachers to develop strategies that will optimize both their own and their students' learning processes. In this context, it was aimed to determine basic science skills and metacognitive skill levels, and to understand the direction and intensity of the relationship between these skills. In addition, it was examined whether these skills differed in terms of variables such as gender, socioeconomic level, parental education level and grade level. The screening model was used in the study. In the data collection process,“Basic Skills Scale”and“Metacognitive Learning Strategies Determination Scale”were used. The research sample consisted of pre-service teacher in department of primary education at two state universities located in the Central Anatolia Region in the 2024-2025 academic year. According to the research results, it was shown that there was a positive and significant relationship between the basic science skills and metacognitive skill levels of the pre-service primary teachers in terms of some sub-dimensions. In addition, it was determined that both skills varied according to demographic factors such as gender, socioeconomic level and parents' education level. Basic science skills showed a significant difference especially according to the father's education level. As a result, it was concluded that there was a relationship between basic science skills and metacognitive skills and that these skills increased the performance of individuals in their educational processes. The research suggests that teacher training programs should be organized in a way that would develop these skills.
Benzer Tezler
- Kimya öğretmen adaylarında özdüzenlemeli öğrenme becerilerinin geliştirilmesine yönelik temel öğrenme stratejileri öğretimi
Instruction of basic learning strategies to develop the self-regulated learning strategies of pre-service chemistry teachers
FUNDA EKİCİ
Doktora
Türkçe
2015
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiOrtaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BASRİ ATASOY
- Sınıf öğretmeni adaylarının fen okuryazarlık düzeyleri ve fen öğrenme becerilerinin incelenmesi
Investigation of the science literacy levels and science learning skills of classroom teacher candidates
CANAN OKUMUŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimKastamonu ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKHAN UYANIK
- Sınıf öğretmeni adaylarının fen bilimleri ders planlarına biyomimikrinin etkisi ve biyomimikri uygulamalarına yönelik görüşleri
The effect of biomimicry on science lesson plans of pre-service primary school teachers and their views on biomimicry practices
BURCU KOŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA AKILLI
- Sınıf öğretmeni adaylarının matematik- fen bilimleri- sosyal bilgiler derslerinde meraklılık düzeylerinin incelenmesi
Investigation of curiosity levels of prospective primary school teachers in mathematics- science- social studies courses
CENNET KAŞIKÇI
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimPamukkale ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VESİLE ALKAN
- Öğretmen adaylarının fen öğrenme becerisi, fen okuryazarlığı ve sosyobilimsel konulara yönelik tutumları arasındaki ilişkinin araştırılması
Examination of the relationship between prospective teacher's attitudes towards science learning skills, science literacy and social scientific issues
CAN YOLAGİDEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimKahramanmaraş Sütçü İmam ÜniversitesiFen Bilgisi Eğitimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. EVRİM URAL