Sağlıkta ve hastalıkta kontrol algısı ölçeği
Perception of control in illness and health scale
- Tez No: 94717
- Danışmanlar: PROF.DR. NESRİN HİSLİ ŞAHİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2000
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
ÖZET Bu araştırmanın amacı, sağlıklı olma ile yakından ilgili olan“sağlık kontrol algısı”kavramını geçerli ve güvenilir olarak ölçmeye yarayan yeni ve orijinal bir ölçek geliştirmektir. İlgili kaynaklarda, sağlık kontrol algısı inancı, gerek fiziksel gerekse psikolojik sağlık ve sağlığa yönelik davranışlarla yakından ilgili olduğu belirtilmektedir. Bu amaçla, II Aşamalı olarak yürütülen bu çalışmada I. Aşamada Sağlık ve Hastalıkta Kontrol Algısı ölçeğin 300 kişilik bir örneklem yardımıyla geliştirilmesi, II. Aşamada ise, 600 kişilik başka bir örneklem üzerinde geçerlik ve güvenirlik çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Yapılan çalışmalar sonucunda 36 maddeden oluşan 4 alt ölçekli Sağlık ve Hastalıkta Kontrol Algısı Ölçeği ortaya çıkmıştır. Dış Kontrol, İç Kontrol, A-tipi Davranışlar ve Kaderci Yaklaşım adı verilen alt ölçeklerin güvenirliklerinin.47 ile.80 arasında değiştiği gözlenmiştir. Yine ölçeğin Alt ölçekleri ile bazı semptom testleri (KSE, SBÖ, SKÖ) arasında.01 ve.001 düzeyinde yüksek korelasyonların olduğu belirlenmiştir. Ayrıca yapılan ekstrem grup karşılaştırmalarında ölçeğin tüm alt testlerinin düşük semptom düzeyi olan bireyleri yüksek olanlardan anlamlı düzeyde ayırt edebildiği görülmüştür. Demografik değişkenlere göre yapılan analizler sonucunda ise, ölçeğin, A-tipi davranışlar alt testi dışında cinsiyetten etkilenmediği ancak yaş ve eğitim düzeyinden etkilendiğini anlaşılmıştır.. Buna göre, yaşın küçük oluşu (14-20 yaş) ve eğitim düzeyinin düşüklüğü (temel eğitim) beklendik yönde Dış Kontrol eğilimini arttığı görülmüştür. Sonuç olarak, ülkemizde ilk kez bu araştırma ile geliştirilmeye çalışılan Sağlıkta ve Hastalıkta Kontrol Algısı ölçeğinin geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olarak Sağlık Psikolojisi alanına yönelik ihtiyacı karşılayacağı ümit edilmektedir.
Özet (Çeviri)
SUMMARY The objective of this study is to develop a new and original scale which can measure locus of health control reliably and validly. Locus of control is a concept closely related ta being healty. In the literature related to this concept, it is stated that the belief of locus of health control js related to physical and psychological health and to the behaviors about the health. In accordance with this objective, in the first phase of this study, the Perception of Control in Illness and health has been developed on the sample of 300 individuals. In the second phase, reliabilitiy and validity studies of this scale has been conducted on a sample of 600 individuals. At the and of the analyser, Peception of Control in Illness and Health Scale, a 36- items 4 subtest scale, has been developed. The reliability coefficients of the sub-scales - External Locus of Control, Internal Locus of Control, Type- A Behaviors and Fatalistic approach range between.47 and.80. The corelations between the criteria measures (Brief Symptom Inventory, Stress Symptom, Social Comperison) range between.16 and.47. Furthermore, the extrem group comparisons have shown that all subscales could differentiate the individuals who have low symptom level from the individuals who have high symptom level. The analyses according to the demographic variables have indicated that this scale is indipendent from sex variable (Except for Type -A behavior) whereas dependent upon age and educational level variables. In accordance whith the expectations it was realized that low age and educational level groups have a high External Locus of Control. In conclusion, as a reliable and valid instrument, Perception of Control in Illness and Health Scale would be useful scale in the field of Health Psychology.
Benzer Tezler
- Çölyaklı çocuk ve ergenlerde psikopatoloji ile hasta ve annelerinin yaşam kalitelerinin değerlendirilmesi
Assessment of psychopathology in children and adolescents with celiac disease and quality of life in patients and their mothers
AZİZ KARA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
PsikiyatriErciyes ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEVGİ ÖZMEN
- Kanser hastalarında sağlık okuryazarlığı ve hastalık algısı ilişkisi
Başlık çevirisi yok
EMİNE ÖZTOSUN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Halk Sağlığıİstanbul Medeniyet ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. IŞIL MARAL
- Tip 1 diyabetes mellitus tanılı ergenlerde psikopatoloji, yaşam kalitesi ve ebeveyn tutumlarının değerlendirilmesi
Assessment of psychopathology, quality of life and parental attitudes in adolescents with type 1 diabetes mellitus
NİLFER ŞAHİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2010
PsikiyatriErciyes ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DİDEM BEHİCE ÖZTOP
- Adolesanlarda davranış imaj modeline dayanan kısa görüşmelerin sağlık davranışlarına etkisi
The effects on adolescents? health behaviors of brief interventions based on behavior-image model
NESRİN İLHAN
Doktora
Türkçe
2012
HemşirelikMarmara ÜniversitesiHalk Sağlığı Hemşireliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AYŞE YILDIZ
- Polikistik over sendromlu çocukların benlik algısı, depresyon ve kaygı düzeylerinin değerlendirilmesi
Evaluation of self-esteem, depression, and anxiety levels of children with polycystic ovary syndrome
HABİP ALMİŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıAnkara ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİLİZ ŞİMŞEK ORHON