TBDY-2018'de belirtilen donatlı ve donatısız yığma yapı türlerinin yatay yükler etkisi altındaki davranışlarının deneysel ve sayısal olarak incelenmesi
An experimental and numerical study on the lateral load response of reinforced and unreinforced masonry structures in accordance with TBDY-2018
- Tez No: 947807
- Danışmanlar: PROF. DR. MAHMUD SAMİ DÖNDÜREN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İnşaat Mühendisliği, Civil Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Konya Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 156
Özet
Yığma yapılar, özellikle Doğu Anadolu, Kuzey Anadolu ve Batı Ege fay hatları boyunca yaygın olarak kullanılan ve mevcut yapı stoğunun önemli bir bölümünü oluşturan yapılardır. Malzeme kalitesinin yetersiz olması durumunda ve inşaat tekniklerinin düzgün uygulanmamasından dolayı depreme karşı yetersiz olan bu yapılar, özellikle ekonomik nedenlerle tercih edilmekte olup, özellikle kırsal alanlar ve tarihi dokularda yoğun olarak görülmektedir. Bu nedenle, yığma yapılar üzerine yapılan araştırmalar hem mevcut riskin azaltılması hem de tarihsel ve çağdaş yapıların güvenliğinin artırılması açısından büyük önem taşımaktadır. Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği (TBDY 2018), yığma binalar için farklı yapı türleri tanımlamaktadır. Bu çalışmada, yönetmeliğin 11. bölümünde yer alan donatılı ve donatısız yığma yapıların yatay yükler altındaki davranışları deneysel ve sayısal olarak incelenmiştir. Deneysel olarak laboratuvar ortamında 1/1 ölçekli, tek katlı, 3.2 × 3.3 × 3 m boyutlarında, tek açıklıklı donatılı ve donatısız yığma yapı numuneleri üretilmiş ve tersinir tekrarlanır yükleme etkisi altında davranışları incelenmiştir. Yükleme, maksimum yüke kadar yük kontrollü, ardından deplasman kontrollü olarak uygulanmış; her yükleme adımında elde edilen veriler bilgisayar ortamına kaydedilmiştir. Hasar durumları gözlemsel olarak değerlendirilmiş ve ilgili bölgeler işaretlenmiştir. Sayısal çalışmalar ANSYS programı ile gerçekleştirilmiş, elde edilen sonuçlar deneysel verilerle karşılaştırılmıştır. Ayrıca numunelerin üretim sürecindeki işçilik zorlukları ve maliyet farkları analiz edilmiştir. Sonuçlar, donatılı yığma yapıların donatısız yapılara kıyasla daha yüksek taşıma kapasitesi, süneklik ve enerji tüketme kabiliyetine sahip olduğunu; ancak uygulamadaki işçilik zorlukları ve maliyet artışı nedeniyle yaygın kullanımları için detaylı planlama ve mühendislik gerektirdiğini göstermiştir. Sayısal verilerin deneysel bulgularla büyük oranda örtüşmesi, çalışmanın güvenilirliğini desteklemektedir.
Özet (Çeviri)
Masonry structures are widely used along the Eastern Anatolian, North Anatolian, and Western Aegean fault zones and constitute a significant portion of the existing building stock in Turkey. Due to inadequate material quality and the improper application of construction techniques, these structures often exhibit poor seismic performance. Nevertheless, they are frequently preferred for economic reasons and are predominantly found in rural areas and historic settlements. Consequently, research on masonry structures is of vital importance for both mitigating existing seismic risks and enhancing the safety of historical and contemporary buildings. The Turkish Building Earthquake Code (TBDY 2018) defines various types of masonry structures. In this study, the seismic behavior of reinforced and unreinforced masonry buildings, as classified in Section 11 of the code, was investigated through experimental and numerical methods. Full-scale, single-story, single-bay masonry specimens measuring 3.2×3.3×3 m were constructed in a laboratory setting. These specimens were subjected to reversed cyclic loading to examine their structural response. The loading protocol involved load-controlled cycles up to the maximum load, followed by displacement-controlled cycles. Data collected at each loading stage were digitally recorded. Damage states were evaluated through visual inspection, and affected regions were marked accordingly. Numerical analyses were conducted using the ANSYS software, and the results were compared with the experimental findings. In addition, challenges encountered during the specimen fabrication process such as labor intensity and cost differences were analyzed. The results indicate that reinforced masonry structures demonstrate superior load-bearing capacity, ductility, and energy dissipation compared to unreinforced ones. However, due to increased construction complexity and costs, their widespread implementation requires comprehensive planning and engineering considerations. The strong correlation between the numerical and experimental results supports the reliability and validity of the study.
Benzer Tezler
- TBDY-2018'e göre tasarlanmış planda A1 ve A3 düzensizliği bulunan betonarme bir binanın performans analizi
Performance evaluation of a RC building with A1 and A3 plan irregularities designed according to TBDY-2018
MELİH MUHLİS TEMİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
İnşaat MühendisliğiBursa Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELİH SÜRMELİ
- TBDY-2018'e göre 14 katlı betonarme bir binanın yapı-kazık-zemin etkileşimi dikkate alınarak tasarımı
Design of a 14-storey reinforced building according to TBDY-2018, considering structure-pile-soil interaction
ZEYNEP VAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İnşaat MühendisliğiBursa Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELİH SÜRMELİ
- Farklı ara kat düzenine sahip önüretimli betonarme binaların davranışının incelenmesi
Investigati̇on of the behavior of prefabricated reinforced concrete buildings with different interstory layouts
KHALID YUSUF HASSAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
İnşaat MühendisliğiBursa Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELİH SÜRMELİ
- Deprem etkisindeki betonarme bir yapıda meydana gelen toptan göçme durumunun incelenmesi: 30 ekim 2020 İzmir depremi örneği
Investigation of total collapse in a reinforced concrete structure under earthquake effect: The case of 30 october 2020 İzmir earthquake
RECEP VARAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERCAN YÜKSEL
- Mevcut betonarme bir yapının performans değerlendirmesi ile güçlendirme sonrası analiz sonuçlarının doğrusal ve doğrusal olmayan hesap yöntemleriyle karşılaştırılması
Comparison of performance evaluation of an existing reinforced concrete structure and post-retrofitting analysi̇s results wi̇th linear and non-linear calculation methods
BUĞRA ÇELTİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
İnşaat MühendisliğiKTO Karatay Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSNÜ CAN