Hümik+fulvik asitle birlikte uygulanan fosfor ve çinkonun kireçli bir toprakta yetiştirilen buğdayın gelişimi ve mineral beslenmesine etkisi
The effect of phosphorus and zinc applied with humic+fulvic acid on growth and mineral nutrition of wheat grown in calcareous soil
- Tez No: 947806
- Danışmanlar: PROF. DR. İBRAHİM ERDAL
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Isparta Uygulamalı Bilimler Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 183
Özet
Bu çalışmada hümik+fulvik asit (HFA), fosfor (P) ve çinko (Zn) uygulamalarının buğdayda verim parametreleri ve besin elementi alımı üzerindeki etkileri iki yıllık tarla denemeleriyle incelenmiştir. Deneme, tesadüf bloklarında bölünen bölünmüş deneme deseninde üç tekrarlı yürütülmüştür. Hümik+fulvik asit (0, 5, 10 kg/da), P (0, 4, 8 kg/da) ve Zn (0, 1, 2 kg/da) olmak üzere üç faktör ve üç doz kullanılmıştır. Fosfor uygulamaları tane, sap ve biyokütle verimini arttırmış, en yüksek verim P8 uygulamasında sırasıyla, 187.2, 906.4 ve 1093.5 kg/da belirlenmiştir. Kardeş sayısı, bin tane ağırlığı, bitki boyu, başak uzunluğu ile ağırlığı ve başaktaki tane ağırlığı gibi verim parametrelerinde HFA5 ve P8 uygulamalarının olumlu etkisi saptanmıştır. Bitki besin elementi konsantrasyonlarına göre P ve Zn arasında antagonistik ilişki belirlenmiş, artan P dozlarıyla bitki ve sap Zn konsantrasyonu Esperia çeşidinde %21.8 ve %6.72 düşüş göstermiştir. Fosfor-Zn antagonizması, HFA'nın uygulanmadığı alanlarda her iki elementin etkinliğini azaltırken HFA varlığında bu olumsuz etkileşim dengelenmiştir; HFA ile bitki P içeriğinde %13.33 ve %25 artış sağlanmıştır. Fosfor uygulaması, biyokütle artışına bağlı olarak toplam Zn alımını artırmış, P0 ve P8 uygulamalarında 13.40 ve 17.20 g/da olmuştur. Hümik+fulvik asit uygulamalarının besin elementi içerikleri üzerindeki etkileri değişken bulunmuş, özellikle mikro element alımında olumlu katkılar sağlamıştır. Farklı dozlarda uygulanan HFA, P ve Zn uygulamalarıyla verim parametrelerinde ve bitki besin elementi konsantrasyonlarında önemli farklılıklar gözlenmiştir. Hümik+fulvik asit uygulamaları, P-Zn antagonizmasını dengeleyerek HFA5-P8-Zn1 kombinasyonunun verim, besin elementi alımı ve maliyet etkinliği açısından optimum seçenek olmasını sağlamıştır. Kireçli bir toprakta buğday yetiştiriciliği için HFA5-P8-Zn1 uygulaması, pratik bir gübreleme stratejisi olarak belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
This study was conducted to evaluated humic+fulvic acid (HFA), phosphorus (P), and zinc (Zn) effects on wheat yield parameters and nutrient uptake through two-year field experiments. The experiment used randomized complete block design with split-split plot arrangement and three replications. Three factors with three doses were applied: HFA (0, 5, 10 kg/da), P (0, 4, 8 kg/da), and Zn (0, 1, 2 kg/da). Phosphorus applications increased grain, straw, and biomass yields, with highest yields of 187.2, 906.4, and 1093.5 kg/da in P8 application. 5 kg/da HFA and P8 applications positively affected yield parameters including tiller number, thousand grain weight, plant height, spike length and weight, and grain weight per spike. Plant nutrient analysis revealed P-Zn antagonism, with plant and straw Zn concentrations showing 21.8% and 6.72% decreases in Esperia variety with increasing P doses. Phosphorus-Zn antagonism reduced efficiency of both elements without HFA, while this interaction was balanced with HFA; 13.33% and 25% increases in plant P content were achieved with HFA. Phosphorus application increased total Zn uptake due to increased biomass (13.40 and 17.20 g/da for P0 and P8, respectively). Humic+fulvic acid applications had variable effects on nutrient contents and provided positive contributions, especially in micronutrient uptake. Significant differences were observed in yield parameters and plant nutrient concentrations with different HFA, P, and Zn doses. Humic+fulvic acid applications balanced P-Zn antagonism, making HFA5-P8-Zn1 combination optimal for yield, nutrient uptake, and cost efficiency. For wheat cultivation in calcareous soil, HFA5-P8-Zn1 represents a practical fertilization strategy.
Benzer Tezler
- Encapsulation and sustained-release of fulvic acid using biopolymer-based delivery systems
Biyopolimer esaslı taşınım sistemleri kullanılarak fulvik asidin enkapsülasyonu ve sürekli salımı
OKYANUS AYDIN
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Kimya MühendisliğiEge ÜniversitesiKimya Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OĞUZ BAYRAKTAR
- Soluble microbial product formation in biological systems
Biyolojik arıtma proseslerinde çözünmüş mikrobial ürün oluşumu
OMAR GOORANY
- Humik asit içeren toprak düzenleyicilerinin humik asit kapsamlarının uygun yöntemlerle belirlenmesi
Finding out the proper methods in the determination of humic acid contents of soil conditioners including humic acid
ALPER ÖZKAN
- Photocatalytic oxidation of humic acid in heterogeneous aqueous systems: A comparative investigation between montmorillonite and kaolinite
Heterojen su sistemlerinde humik asitin fotokatalitik oksidasyonu: Montmorillonit ve kaolinitin karşılaştırmalı olarak incelenmesi
SİBEL ŞEN KAVURMACI
Doktora
İngilizce
2013
Çevre MühendisliğiBoğaziçi ÜniversitesiÇevre Teknolojileri Ana Bilim Dalı
PROF. FATMA MİRAY BEKBÖLET
- Bakır-Hümik asit kompleksleşme özelliklerinin floresans ve iyon seçici elektrod ölçümleriyle değerlendirilmesi
Assesment of copper-humic acid complexation using ion selective electrodes and fluorescence spectrometry
LEYLA GAMZE EGESEL
