Çocuğu otizm spektrum bozukluğu tanısı alan ve almayan çalışan ebeveynlerin iş stresinin iş performansına etkisinin incelenmesi
The impact of job stress on job performance among working parents of children with and without autism spectrum disorder.
- Tez No: 947813
- Danışmanlar: DOÇ. DR. YAŞAR BARUT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kadın ve Aile Araştırmaları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kadın ve Aile Çalışmaları Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 206
Özet
Bu araştırma, otizm spektrum bozukluğu (OSB) tanısı almış çocukların çalışan ebeveynlerinin iş stresi ve iş performansı düzeylerini, OSB tanısı olmayan çocukların çalışan ebeveynleriyle karşılaştırarak bu iki değişken arasındaki ilişkileri incelemeyi amaçlamaktadır. Samsun ilinde 406 çalışan ebeveynin katılımıyla gerçekleştirilen bu nicel araştırma, iş stresi ile iş performansı arasındaki etkileşimleri ve çeşitli demografik faktörlerin etkilerini analiz etmiştir. İlişkisel tarama modeli kullanılarak yürütülen çalışmada, amaçsal örnekleme yöntemi ile belirlenen katılımcılardan ölçekler ve demografik bilgi formu aracılığıyla veri toplanmış ve analizler istatistiksel yöntemlerle gerçekleştirilmiştir. Sonuçlar, OSB tanısı almış çalışan ebeveynlerin daha yüksek iş stresi yaşadığını ve bunun iş performanslarını olumsuz etkilediğini göstermektedir. OSB tanısı almayan çalışan ebeveynlerde ise iş stresi ile iş performansı arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Otizm şiddetinin iş stresi ve performans üzerindeki etkisi ise belirgin olmamıştır. Demografik faktörler arasında cinsiyet, yaş, çalışma sektörü ve sosyo-ekonomik düzeyin etkileri gruplar arasında farklılık göstermiştir. Çalışma sektörü, yalnızca OSB tanısı almayan çalışan ebeveynlerin iş performansını etkilemiştir. Özel sektörde çalışan ebeveynlerin iş stresi düzeylerinin kamu sektörüne kıyasla daha yüksek olduğu, ancak uzun yıllara dayalı iş deneyiminin iş performansını artırıcı bir etkisinin bulunduğu tespit edilmiştir. Sosyo-ekonomik düzeyin iş stresi üzerinde etkili olduğu ancak iş performansını etkilemediği gözlemlenmiştir. Ayrıca, işyerindeki destek mekanizmaları OSB tanısı almış çalışan ebeveynlerin iş stresini azaltırken, aile desteği yalnızca OSB tanısı almış çalışan ebeveynlerin iş performansını olumlu yönde etkilemiştir. Araştırma, işyerlerinde uygulanacak destekleyici politikaların ve sosyal desteğin, ebeveynlerin iş yaşamındaki olumsuz etkilerini azaltmada önemli bir rol oynayabileceğini vurgulamaktadır. Bu bulgular, OSB tanılı çocukların ebeveynleri için daha kapsayıcı iş-yaşam dengesi politikalarının geliştirilmesi gerektiğini ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
This study aims to examine the job stress and job performance levels of working parents of children diagnosed with Autism Spectrum Disorder (ASD), compared to those of working parents whose children do not have an ASD diagnosis. Conducted in Samsun with the participation of 406 working parents, this quantitative study analyzed the interaction between job stress and job performance as well as the effects of various demographic factors. Using the relational screening model, data were collected through scales and demographic information forms from participants selected via purposive sampling, and statistical methods were used in the analysis. The results show that working parents of children with ASD experience higher job stress, which negatively impacts their job performance. In contrast, no significant relationship was found between job stress and job performance among parents of children without ASD. The severity of autism did not significantly affect job stress or performance. Among demographic factors, gender, age, work sector, and socioeconomic status had varying effects across the groups. Work sector influenced only the job performance of parents of children without ASD. Parents working in the private sector experienced higher job stress compared to those in the public sector. However, greater work experience was found to improve job performance. Socioeconomic status was associated with job stress but had no impact on performance. Additionally, workplace support mechanisms helped reduce job stress for parents of children with ASD, while family support positively influenced their job performance. The study emphasizes the importance of supportive workplace policies and social support systems in reducing the negative impact on working parents. The findings highlight the need for more inclusive work-life balance policies for parents of children with ASD.
Benzer Tezler
- Otizm spektrum bozukluğu olan çocukların ebeveynlerinin gözlerden zihin okuma ve iletişim beceri düzeylerinin incelenmesi
Investigation of ability of reading mind in the eyes and level of communication skills in parents of children with autism spectrum disorder
ELİF BİLGE ERTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
PsikolojiMelikşah ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. TURNA BENGÜ COŞKUN
YRD. DOÇ. DR. ESRA DEMİRCİ
- Hareket eğitiminin otizm spektrum bozukluğu tanısı konmuş çocukların tekrarlayıcı davranışlarına ilişkin ebeveyn görüşleri
Parental opinions on movement training on the repeative behavior of children diagnosed with austim spektrum disorder
ÖZKAN ÇETİNKURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
SporMersin ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEVZAT DEMİRCİ
- Çocuk ve ergenlik dönemi tourette bozukluğunda eşlik eden psikiyatrik tanılar, aile özellikleri ve yaşam kalitesi
Başlık çevirisi yok
SEDA ERBİLGİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
Psikiyatriİstanbul ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞE KILINÇASLAN
- Otizm spektrum bozukluğu tanısı almış olan ve olmayan babaların çocukları ile ilişkilerinin incelenmesi
An investigation on father-child relationship in fathers whose children were and were not diagnosed with autism spectrum disorder
ZEYNEP ÖZDERELİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
PsikolojiAnkara ÜniversitesiÇocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİGEN GÜRSOY
- Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğunun farklı görünümlerinde psikiyatrik eş tanıların araştırılması
Psychiatric comorbidity in different presentations of attention deficit hyperactivity disorder
GÖKÇEN GÜVEN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
Psikiyatriİstanbul ÜniversitesiÇocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MURAT COŞKUN