Investigation of chemical content and biological activities of northern Iraqi propolis
Kuzey Irak propolisinin kimyasal içeriği ve biyolojik aktivitelerinin araştırılması
- Tez No: 948453
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ADNAN AYNA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Bingöl Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arı ve Arı Ürünleri Anabilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 109
Özet
Bu çalışma, Kuzey Irak'taki Erbil, Musul, Duhok ve Süleymaniye olmak üzere coğrafi olarak farklı dört bölgeden toplanan propolis örneklerinin kimyasal bileşimi ve biyolojik aktivitelerinin kapsamlı bir araştırmasını sunmaktadır. Gelişmiş kromatografik ve spektrofotometrik yöntemlerin kullanımıyla, hem etanol hem de su özütleri fitokimyasal içerik, antioksidan potansiyel, enzim inhibitör aktivitesi, antimikrobiyal aktivite ve fotokoruyucu aktivite açısından değerlendirildi. LC-MS/MS profillemesi, fenolik ve flavonoid bileşiminde önemli bölgesel ve çözücü bazlı varyasyon olduğunu ortaya koydu. Etanol özütleri, galangin, krizin ve naringenin gibi başlıca flavonoidlerin daha yüksek konsantrasyonlarına sahipken; Musul ve Süleymaniye örnekleri en zengin fitokimyasal profillere sahipti. GC-MS analizi ayrıca, Duhok'un zengin palmitik asit içeriği ve Musul'un benzersiz organoselenyum bileşikleri ile geniş bir yelpazede yağ asitleri, alkanlar ve fenolik esterler ortaya koydu. ICP-MS element analizi, yüksek kalsiyum, magnezyum ve demir konsantrasyonlarıyla makro ve eser elementlerde önemli çeşitlilik gösterdi. Kurşun gibi toksik elementler, kabul edilebilir güvenlik seviyeleri içinde eser seviyelerde mevcuttu. Biyolojik testler, etanol özütlerinin, yüksek toplam fenolik ve flavonoid içeriği, DPPH radikal temizleme ve toplam antioksidan kapasitesi olarak ifade edilen üstün antioksidan aktiviteye sahip olduğunu gösterdi. Süleymaniye ve Duhok etanol özütleri en fazla aktiviteyi gösterdi. Ayrıca, etanol özütleri Salmonella typhimurium, Escherichia coli, Listeria monocytogenes, Bacillus subtilis ve Candida albicans'a karşı önemli antimikrobiyal aktivite gösterdi; Erbil ve Süleymaniye örnekleri en etkiliydi. Güneş koruma faktörü (SPF) araştırması, Musul etanol özütünün en yüksek SPF değerini (20 ppm'de 17,9) gösterdiğini ve propolisin UV koruyucu aktivitesini gösterdi. Çalışma ayrıca propolisin insan eritrosit Glutatyon S-Transferaz (GST) üzerindeki inhibitör aktivitesini de değerlendirdi. En aktif GST inhibisyonu, Süleymaniye etanol özütüydü (IC₅₀ = 5,52 µg/mL). Propolisin hem bir antioksidan hem de bir enzim modülatörü olarak ikili rolü, tıbbi potansiyelinin yanı sıra sağlık alanında dikkatli kullanılması gerektiğini gösterir. Genel olarak, bulgular Kuzey Irak propolisinin kimyasal ve biyolojik zenginliğini doğrulayarak, farmasötik ve kozmetik formülasyonlarda uygulanmasını garanti eder. Çalışma, propolis ürün kalitesini ve etkinliğini standartlaştırmada ekstraksiyon protokollerinin ve coğrafi kökenin katkısını ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
This study provides a comprehensive investigation of the chemical composition and biological activities of propolis samples collected from four geographically distinct regions in Northern Iraq, namely Erbil, Mosul, Duhok and Sulaymaniyah. With advanced chromatographic and spectrophotometric methods, both ethanol and water extracts were evaluated for phytochemical content, antioxidant potential, enzyme inhibitory activity, antimicrobial activity and photoprotective activity. LC-MS/MS profiling revealed significant regional and solvent-based variation in phenolic and flavonoid composition. Ethanol extracts had consistently higher concentrations of the major flavonoids galangin, chrysin, and naringenin, with Mosul and Sulaymaniyah samples having the most enriched profiles. GC-MS analysis also revealed a broad range of fatty acids, alkanes, and phenolic esters, with Duhok's rich content of palmitic acid and Mosul's unique organoselenium compounds. ICP-MS elemental analysis showed significant diversity in macro- and trace elements, with high concentrations of calcium, magnesium, and iron. Toxic elements such as lead were present at trace levels within acceptable safety levels. Biological tests showed that ethanol extracts possessed superior antioxidant activity, expressed as high total phenolic and flavonoid content, DPPH radical scavenging, and total antioxidant capacity. Sulaymaniyah and Duhok ethanol extracts showed the most activity. Besides, ethanol extracts exhibited significant antimicrobial activity against Salmonella typhimurium, Escherichia coli, Listeria monocytogenes, Bacillus subtilis and Candida albicans, where Erbil and Sulaymaniyah samples were the most effective. Sun protection factor (SPF) investigation indicated that Mosul ethanol extract exhibited the highest SPF value (17.9 at 20 ppm), confirming the UV-protective activity of propolis. The study also evaluated propolis inhibitory activity on human erythrocyte Glutathione S-Transferase (GST). The most active GST inhibition was that of Sulaymaniyah ethanol extract (IC5₀ = 5.52 µg/mL), which correlated with its high content of flavonoids. The dual role of propolis as both an antioxidant and as an enzyme modulator indicates its medicinal potential as well as the need for careful use in health facilities. Overall, the findings validate Northern Iraqi propolis's chemical and biological richness, warranting its application in nutraceutical, pharmaceutical and cosmetic formulations. The study highlights the contribution of extraction protocols and geographic origin in standardizing propolis product quality and efficacy.
Benzer Tezler
- Late quaternary paleoclimate and paleoenvironment changes in urmia lake, nw Iran
Urmiye gölü, kb iran geç kuvaterner paleoiklim ve paleoortam değişimleri
GÜLGÜN ERTUNÇ
Doktora
İngilizce
2025
Jeoloji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiKatı Yer Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TAHSİN ATTİLA ÇİNER
- Türkiye'nin çeşitli bölgelerinde yetişen Hypericum türlerine özgü bileşikler açısından kimyasal içeriğinin LC-MS/MS ile miktar tayini ve metot validasyonu; biyolojik aktivitelerinin araştırılması ve kemometrik değerlendirilmesi
Screening of chemical content specific to Hypericum species growing in different parts of Turkey by LC-MS/MS and method validation; investigation of their biological activities and chemometric evaluation
MEHMET AKDENİZ
Doktora
Türkçe
2018
KimyaDicle ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FIRAT AYDIN
DOÇ. DR. ABDULSELAM ERTAŞ
- Endemik Polygonum samsunicum L. bitkisinin kimyasal içeriği ve biyokimyasal aktivitelerinin araştırılması
Investigation of chemical content and biochemical activites of endemic Polgonum samsunicum L. plant
ASLIHAN ALEV
- İzmir Körfezi'nden (Urla) toplanan kahverengi (Halopteris scoparia Sauvageau), yeşil (Enteromorpha linza J. Agardh ) ve kırmızı alg (Gracilaria gracilis M. Steentoft, L. M. Irvine & W. F. Farnham) türlerinin hekzan, kloroform ve metanol ekstrelerinin biyolojik aktiviteleri ve protektif etkilerinin incelenmesi
Investigation of the protective effects and biological activities of hexane, chloroform and methanol extracts of brown algae (Halopteris scoparia Sauvageau), green (Enteromorpha linza J. Agardh) and red (Gracilaria gracilis M. Steentoft, L. M. Irvine & W. F. Farnham) collected from Izmir Gulf (Urla)
ADEM GÜNER
Doktora
Türkçe
2017
BiyolojiEge ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEFİSE ÜLKÜ KARABAY YAVAŞOĞLU
- Sarcosphaera crassa (santı) pouz. türünün pişirilmesiyle kimyasal bileşimlerinin ve biyoaktivitelerinin değişiminin araştırılması
The investigation of the cooking on changing of chemical compounds and bioactivities of Sarcosphaera crassa (santi) pouz. species
YUNUS ÇETİNTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eczacılık ve FarmakolojiMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ÖZTÜRK