Ergenlerde akran zorbalığı ile benlik saygısı ve psikolojik sağlamlıkları arasındaki ilişki
The relationship between peer bullying and self-esteem and psychological resilience in adolescents
- Tez No: 948888
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ KAHRAMAN KIRAL, DOÇ. DR. MUSTAFA KALE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çağ Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 163
Özet
Bu araştırmada, ergenlerin akran zorbalığı deneyimlerine göre benlik saygısı ile psikolojik sağlamlık düzeylerinin farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. Nicel araştırma yöntemlerinden biri olan ilişkisel tarama modeliyle yürütülen çalışmada, 2024–2025 eğitim-öğretim yılında Adana ili Çukurova ilçesindeki ortaokullarda 7. ve 8. sınıfa devam eden toplam 647 öğrenci yer almıştır. Veri toplama aracı olarak Akran Zorbalığı Ölçeği, Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği, Çocuk ve Ergen Psikolojik Sağlamlık Ölçeği ile araştırma amacına uygun olarak geliştirilen Kişisel Bilgi Formu kullanılmıştır. Toplanan veriler SPSS 25.0 programı ile analiz edilmiş ve dağılımın normal olduğu belirlenmiştir. Verilerin çözümlenmesinde Bağımsız Örneklem t-Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA), Pearson Korelasyon Katsayısı ve Basit Doğrusal Regresyon analizlerinden faydalanılmıştır. Çalışma kapsamında, öğrenciler zorbalıkla ilişkili konumlarına göre zorba, kurban ve nötr olmak üzere üç gruba ayrılarak; bu grupların benlik saygısı, psikolojik sağlamlık düzeyleri ve demografik değişkenleri karşılaştırılmıştır. Elde edilen bulgular, zorba ve kurban rollerinde yer alan ergenlerin psikolojik sağlamlık düzeylerinin daha düşük, nötr olanların ise daha yüksek olduğunu ortaya koymuştur. Psikolojik sağlamlık düzeyi yükseldikçe zorbalığa karışma oranı azalmaktadır. Benzer şekilde, benlik saygısı ile zorba/kurban olma durumları arasında da anlamlı ilişkiler tespit edilmiş; benlik saygısı yüksek olan bireylerin çoğunlukla nötr grupta yer aldığı gözlenmiştir. Ayrıca, akran zorbalığı ile öğrencilerin cinsiyeti, akademik başarısı, aile gelir düzeyi, okul sevgisi ve ebeveyn eğitim düzeyi gibi demografik değişkenler arasında anlamlı ilişkiler olduğu belirlenmiştir. Araştırmada, akran zorbalığı ile benlik saygısı arasında negatif yönlü, anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Benzer şekilde, akran zorbalığı ile psikolojik sağlamlık düzeyi arasında da negatif ve anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Benlik saygısı ile psikolojik sağlamlık arasında ise pozitif yönlü, anlamlı bir ilişki elde edilmiştir. Regresyon analizine göre, zorbalık yapma ve kurban olma düzeyleri, benlik saygısının anlamlı bir yordayıcısıdır. Aynı şekilde, psikolojik sağlamlık, benlik saygısını anlamlı düzeyde yordamaktadır.
Özet (Çeviri)
This research investigates how adolescents' experiences with peer bullying relate to their self-esteem and psychological resilience levels. The study employed a quantitative method within the framework of a relational screening model. The sample consisted of 647 seventh and eighth grade students attending schools in the Çukurova district during the 2024–2025 academic year. To gather data, the study utilized the Peer Bullying Scale, Rosenberg Self-Esteem Scale, the Child and Adolescent Resilience Scale, and a Personal Information Form created in accordance with the study's sub-objectives. Statistical analyses were conducted using IBM SPSS 25.0. After confirming that the data followed a normal distribution, relevant parametric tests were applied, including the Independent Samples t-Test, One-Way ANOVA, Pearson Correlation Coefficient, and Simple Linear Regression Analysis. Participants were grouped as bullies, victims, or neutral in terms of bullying involvement. Their psychological resilience and self-esteem scores, along with demographic characteristics, were compared across these groups. The findings revealed statistically significant associations between bullying roles and both psychological resilience and self-esteem. Higher resilience scores were linked with being in the neutral group rather than the bully or victim categories. Similarly, neutral participants tended to have higher self-esteem levels compared to those involved in bullying behavior. Furthermore, variables such as gender, academic success, perceived family income, number of siblings, parental education level, school attachment, and age showed meaningful relationships with bullying roles, self-esteem, and resilience. In the study, a negative and significant relationship was found between peer bullying and self-esteem. Similarly, a negative and significant relationship was found between peer bullying and psychological resilience level. A positive and significant relationship was found between self-esteem and psychological resilience. According to the regression analysis, bullying and victimization levels are significant predictors of self-esteem. Similarly, psychological resilience significantly predicts self-esteem.
Benzer Tezler
- Genç ergenlerde obezite, akran zorbalığı ve algılanan sosyal desteğin benlik saygısıyla ilişkisi
Obesity, peer victimization and perceived social support and their relations with self-esteem in young adolescents
FERDİCAN MACAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
PsikolojiHaliç ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ASLI BURÇAK TAŞÖREN
- Algılanan ebeveyn tutumu, algılanan sosyal destek ve benlik saygısının ergenlerin akran zorba davranış eğilimi ile ilişkisi
Correlation between perceived parental attitudes, perceived social support and self esteem on peer bullying behaviour tendency
ERGİN ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OYA GÜÇLÜ GÖNÜLLÜ
- Sosyal medyada görünüş algısı ile akran zorbalığı ilişkisinde benlik saygısının aracı rolü
Başlık çevirisi yok
EDA YENİOCAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
European University of LefkePsikoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DOĞA EROĞLU ŞAH
- Tik bozukluğu tanılı 11-16 yaş çocuk ve ergenlerde hastalık şiddetinin, komorbidite varlığının, empati ve psikolojik sağlamlık düzeyinin, ebeveyn davranış biçiminin akran zorbalığı ile ilişkisinin kontrol grubuyla karşılaştırılması
A comparison of the relationship between peerbullying/ victimization and the severity of the disease, the presence of comorbidity, empathy, psychological resilience, parental attitudes, parental mental problems in children with and without tic disorders (11-16 years old).
LEYLA DELİKANLİ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. CANER MUTLU
- 12-15 yaş arası ergenlerde istismar ve ihmal ile akran zorbalığı ve benlik algısı arasındaki ilişki
The relationship among abuse and neglect with peer bullying and self concept perception between ages of 12-15 adolescence
BİRGÜL DEMİRCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
PsikolojiGazi ÜniversitesiOrtaöğretim Sosyal Alanlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. CANAN GÜRSEL