Antik yunan dünyasında müzik ve müziğin hellenistik ve roma imparatorluk dönemi heykeltıraşlığındaki yansıması
Music in the ancient greek world and its reflection in hellenistic and roman imperial sculpture
- Tez No: 949152
- Danışmanlar: PROF. DR. MURAT ÇEKİLMEZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Arkeoloji, Müzik, Archeology, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Arkeoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 205
Özet
Antik Yunan kültürü, sanatı ve düşünce yapısı yüzyıllardır pek çok disiplinin ilgi alanında yer almaktadır. Bu çalışma, söz konusu kültürde müziğin yalnızca bir sanat formu olmanın ötesinde; düşünsel, ritüel, eğitsel ve toplumsal bir yapıtaşı olarak nasıl konumlandığını incelemektedir. Müzik, Antik Yunan toplumunda bireyin eğitilmesinden kolektif bilinç inşasına kadar pek çok alanda aktif biçimde kullanılmıştır. Bu bağlamda müzik, bir ifade aracı olmanın ötesine geçerek büyük roller üstlenmiş; felsefi düşünceyle iç içe geçerek çok katmanlı bir anlam alanı oluşturmuştur. Çalışmanın özgün yönlerinden biri, Antik Yunan müzik kültürünün görsel sanatlardaki temsiline odaklanmasıdır. Bu doğrultuda, özellikle Hellenistik ve Roma İmparatorluk Dönemi'ne tarihlenen heykeltıraşlık eserleri incelenmiş; bu görsel temsiller aracılığıyla müzik aletlerinin tanrılarla, mitolojik anlatılarla ve sembolik kavramlarla olan ilişkisi değerlendirilmiştir. Çalışma, müzik aletlerinin yalnızca betimsel olarak değil, aynı zamanda temsil ettikleri mitolojik figürler, ritüeller ve kavramlarla birlikte değerlendirilmesini hedeflemektedir. Antik Yunan'daki Mousalardan Apollon'a, Dionysos'tan Athena'ya uzanan geniş bir panteonun müzikle ilişkisi çözümlenmiş ve bu toplumun müzik aracılığıyla inşa ettiği anlam evreni sorgulanmıştır. Toplumsal yaşamda müziğin, savaş, eğitim, tedavi, inanç ve eğlence gibi alanlardaki varlığı vurgulanmış; bu işlevselliğin sanatsal yansımaları, heykeltıraşlık eserleri yardımıyla analiz edilmiştir. Çalışmadaki müzikal bilgiyle desteklenen ikonografik yorumlar sayesinde, yalnızca inanç yapısını değil, Antik Yunan insanının dünyayı anlamlandırma biçimini de daha yakından tanımak mümkün olmuştur. Disiplinlerarası bir yaklaşım benimseyen bu çalışma, klasik arkeoloji ve müzikoloji alanlarını bir araya getirerek Antik Yunan dünyasına ait hem işitsel hem de görsel kodların nasıl bütünsel bir kültürel anlatı oluşturduğunu ortaya koymaktadır. Heykeltıraşlık sanatında müziğin temsili üzerinden yapılan çözümlemeler sayesinde, geçmişin yalnızca taşlaşmış imgelerini değil; aynı zamanda geçmişin sesini, düşüncesini ve duyarlılığını bugüne taşıyan bir yorum alanı açılmıştır. ANAHTAR SÖZCÜKLER: Antik Yunan, Müzik, Hellenistik, Heykeltıraşlık, Müzik Aletleri.
Özet (Çeviri)
Ancient Greek culture, art, and intellectual thought have remained central to scholarly interest across numerous disciplines for centuries. This study examines how music in this cultural context functioned not merely as an art form, but as a fundamental intellectual, ritualistic, educational, and social construct. In Ancient Greek society, music was actively employed in diverse domains—from individual education to the construction of collective consciousness. In this regard, music went beyond being a means of expression; it became intertwined with philosophical thought and generated a multilayered field of meaning. One of the study's original aspects lies in its focus on the visual representations of musical culture in Ancient Greek art. In particular, sculptural works from the Hellenistic and Roman Imperial periods were examined. Through these visual depictions, the relationship between musical instruments and gods, mythological narratives, and symbolic concepts was analyzed. The aim was not only to study the instruments descriptively, but also to interpret them in relation to the mythological figures, rituals, and abstract ideas they represented. The relationship between music and a wide pantheon—ranging from the Muses to Apollo, from Dionysus to Athena—was explored, and the meaning-making universe built by music in Ancient Greek society was critically evaluated. The presence of music in various spheres of public life—such as warfare, education, healing, religious belief, and entertainment—was emphasized, while the artistic reflections of this functionality were analyzed through sculpture. Thanks to iconographic interpretations supported by musicological knowledge, it became possible to understand not only the belief systems but also the Ancient Greek way of interpreting the world. Adopting an interdisciplinary approach, this study combines the fields of classical archaeology and musicology to reveal how auditory and visual codes in Ancient Greece contributed to a unified cultural narrative. Through analyses of musical representations in sculpture, this research opens up an interpretive space that revives not only the petrified images of the past but also its sound, thought, and sensibility in the present. KEYWORDS: Ancient Greece, Music, Hellenistic, Sculpture, Musical Instruments.
Benzer Tezler
- Anadolu'da Antik Yunan müziği: Türkiye müzelerinde bulunan müzik aleti betimli heykeltraşlık eserleri
Başlık çevirisi yok
F.DENİZ ÖZDEN
Yüksek Lisans
Türkçe
1991
Arkeolojiİstanbul ÜniversitesiArkeoloji ve Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALUK ABBASOĞLU
- 'irfan' fikrinin 13.- 15. yüzyıl orta çağ islam dönemi edvâr kaynaklarındaki yansımaları
Reflections of the idea of 'irfan' in medieval islamic period edvâr sources
EZGİ TEKİN
Doktora
İngilizce
2024
MüzikErciyes ÜniversitesiMüzik Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ ÖZDEK
PROF. DR. CENK GÜRAY
- Sistem ve yöntem açısından İslâm düşüncesinde müziğin temellendirilmesi
Justification of music in Islamic thought with regard to system and method
TALHA GÜNAYDIN
Doktora
Türkçe
2022
Dinİstanbul Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. UBEYDULLAH SEZİKLİ
- Türk müziğinde kadın toplulukları ve bir kadın müzik topluluğu örneği: Âvâze
Women's ensembles in Turkish music and an example of a women's music ensemble: Âvâze
ŞERİFE GÜVENÇOĞLU
Doktora
Türkçe
2022
Müzikİstanbul Teknik ÜniversitesiMüzikoloji ve Müzik Teorisi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖZDE SARI ÇOLAKOĞLU
- Müzikal ve liderlik yönleri açısından bir arketip olarak orkestra şefi
The orchestra conductor as an archetype in terms of musical and leadership characteristics
İSMAİL HAKKI BURDURLU