Gestasyonel diyabetes mellitus tanılı gebelerde postpartum bireysel eğitimin anne sütü ile emzirme oranına etkisinin araştırılması
The effect of postpartum individualized education on breastfeeding with breast milk in women diagnosed with gestational diabetes mellitus
- Tez No: 949163
- Danışmanlar: PROF. DR. ŞERİFE SUNA OĞUZ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Child Health and Diseases
- Anahtar Kelimeler: gestasyonel diyabet, anne sütü, emzirme, emzirme eğitimi, emme-yutma koordinasyonu, gestational diabetes, breast milk, breastfeeding, breastfeeding education, suck-swallow
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Ankara Bilkent Şehir Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Neonatoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Giriş ve Amaç: Gestasyonel Diyabetes Mellitus (GDM), gebelik sırasında ortaya çıkan ya da ilk kez gebelikte tanısı konulan bir karbonhidrat metabolizması intoleransı durumudur. GDM tanısı alan annelerin postpartum dönemdeki emzirme oranları, gebelik süresince glisemik kontrolü normal olan annelere kıyasla daha düşüktür. Literatürde, gebelik sürecinde ve postpartum dönemde verilen emzirme eğitimlerinin, hem sağlıklı hem de GDM gibi riskli gebelik geçiren annelerde emzirme oranlarını artırdığı ve formül mama kullanımını azalttığı gösterilmiştir. Bu çalışmanın amacı, emzirme başarısı açısından yüksek risk grubunda yer alan GDM'li annelere postpartum dönemde verilen bireysel emzirme eğitimi ve düzenli laktasyon takibi programının emzirme oranlarına etkisini değerlendirmektir. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya, Ankara Bilkent Şehir Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Kliniği'nde 01 Ocak 2024 ile 01 Ocak 2025 tarihleri arasında doğum yapan, dahil edilme kriterlerini karşılayan ve çalışmaya katılmaya gönüllü olan 74 tane GDM tanılı anne ve bebekleri dahil edildi. Anneler ve bebekleri rastgele iki gruba ayrıldı. Çalışma grubunda (Grup 1) yer alan 37 anne-bebek çiftine, standart eğitime ek olarak postpartum bireysel emzirme eğitimi verildi. Kontrol grubundaki (Grup 2) 37 anne-bebek çiftine ise yalnızca standart emzirme eğitimi uygulandı. Tüm katılımcılar, sırasıyla postpartum birinci gün, ilk vizitten 24–72 saat sonra ve postpartum birinci ayda olmak üzere üç vizitte değerlendirildi. Her vizitte, primer başarı ölçütü olarak tanımlanan doğrudan emzirme kriterine ek ikincil başarı ölçütleri olan; LATCH skoru, Emzirme Öz-Yeterlilik skoru, test tartısı, yardımcı emzirme tekniği kullanımı, formül mama alımı, idrar sayısı ve kol çevresi değerlendirildi. Buna ek olarak, KuartisMED firmasına ait olan NeoSAFE Yutma ve Oral Beslenme Monitörü ile 2 dakikalık toplam yutma sayısı (TSC) ölçümü, ikinci ve üçüncü vizitlerde bireysel eğitim grubundan 5 ve standart eğitim grubundan 5 olmak üzere toplam 10 anne-bebek çifti için gerçekleştirildi. Bulgular: Grup I, her üç vizitte doğrudan emzirme oranları açısından Grup II'ye kıyasla anlamlı olarak daha yüksek başarı gösterdi (p < 0,05). Emzirme süresi, Grup I'de 2. ve 3. vizitlerde anlamlı şekilde daha uzun bulundu (p < 0,05), zamanla bu sürede istatistiksel olarak anlamlı artış saptandı (Cochran Q = 19,846; p < 0,001). İleri analizlerde (GEE) grup etkisi (B = -3,256; p = 0,002), zaman etkisi (p = 0,001) ve ikisinin etkileşimi (p = 0,017) anlamlı bulundu. Doğrudan emzirme başarısına göre yapılan alt grup analizlerinde de emzirme süresi yönünden benzer şekilde anlamlı sonuçlar elde edildi (p < 0,001). Sonuç: Bireysel emzirme eğitimi, başta doğrudan emzirme ve emzirme süresi olmak üzere, LATCH skoru, öz-yeterlilik, test tartısı, formula mama alımı, idrar çıkışı ve yardımcı teknik kullanımı gibi birçok başarı göstergesinde istatistiksel olarak anlamlı iyileşme sağladı (p < 0,05). Emme-yutma koordinasyonuna ilişkin ise, ikinci vizitte bireysel eğitim grubunda yutma sayısının daha yüksek olmasına rağmen istatistiksel olarak desteklenemedi (p = 0,067); üçüncü vizitte gruplar arası fark saptanmadı (p > 0,05). Bulgular, bireysel eğitimin emzirme başarısını artırmada etkili olduğunu göstermektedir.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Introduction and Aim: Gestational Diabetes Mellitus (GDM) is a condition characterized by carbohydrate metabolism intolerance that occurs during pregnancy or is first diagnosed in pregnancy. Postpartum breastfeeding rates are lower in mothers diagnosed with GDM compared to those with normal glycemic control during pregnancy. According to the literature, breastfeeding education provided during pregnancy and the postpartum period increases breastfeeding rates and decreases formula use in both healthy and high-risk pregnancies such as GDM. This study aimed to evaluate the impact of individualized breastfeeding education and regular lactation follow-up in the postpartum period on breastfeeding outcomes among mothers with GDM, a high-risk group in terms of breastfeeding success. Materials and Methods: The study included 74 mothers with GDM and their newborns who gave birth at Ankara Bilkent City Hospital, Department of Obstetrics and Gynecology, between January 1, 2024, and January 1, 2025. Participants were randomly assigned to two groups. In the intervention group (Group I, n = 37), individualized postpartum breastfeeding education was provided in addition to standard care. The control group (Group II, n = 37) received only standard breastfeeding education. All participants were evaluated in three visits: postpartum day 1, 24–72 hours after the first visit, and at 1 month postpartum. At each visit, the primary outcome direct breastfeeding (defined as exclusive breastfeeding without formula or assistive techniques) was assessed, alongside secondary outcomes including; LATCH score, Breastfeeding Self-Efficacy score, test weight, use of assistive techniques, formula intake, urine output, and arm circumference. Additionally, the total swallowing count (TSC) over 2 minutes was measured using the NeoSAFE Swallowing and Oral Feeding Monitor (KuartisMED) in five mother-infant dyads from each group during the second and third visits. Results: Group I demonstrated significantly higher direct breastfeeding rates in all three visits compared to Group II (p < 0.05). Breastfeeding duration was significantly longer in Group I during the second and third visits (p < 0.05), with a statistically significant increase over time (Cochran Q = 19.846; p < 0.001). In advanced analyses (GEE), the effects of group (B = -3.256; p = 0.002), time (p = 0.001), and group × time interaction (p = 0.017) were statistically significant. Subgroup analysis based on direct breastfeeding success also showed similar significant results in terms of breastfeeding duration (p < 0.001). Conclusion: Individualized breastfeeding education resulted in statistically significant improvements (p < 0.05) in multiple indicators of breastfeeding success, particularly direct breastfeeding and breastfeeding duration, as well as LATCH score, breastfeeding self-efficacy, test weight, formula intake, urine output, and use of assistive techniques. Although the swallowing count was higher in the intervention group during the second visit, this difference was not statistically significant (p = 0.067), and no difference was observed in the third visit (p > 0.05). These findings suggest that individualized education is effective in improving breastfeeding outcomes.
Benzer Tezler
- Gestasyonel diyabetes mellituslu gebelerde, fetal aortik isthmus doppler incelemesi
Fetal aortic isthmus doppler examination in pregnancy with gestational diabetes mellitus
SARPER SAPCI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Kadın Hastalıkları ve DoğumSağlık Bilimleri ÜniversitesiKadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEHRA VURAL YILMAZ
- Gestasyonel diyabetes mellitus tanısı alan gebelerde glikolize hemoglobin a1c düzeyleri ile bebek doğum ağırlığı ilişkisinin retrospektif değerlendirilmesi
Retrospective evaluation of glycated hemoglobin a1c levels and infant birth weight relationship in pregnants with gestational diabetes mellitus
GÜLEREN YARTAŞ DUMANLI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Endokrinoloji ve Metabolizma HastalıklarıSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÖMÜR TABAK
- Gestasyonel diabetes mellitus tanılı gebelerin sağlıklı yaşam farkındalıkları
Healthy life awareness of pregnant women diagnosed with gestational diabetes mellitus
GÜLŞEN TUĞÇE AKTAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiSağlık Bilimleri ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NECATİ HANÇERLİOĞULLARI
- Gestasyonel diyabetes mellitus ve normal glukoz toleransına sahip gebelerde üç boyutlu fetal akciğer hacmi ve fetal pulmoner arter kan akımlarının karşılaştırılması
Comparison of three dimensional fetal lung volume and fetal pulmonary artery blood flow in gestational diabetes mellitus and normal glucose tolerance
İPEK UZALDI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Kadın Hastalıkları ve DoğumSağlık Bilimleri ÜniversitesiKadın Hastalıkları ve Doğum Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HALİL GÜRSOY PALA
- Gestasyonel diyabetes mellitusun serum hormon düzeylerine ve anne sütü bileşimine etkisi
Effect of gestational diabetes mellitus on serum hormone levels and composition of human milk macronutrients
SİMAY KUNDAKÇI
Doktora
Türkçe
2025
Beslenme ve DiyetetikMarmara ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ŞULE AKTAÇ